Met Haagse Haakjes gaan wij op zoek naar het onontdekte van Den Haag, binnen en buiten de stad. Den Haag is in de afgelopen jaren zoveel culturele plekken verloren dat je je begint af te vragen: wie vullen dit gat op? Wij bezochten de tweede editie van Sonic Thresholds in The Grey Space in the Middle. Elke editie kent een andere gastcurator, waardoor je nooit weet wat je kan verwachten.

Meer experimentele livemuziek

Voorafgaand spraken wij met Robin van der Heijden, curator van Sonic Thresholds en clubavond Scenius. Beide programma’s maakt Robin samen met Artistiek Directeur van The Grey Space, Marijke Cobbenhagen. De reeks had voorheen de naam Moving Downstairs en is nu herboren als Sonic Thresholds. Al is curator hier niet wat het meestal betekent. Robin licht toe: “Vanuit mijn rol als curator bij The Grey Space in the Middle nodig ik weer gastcuratoren uit voor Sonic Thresholds en Scenius. Beide avonden draaien om het aangaan van verbindingen tussen verschillende initiatieven en makers. The Grey Space in the Middle werkt graag vanuit het relationeel perspectief en wil door middel van verschillende programma’s met gastcuratoren zijn netwerk uitbreiden.”

Voor experimentele muziek zijn er toonaangevende festivals zoals Rewire in Den Haag en plekken als PIP Den Haag. Echter, de Haagse muziekscene mist een plek waar consistent experimentele livemuziek wordt geprogrammeerd. Een programma als Sonic Thresholds biedt uitkomst: “Voor de rol van gastcurator kiezen we makers of programmeurs met een eigen visie en vragen ze deze visie vervolgens fysiek te maken in een event en te verbinden aan een netwerk van artiesten.”

Het relationele aspect komt meermaals naar voren: “Bij het maken van keuze voor het programma kijken we niet alleen naar het werk, maar ook naar het netwerk. Wat je al hebt bereikt en gedaan is minder belangrijk. Wat je laat zien en wat je interessant vindt weer wel. The Grey Space in the Middle wil zoveel mogelijk ruimte geven aan meerdere visies, toegankelijk zijn en daarmee een gemeenschappelijke ontmoetingsplek opbouwen. Niet alleen om elkaar te ontmoeten, maar ook om te experimenteren en ervaringen te delen. Om te leren en te falen. Dit zijn over het algemeen allemaal jonge en lokale makers uit de randstad, waar een voorkeur voor discipline niet belangrijk is.”

Geen typisch muziekprogramma

Het programma Sonic Thresholds is onlosmakelijk verbonden met de visie die The Grey Space in the Middle heeft voor zijn gehele programmering. De samensmelting van een culturele broedplaats en een permanent festival in het midden van Den Haag. Dat klinkt als een plek die voor een brede groep kunst- en muziekliefhebbers interessant is. En dat is het ook, vooral als we de voorkeur voor makers horen: “Dat zijn bijvoorbeeld klassieke muzikanten, KABK-studenten, sonologen, autodidacten, compositiestudenten en makers uit het clubcircuit. Zolang er maar een verhouding is tot experimentele muziek.

Het is vooral van belang dat de gast-curatoren een eclectische smaak hebben. “Dan komen er dingen samen die je normaal niet op één avond zou neerzetten zoals Yessica Deira, bekend onder artiestennaam Soft Break, dat bij de vorige editie deed. Dat maakt het juist zo leuk, doordat Sonic Thresholds geen typisch muziekprogramma is.” Je weet niet helemaal wat je kunt verwachten en dat maakt het juist spannend. “Wij willen curatoren de kans geven om hun visie uit te werken. Het wordt dan altijd iets dat nooit op deze manier zou plaatsvinden als we het zelf hadden gedaan.” Door curatoren de vrije hand te geven krijg je consequent diverse onderwerpen en daarbij horende visies. En deze manier van programmeren, verklapt Robin, zal zeker nog doorgaan tot in 2024.

"Wij willen curatoren de kans geven om hun visie uit te werken."

Robin van der Heijden

Esther Mugambi

Van hydrofeminism naar een ode aan luiheid

Bij binnenkomst begroet een mengsel van geuren ons. Onder andere sinaasappelschillen, lavendel en eucalyptusbladeren liggen verspreid op de grond. De kelder van The Grey Space in the Middle kent opeens een hele andere atmosfeer. Later op de avond, wanneer performance artiest Esther Mugambi de 'Podcast for Introverts opvoert wellen de geuren verder op. Esther laat ons tijdens de performance een dans opvoeren waarbij de gehele ruimte wordt gebruikt. De aroma's komen met elke stap losser. Het is lastig om de opvoering in zijn geheel te snappen. Iets teveel verwijzingen komen in een hoog tempo voorbij, waardoor het geheel eerder als vermakelijk dan urgent overkomt. Er zit een onbedoeld leerzaam aspect in de opvoering. Zo worden een aantal grote meren in de Verenigde Staten genoemd zoals Lake of the Woods, Lake Huron en Lake Superior. Opvolgend leren we dat het Fins, Hongaars en Ests geen voornaamwoorden kennen. In het Koreaans kan je de voornaamwoorden zelfs vermijden door iemand aan te spreken met een titel. Zoals dokter, leraar of muzikant.

