Grauzone 2025: zondag Grauzone 2025: zondag

Even voor aanvang slingert er door de foyer van PAARD een lange rij voor het Paardcafé, wat nog niet open is. Daar speelt het Amerikaanse Topographies - als het publiek eenmaal binnen is - hun eerste Nederlandse show. De opstelling is een wave-classic: een backingtrack met drumcomputer en synths, live aangevuld met zang, gitaar en bas. Het klinkt mooi en warm en de wave golft aangenaam dromerig door de goedgevulde zaal. De stem van zanger Gray Tolhurst klinkt soms als Robert Smith met dezelfde snik en sound. Wat blijkt: het is de zoon van de drummer van The Cure. Hij deint net als het publiek mee met de muziek terwijl hij de microfoonstandaard omklemt, af en toe zijn bril rechtzettend. Verder gebeurt er eigenlijk niet zoveel bij het drietal. Ook qua dynamiek niet, zowel in de backingtrack als in het gebruik van instrumenten. Daardoor komt het geheel nooit boven de comfortabele kabbelende droom uit. Maar soms, als je met jouw ogen dicht kan meedeinen, is dat oké.

Op het podium van de Grolsch Zaal verschijnen vier gewone jongens. Spijkerbroek, t-shirt of trui, tatoeages; Crows heeft geen opsmuk nodig. Gewoon, volume op standje hard en vervolgens drie kwartier postpunk eruit knallen in de stijl van best een aantal bands die in de afgelopen jaren op hetzelfde podium stonden. Maar waar Deadletter zich met een saxofoon en pakkende nummers onderscheidt van de rest, shame met een energiebom de zaal afbrak en IDLES inmiddels een flinke muzikale evolutie heeft doorgemaakt, bekruipt het idee dat Crows nog aan het begin van dat proces staat. Of misschien ook niet, dat moet Crows natuurlijk helemaal zelf weten. Wat overblijft is een degelijk maar weinig memorabel optreden van een band die zonder zich al te veel in te spannen ‘gewoon postpunk’ speelt en niets meer dan dat. 

Anika is speciaal naar Grauzone gekomen om haar album Change uit 2021 integraal te spelen. Een album vol met hoop, zoals ze zelf zegt, die nu kwijt is gezien de titel van de aankomende plaat Abyss. Vandaag is Anika aanwezig met alleen haar drummer. Ze zegt niet echt in vorm te zijn en vraagt om geduld, want ze is haar brain on the train verloren en lijkt wat schor te zijn. Maar het tegendeel is waar voor de mensen met geduld: wat we voorgeschoteld krijgen is een authentiek optreden van een heel eigen artiest. Wat awkward tussendoor, maar enorm intrigerend.

Anika legt haar direct herkenbare, rustige stem neer over donkere synths en bijzondere geluiden, gemengd met vaak zwaardere drums met veel toms en baslijnen en ritmes uit onder andere dub. Ook al gebeurt er op muzikaal gebied soms veel in de nummers, haar zachte stem blijft altijd eigen en de aandacht vasthouden. Tussen de songs van Change door vertelt ze mompelend een beetje waar het over gaat terwijl ze in haar notitieboekje bladert. Zo gaat ‘Critical’ over het ongelijk bewijzen aan je critici, ‘Change’ over dat je kan veranderen en ‘Naysayer’ over hoe belangrijk het is om nee te kunnen zeggen, zeker in deze tijd. Dat Anika als oud politiek journalist ook een urgente boodschap heeft, blijkt vooral uit ‘Never Going Back’: slaap niet door je vrijheid heen, omdat die op een dag kwijt kan zijn. ‘I saw the signs, I chose to ignore them. I saw the warnings, I saw them all, I turned a blind eye. I kept my hands over my ears’.

Na het hele album komen er nog een paar gouwe ouwe voorbij, maar vertellen welke dat zijn gaat ze niet, zegt ze op serieuze toon. Toevallig herkennen we de dub bas van ‘No One’s There’. Als afsluiter speelt Anika een stripped down versie van haar bekendste nummer 'I Go To Sleep', een cover van Ray Davies, solo op gitaar, als ze ‘zich dat nog kan herinneren’. Gelukkig wel, want het was bijzonder.  

Nicola Kuperus, de ene helft van duo Adult. begint het optreden door een stuk plakband van de ene naar de andere kant van het podium te spannen. Dat blijkt al snel niet om eventuele crowdsurfers te ontmoedigen. Nee, door met haar vingers het plakband te beroeren, produceert ze geluiden die de beats van bandgenoot Adam Lee Miller aanvullen. Dat hadden we nog niet eerder gezien. De drumcomputers, synths en in het zwart geklede bandleden wel. We zijn tenslotte op Grauzone. Wat volgt, nadat het plakband is verwijderd, is een dansbaar optreden vol pompende beats waarbij we oprecht voor het welzijn van wie geen oordoppen draagt vrezen. Bassen moet je voelen, tenslotte. Miller hanteert ondertussen de drumstokken voor de nodige percussieve aanvullingen en Kuperus slingert haar teksten de zaal in. Zo verandert de Grolsch Zaal even in een rave als in een van de Blade-films.

Errorr komt uit Berlijn en is het geesteskind van de Zweedse Leonard Kaage. De zanger en gitarist speelt ook nog eens in The Underground Youth en werkte met bands als The Brian Jonestown Massacre en Holy Motors, dus dat belooft wat. Het viertal levert een solide fundering van bas en drums met daaroverheen de vocalen van Kaage en overstuurde gitaren die waar nodig flink uit de bocht vliegen. De frontman staat er ondertussen uitermate ontspannen bij, maar dat doet niets af aan de urgentie die in de muziek zit. Halverwege het optreden schroeft de band het tempo terug, maar levert daarbij niets aan spanning in. Een passage met alleen bas en zang mondt gaandeweg uit in een kakofonie van gierende gitaren, tot genoegen van het aanwezige publiek. Na nog een paar uptempo stampers is het optreden afgelopen en heeft Errorr een uitstekende indruk achtergelaten.