Maik Reuvers is moe maar voldaan, wanneer de laatste bezoekers het café aan de Verlengde Vaart ZZ verlaten. Het loopt al tegen drieën, en er zit al meer dan twaalf uur non-stop livemuziek op. De 41-jarige organisator van PitFest kijkt met tevredenheid terug op een geslaagd feestje. De 350 kaarten waren weliswaar niet helemaal (op twee handen te tellen) uitverkocht, maar dat mocht de pret zeker niet drukken. Wat Reuvers betreft is de opmaat naar een volgende editie van PitFest hier wel gemaakt. De undergroundscene in Erica is weer terug van weggeweest. Het duurde wel even pakweg vijftien jaar. Maar dan heb je ook wat.
PitFest: Het verhaal van Underground op Erica
Punkhol wordt nieuw leven ingeblazen
Maandenlang werd er uitgekeken naar de ‘revival’ van Punkhol Erica, en zaterdag 9 april was het dan ook zover: de eerste editie van PitFest in Café The Spot. En waarschijnlijk ook niet de laatste.
Laten we eerst teruggaan naar die tijd. Een paar jaartjes voor de eeuwwisseling ‘op Erica’. Daniël Lohues had toen nog geen rijbewijs, en paste zelf nog daadwerkelijk op een fiets. In die tijd had zijn bandje Skik nog een zekere punkrock vibe: “Betonpoalties bunt KUT”. Maar als je dacht dat Skik de punkrock in Erica groot maakte, dan heb je het goed mis. Want de kiem van de échte punkrock - de échte underground – in Erica, werd een aantal kilometertjes buiten de dorpsgrens gelegd. In een schuur die beter bekend staat als ‘Theo’s Barn’. Dit was het terrein van het Klazienaveense punkrockgroepje The Collywobbles: de band van Richard Jeurissen (drums), Roberto Timmer (gitaar) en ‘Thunderbuddies 4 Life’ Chris Wehkamp (zang) en Erik Hoezen (bas). Een band met een zekere reputatie, waarvan de echo’s uit het verleden blijkbaar nog altijd van invloed zijn op het feest dat wij afgelopen zaterdag mee mochten maken.
Het was in Theo’s Barn - de oefenruimte bij tuinbouwbedrijf van der Sande aan de Beekweg - waar je destijds voor een ‘geeltje’ (vijfentwintig gulden, kids!) entree de hele nacht gratis kon zuipen op Do It Yourself (DIY)-feestjes van The Collywobbles. Erik Hoezen liet daarbij middels zijn goede contacten menig hardcore punkband naar Erica overkomen, zoals de toenmalige DIY-voorbeelden N.R.A. uit Amsterdam, Seein’ Red uit Amersfoort en Jabberwocky uit Brabant. Die beruchte ‘Bier Olympics-feestjes’ genieten tot op de dag van vandaag nog een legendarische status. Feesten waar een dikke tweehonderdvijftig man op af kwam, van heinde en ver. Want er kwamen zelfs bands “…helemoal uut Japan (Registrators) en Amerika (Scared Of Chaka) op Erica”, vertelt Chris Wehkamp met zekere trots. “Eigenlijk begon het allemaal met ons. Hoezen haalde die bands toen allemaal deze kant op. Maar Maik heeft het later naar een groter plan getild,” aldus de goedgemutste tourmanager/sidekick van De Rooie Jager (ex-Neger).
Ere wie ere toekomt: de Zuidoostdrentse hardcore punkscene van eind jaren ’90, begon dus bij de man die tegenwoordig tien sets plaatjes loopt te draaien tijdens de vierdaagse Zwarte Cross. En die zelfs al een aantal jaartjes op Eurosonic zijn eigen tegenhangerfeest onder de naam ‘Negersonic’ (thans: Jagersonic) in Vera neerzet. En dus is het niet meer dan vanzelfsprekend, dat Reuvers de ongekroonde godfather van de ZOD-underground uitnodigde om het feest compleet te maken. Want als er iemand is die garant staat voor een onvergetelijk undergroundfeest, dan is dat die rooie partyboy van een Erik Hoezen wel. En hij zou op PitFest zeker niet teleurstellen in die verwachting. Want hij kreeg het – achteraf gezien – toch weer voor elkaar, om zijn ´rooie stempel´ op de eerste editie van PitFest te drukken. Daarover later meer.