Juist, maar wat is nu precies het samenhangende element? Kort wordt de term hydrofeminism genoemd, een filosofisch concept van Astrida Neimanis die ingaat op het feit dat wij slechts waterlichamen zijn en daardoor veel kneedbaarder dan gedacht. Het element water komt veelvuldig terug, in zowel de ASMR-achtige geluiden (druppels bubbelthee in een wiegachtig object en het drinken van water) en letterlijk door het benoemen van diepzeevissen en de grote meren. De samenhang is ongetwijfeld aanwezig, maar doordat er zoveel concepten, ideeën en indrukken op je af komen in een half uur blijft het toch borrelen; wat hebben we nou precies meegekregen?

De avond is gecureert en gehost door stemkunstenaar Stephanie Pan. Met een deel van moderne muziekgroepering Ensemble Klang (Joey Marijs, Saskia Lankhoorn en Pete Harden) krijgen we een voorproefje van The Art of Doing Nothing: a feminist manifesto. Stephanie licht toe: "Dit stuk zal uiteindelijk ongeveer een uur duren." Omring jezelf door luiheid is het devies. Bij elke zin leggen de drie muzikanten een accent neer, wat resulteert in een beproefd vraag-en-antwoord tussen muziek en tekst. Gelukkig blijft het niet daarbij, het middenstuk en tevens meest interessante stuk, kent een bluesy tokkel, een knorrende synthlaag en een eeuwig doorklinkende xylofoon. Met leuzen als 'productivity is a lie, do not know what you want en explore all options but make no choice roept Stephanie op: laat je meevoeren door de luiheid. Het mag duidelijk zijn dat dit slechts een voorproefje is, want we vingen niet zozeer een eindoordeel op.

Esther Mugambi

Esther Mugambi

Stephanie Pan

Stephanie Pan

Saskia Lankhoorn

Gitarist Pete Harden en pianist Saskia Lankhoorn vormen Avenue Azure. Met een zojuist uitgebracht album onder dezelfde naam vullen de twee de kelder met licht pulserende dromerige akkoorden en fluwelen zang. Het heeft iets zwoels. Een muzikaal balans tussen een lucide droom en dreiging op een klaarlichte dag met een zeer hypnotiserende uitwerking. Smaakvol voor liefhebbers van langgerekte instrumentale ambientstukken. Het had zomaar de soundtrack van horrorfilm op klaarlichte dag Midsommar kunnen zijn. Doorgaans sereen met een alomtegenwoordig zwaar onderbuikgevoel. Prachtig minimalistisch.

De afsluiter van de avond is Mint Park, een elektronische artiest die van ruis hogere wiskunde maakt. Het draait om de perceptie van wat we als ruis ervaren. Alle elektronische geluiden zijn geheel ontrokken van harmonie of melodie. Daarnaast lijkt alle herkenbaarheid weggevaagd, zo hoor je ergens golven in de mix, die muzikaal gezien langzaam omsmelten tot een ruisvormige bubbel. Het zijn allemaal tonen die net niet een ritme vormen maar daar wel sterk op lijken zoals een vormloze dreun. De achtergrondgeluiden doen denken aan voorbijrijdende treinen. Ook weer hier, maar net niet. Het gevoel bekruipt dat er iets meer aan de hand is. Vegen van ruis, aangestuurd door een dreun op willekeurige momenten. Het moge duidelijk zijn dat elk idee van dansbaarheid, ritme of saamhorigheid per definitie is weggelaten. We ervaren vervoering dat muzikaal omlijst wordt door geluidslagen die aanvoelen als muziek. Nogmaals bijna. En daarmee is het experiment geslaagd. 

Opmerkelijk is hoe de gehele ruimte van The Grey Space in the Middle wordt gebruikt, elke act treedt in zijn eigen hoek op. Hierdoor krijgen je hersenen een impuls dat er weer iets totaal nieuws gaat gebeuren. Zo voelt elk nieuwe opvoering fris. Wij kijken om ons heen. Door de vlugge opvolging van acts hadden we er geen erg in dat Mint Park toch echt de laatste act was. Een teken van een geslaagde avond.

Avenue Azure

Joey Marijs

Mint Park

Avenue Azure

Waarom wil jij naar The Grey Space in the Middle?

Sonic Thresholds vindt plaats in The Grey Space in the Middle. Deze ruimte is een permanent festival, in de zin dat er (bijna) het gehele jaar iets te beleven is. Van Haagse stadsfestivals (Sniester, Rewire) tot eigen programma zoals Sonic Thresholds en Scenius, maar ook avonden waar je gewoon lekker kunt dineren. In dit artikel hebben we in het bijzonder de reeks Sonic Thresholds uitgelicht, maar er zijn genoeg redenen om The Grey Space in the Middle te bezoeken. Waarom? In de woorden van Robin: "Iedereen die geïnteresseerd is in de hedendaagse ontwikkeling van muziek of iets creëert. Mensen die op zoek zijn naar een ervaring. Je hoeft niet helemaal te weten of voorbereid te zijn op wat je gaat zien." Kortom, als je een ervaring aan wilt gaan dan ben je bij The Grey Space in the Middle op het juiste adres.

Voor het volledige programma kijk hier.