Eind jaren ’90 werkte Reuvers nog achter de bar in Café Erica. Hij kreeg van de toenmalige eigenaresse carte blanche om in het zaaltje achter de kroeg bandavondjes te organiseren. Geheel in DIY-stijl werd met behulp van lege bierkratten en planken een podium geïmproviseerd. Het ‘Punkhol Erica’ was geboren. Op (bijna) maandelijkse basis traden er bands op. Met indrukwekkende namen als Discipline, Final Conflict, Tech-9, Cold As Life, Comin’ Correct, The Lovesteaks, Altar en Born From Pain werd de ene-na-de-andere gedenkwaardige avond neergezet door Reuvers en zijn kameraden. Avonden waarbij de stoppen er soms meerdere keren uitsloegen. Of avonden waarbij bandleden elkaar met een biljartkeu betrokken. Altijd feest. Party ohne Ende. Maar er ontstonden ook bands in het Punkhol, zoals Cease Assistance en Dogspine. En onder de noemer 'ZOD Crew', werden ook buiten Erica feesten georganiseerd, zoals de Hunebed Hardcore festivals in Metal Front Coevorden.
Toch kwam er zo’n vijftien jaar geleden een einde aan het Punkhol zelf. En niet in laatste instantie omdat Café Erica zelf ter ziele is gegaan. De hardcore scene in Zuidoost-Drenthe was nagenoeg dood. De spoeling werd dunner, de punks werden ouder. JC Sparrow in Klazienaveen brandde af en Blanko Emmen ging onlangs nog tegen de grond. En de huidige jeugd neemt lang niet zoveel initiatief als destijds. Toch kruipt het bloed waar het niet gaan kan. Het 22-jarige punkrockertje met de geblondeerde spikes in Maik Reuvers ontwaakte uit een lange sluimerslaap. Het moest er toch weer eens van komen. Sommigen probeerden heel erg 'Hét Nieuwe Rockfestival van Drenthe' neer te zetten, zoals de mannen achter Rock op Brink, die op de eerste editie Peter Pan Speedrock neerzetten. Het leek zo veelbelovend. Maar na de tweede editie van Rock op Brink (met een headliner als John Coffey) faalden zij in hun opzet, zogenaamd wegens 'een gebrek aan vrijwilligers'. Dat zou Reuvers zeker niet overkomen, want de DIY-mentaliteit van het oude Punkhol, stond nog na al die jaren in zijn DNA gebrand. En datzelfde was ook het geval bij zijn oude kameraden, die de draad ook maar al te graag weer op wilden pakken.
En zo gebeurde het, dat er een kerngroep van zeven man aan de wieg van PitFest stond. De missie was duidelijk: met PitFest weer een degelijk festival neerzetten voor liefhebbers van punk, hardcore en metal in Drenthe. Een heuse ‘revival’, en het liefst met hulp van zoveel mogelijk oude bekenden van het vroegere Punkhol Erica. In september 2015 maakt de organisatie van PitFest de eerste bandnamen bekend, en het valt de oplettende hardcore-punk van weleer meteen op dat dit feestje nog wel eens zou kunnen uitmonden in een daadwerkelijke reünie van ‘punkholbewoners’.
Want de ingrediënten zijn zeker aanwezig, als men de eerste line-up bekijkt: Bring On The Bloodshed (gitarist Tobi stond met toenmalige band Standard in het Punkhol), Born From Pain (in 1999 op het Koninginnedagfestival op Erica), Herder (zanger Ché Snelling is voormalig zanger van Born From Pain), Insanity Alert (met zanger Kevin Stout van The Apers) en Entrapment (basgitarist Henk Zinger stond als er vroegere bezoeker van Café Erica met Blindsided op de planken). Of neem The Real Danger (drummer Robert stond met Deluge in het Punkhol), Troops Of Doom (zanger Peter Hertsenberg is Ericanees en oud-Punkhol bezoeker) en Wolftone (Roberto Timmer en Richard Jeurissen traden er met The Collywobbles op, Vincent Timmer speelde in Café Erica onder meer met The Pathetics).
In totaal staan er uiteindelijk zeventien bands op de bill, met de toevoeging van dj’s Jos 'Haatveen' Houtveen (als vroegere bassist van Seein’ Red ook een oude bekende) en De Rooie Jager - die zelf ook nog een paar troefkaarten achter de hand heeft voor zijn ‘Rooie Jager Roodshow’.
Maar dat was nog niet alles: eerst gingen er nog een paar zogeheten 'prefests' aan vooraf in het weekend van 12 en 13 februari, respectievelijk in Treffpunkt 13-Drei in Emsdetten (DLD) en Het Podium in Hoogeveen. Hier speelden onder meer bands als Weathered, Troops Of Doom, Last Leaf, Backstabber, Swim Or Drown en Wayfarer Youth. De eerste tegenslagen voor de PitFest organisatie zijn dan ook al een feit: oorspronkelijk geboekte bands Intense en Dirty East Godverdomme moeten verstek laten gaan voor de prefests, waarbij laatstgenoemde band ook afzegt voor het main event op 9 april. Dirty East Godverdomme bestaat niet meer (de bandnaam speelde parten), en besluit een nieuwe weg in te slaan met een (nog steeds) nader te bepalen bandnaam. En ook Death Alley moet het optreden op 9 april verstek laten gaan, aangezien ze met de Duitse band Kadavar mee op sleeptouw kunnen op hun Europese tour. Een mooie kans voor Death Alley natuurlijk, maar voor de organisatie van PitFest is het ongetwijfeld een baalmoment.
Maar die domper wordt in de week voorafgaand aan PitFest dubbel-en-dwars goedgemaakt, wanneer bekend wordt dat Erik Hoezen zijn vrienden van Peter Pan Speedrock heeft gefikst als 'special guests' van zijn Rooie Jager Roodshow. Want die stonden namelijk óók ooit in het Punkhol. En aangezien het de laatste tour is van de legendarische speedrockers uit Eindhoven Rockcity, kan – en mág – een optreden van PPSR op PitFest niet ontbreken. Misschien trekt deze last minute aanvulling op het programma de overgebleven twintig procent van de kaarten nog over de toonbank. De reacties zijn er in ieder geval wel naar.
Ondertussen wordt er in allerijl een zaaltje bijgebouwd aan Café The Spot dat tijdens PitFest de naam ‘Punkhol Stage’ toebedeeld krijgt. De zaal achter het cafe – dat normaal gesproken wordt gebruikt voor bruiloften en partijen – krijgt overigens de illustere naam ‘Toothbraker Stage’. Daarnaast wordt er gekeken naar de overige invulling van het nieuwe festival. Naast diverse platendistro’s en vreterij worden de Emmense barbiers van Nozem aangetrokken, waar de vroegere punks hun tegenwoordige hipsterbaard bij kunnen laten snijden in het cafégedeelte van The Spot. En bij de ingang zet graffiti-artiest Rabsy een speciaal Pitfest piece.
Wanneer PitFest op 9 april om 13.00 uur losgaat, is er al aardig wat volk op touw om openingsband Dead Giveaway te zien op de ‘Punkhol Stage’. Vanaf dat moment is er geen ogenblik rust. De bands staan strak achter elkaar om-en-om geprogrammeerd op beide ‘stages’. In het smalle gangpad tussen deze twee podia is er de mogelijkheid voor bezoekers om een sanitaire stop - danwel een peukpauze - te nemen, en een gesprek aan te gaan met oude bekenden. En aan oude bekenden is er ook geen gebrek. Het nadeel is echter, dat deze korte pauzes net lang genoeg zijn om de volgende band compleet te missen.
Het gaat in sneltreinvaart: Weathered, Troops Of Doom en Wolftone zijn gezien het vroege tijdstip verrassend goed op dreef. Smash The Statues is een band die de aandacht van MFC-programmeur Nils Vos (ook van oorsprong uit Erica, en op stap met zijn Altar bandmaatje Marcel van Haaff, die óók met Hoezen in Black Rodeo speelde) wist te trekken, net als Mörser die met acht man (waaronder vier 'zangers') het Punkhol Stage bestieren. Na Bring On The Bloodshed, Accelerators, Distillator en een paar flinke teugen Nozem Oil (smerig… ehh… lekker) is het even op adem komen in het café.
Na de 'lichtere punkrock' van The Real Danger uit Rotterdam, wordt het metalgedeelte van PitFest prominent met bands als Bodyfarm, Entrapment, Sinister en Herder. Maar hier ergens wordt het mij zwart voor de ogen, want de cocktail van drank, drugs en (vooral die verdomde) Nozem Oil eisen hun tol. Als ik een tijd later ontwaak uit mijn 'wegtrekkertje' blijk ik in de kroeg in slaap te zijn gevallen aan een statafel. Cornered, Born From Pain en Insanity Alert hebben dan al gespeeld. Maar ik ben nog op tijd voor De Rooie Jager Roodshow die gaande is in ‘Toothbraker’, hetgeen een toepasselijke naam blijkt dankzij het verspilde bier op de linoleummat vooraan het podium.
‘Drenthe’s Nummer Eén Exportproduct Achter De Draaitafel’ gooit alle remmen los wanneer zijn makkers van Peter Pan Speedrock aan hun PitFest optreden beginnen. Ze zijn zojuist gearriveerd na een optreden met de Britse punklegendes The Exploited in Zwolle. De biezen gepakt en als de wiedeweerga naar Erica. Zanger/gitarist Pedro Speedrock kondigt zelfs een nummer aan met de woorden: "…als De Jager zegt dat we moeten komen, dan komen we!"
De set die PPSR speelt is niet kinderachtig, en ze spelen niet alsof het een verplicht nummertje is. Er vlogen al wat opblaashaaien door de zaal, en Hoezen mag zelfs weer even meebassen met PPSR. Even later vliegt Hoezen zelf door de zaal, in een ‘head first stagedive’ die episch mislukt. Want een paar minuten later is onze rossige vriend op weg naar de spoedeisende hulp met een gescheurde pees in z’n rechterbeen, een arm uit de kom en een glup in z’n hoofd waar vier hechtingen in moeten. Peter Pan Speedrock speelt de set door (ook niet bepaald kort), waarna de fenomenale Magic Dick Power met zijn Elvis-set een einde brengt aan het live-gedeelte van PitFest. Bij gebrek aan De Rooie neemt Jos Houtveen de draaitafel over, maar als blijkt dat de platenspeler ook geen zin meer heeft (‘Smalltown Boy’ van Bronski Beat is de laatste plaat die nog overslaand door de speakers klinkt), zit het feest er toch op. Bovendien gebaart de kroegeigenaar van The Spot naar een rustig nazittende Pedro Speedrock om snel de boel in te pakken. De zaal moet leeg: het is tijd om te gaan. In de kroeg gaat het nog wel even door, waar Hoezen inmiddels ook weer triomfantelijk is teruggekeerd met een paar hechtpleisters op zijn schedel. De grijns op zijn gezicht spreekt boekdelen: 'TOPFEEST!!!'.
En terwijl een uurtje later het gros van de bezoekers huiswaarts is, en de heg van de buren nasmeult van een ‘fikkie’, kan Maik Reuvers terugkijken op een behoorlijk geslaagde eerste editie van PitFest. Het smaakt naar meer. Bezoekers, vrijwilligers én organisatie zijn tevreden. Bovendien kunnen we binnenkort ook rekening houden met een reeks (nader te bepalen) optredens in het nieuwe Punkhol-zaaltje van Café The Spot. Het is een veelbelovend vooruitzicht, en wat Maik Reuvers’ doelstelling betreft heeft hij samen met zijn oude (en nieuwe) vrienden de belofte waargemaakt.
PitFest is wat mij betreft een blijvertje. En als die tweede editie van PitFest dan ook weer een feit is, laat mij de eerste zijn die pleit voor een naamsverandering van ‘Toothbreaker Stage’ tot ‘Skullbreaker Stage’. Of iets dergelijks. Want een verwijzing naar de hoofdbrekende capriolen van degene die het hardste schreeuwt dat “alles kapot moet” - en vervolgens zichzelf het hardste sloopt van iedereen - is na deze epische eerste editie van PitFest wel op zijn plaats.
Want laten we eerlijk zijn, en met alle respect voor de inspanningen van Maik en zijn crew: het geheime recept voor dit succes was de Alpha en Omega van dit alles. De beruchte ‘ginger’ uit Klazientje, die in de jaren ’90 feestjes neerzette in Theo’s Barn. En die het nu toch ook weer flikte om héél stiekem – al dan niet bewust - een ouderwets Punkhol feest naar eigen hand te zetten. Hoe je het ook wendt of keert: die verdomde Rooie maakt of breekt een feest. En anders zichzelf. Want hardcore punkrock in Zuidoost-Drenthe is Lomp en Onbeholpen. En deze mensen begrijpen het tenminste. PitFest 2017: doe maar. Graag zelfs.