Maar eerst: muziek. Het duo Doodseskader bestaat uit zanger en bassist Tim De Gieter (Amenra en Predatory Void) en de drummende zanger Bert Minnaert. Doodseskader speelt een verrassende en verfrissende mix van sludge, hiphop, hardcore en grunge. De (geprojecteerde) teksten en visuals zijn – evenals de muziek – confronterend en loodzwaar op het gemoed. Met nummers als ‘Still haven’t killed myself’ en ‘Alive & not well’ geeft het tweetal inzicht in de innerlijke demonen die ze via hun muziek te lijf gaat. In het uur op de PAARD-planken worden de bezoekers verpulverd onder de beukende drums, samples en baspartijen. Strak, streng en stylish: Doodseskader in een notendop.
Plots werden ze aangekondigd: de Vlaamse bands Doodseskader en Psychonaut in PAARD. Een belangrijk moment. Niet alleen vanwege de muziek die beide bands maken, maar vooral een markering dat de Vlaamse metalscene stukje bij beetje voet aan grond krijgt in Den Haag. En die scene mag er zijn. Denk aan bands zoals vlaggenschepen Amenra en Brutus, maar ook Wolvennest, Wiegedood, Briqueville, Pothamus, Alkerdeel en de twee bands die vanavond – 28 februari – op de PAARD-planken staan. Voor uw metalcorrespondent een sonische snoepwinkel, maar ook de mogelijkheid om met Psychonauts vaste merch-roadie Didier Goossens te praten. Goossens is gastonderzoeker bij de Erasmus Universiteit en wordt door de Vlaamse media metalprofessor genoemd omdat hij dankzij de ‘voertaal’ van metal dieper inzicht krijgt in zaken zoals culturele identiteit en erfgoed. We spraken Goossens over de metalscene, de wereldwijde manifestatie en impact van deze muzieksoort en het belang van oog voor verscheidenheid.
Doodseskader
Psychonaut
Na het straffe optreden van Doodseskader volgt de warme deken van psychedelische post-metal van Psychonaut. Eveneens een zeer indrukwekkend optreden waarbij de drie bandleden zichtbaar blij zijn met de enthousiaste reacties. Met de meest recente plaat Violate Consensus Reality weet de band hoge ogen te gooien in zowel de Roadburnsy-binnenwereld van de post-metal als daarbuiten. De ruim 18.000 maandelijkse luisteraars op Spotify spreken in die zin boekdelen evenals het publieksenthousiasme voor nummers zoals Sananda en het titelnummer van de laatste plaat (waar ook de zangers van Amenra en Brutus aan hebben meegewerkt). Psychonaut klinkt als een muzikale vulkaanuitbarsting met genoeg lucht en licht om een breder publiek te bereiken.
Metalprofessor
Terwijl Doodseskader en Psychonaut hun kunsten vertonen, staat metalprofessor Didier Goossens bij de merchstand van Psychonaut. Shirts, lp’s, cd’s, totebags, stickers: alles ligt keurig uitgestald en Goossens neemt alle tijd om met iedereen te praten. Deze Vlaamse spraakwaterval is innemend en oprecht geïnteresseerd in andere mensen. Zeker als het op muziek aankomt. Hij is in het bijzonder geïnteresseerd in gedeelde ervaringen in het genre die de taal en dagelijkse belevingswereld overstijgen. Deze ‘gedeelde ader’ zoals hij het zelf noemt, bemerkte hij zelf toen hij met leden van de band Alien Weaponry sprak uit Aotearoa, oftewel Nieuw-Zeeland. Alle bandleden zijn Māori en hebben een totaal andere levenservaring dan Goossens. “Door de muziek en de gesprekken hierover werd de deur openzet om echt pijnlijke onderwerpen zoals racisme, discriminatie, armoede en klimaatverwoesting aan te snijden. Het kweekt een vertrouwensband”, aldus Goossens.
Metal als schoenlepel voor nader inzicht in de menselijke conditie dus. Een wereldwijde gespreksmethode waarin liefhebbers elkaar sneller begrijpen, met name in onbekende belevingswerelden. Goossens: “Metal is een genre dat je serieus moet nemen. Zowel sociaal-cultureel als esthetisch. Het heeft zo veel impact. Metal bestaat niet in een vacuüm, maar vindt haar weg tot in alle uithoeken van de aarde. Het is in veel gevallen zeer serieuze muziek die fungeert als doorgeefluik van sociaal-culturele, esthetische, ideologische en politieke vraagstukken.” Hij geeft het voorbeeld van de Utrechtse band Terzij de Horde. “Zij zijn zo activistisch om ze hun bedenkingen en zorgen over klimaatverwoesting en ideologie zowel in als buiten de muziek belichamen. Metal biedt in die zin een directe link naar de wereld om ons heen en is daarmee een toegangsweg naar andere belevingswerelden. Het is van meet af aan geglobaliseerd en heeft wereldwijd impact op mensen. Je kan het dan ook niet los beschouwen van de specifieke sociaal-culturele, economische en politieke contexten waarin de muziek ontstaat. Dat maakt het genre niet alleen aantrekkelijk, maar ook hyperrelevant en uitermate interessant voor onderzoekers.”
Metalscene
Wat maakt een omgeving aantrekkelijk voor een bloeiende metalscene? Beter gezegd: welke voorwaarden blijken vruchtbare grond te zijn? Volgens Goossens ligt dat vooral in de totale culturele infrastructuur. “Een gewillig stadsbestuur helpt enorm. Kijk bijvoorbeeld naar Utrecht. Ook daar heb je bijvoorbeeld muziekcentra zoals dB’s en Tivoli. Utrecht heeft dus niet alleen geweldige bands zoals Laster voorgebracht, maar schept ook de condities voor fantastische toekomstige bands. Zo kon het ook gebeuren dat in Ieper een wereldbekende hardcorescene ontstond omdat daar onder meer de vrijwilligers achter jeugdhuis De Vort’n Vis al die bandjes boekten. Een scene kan dus ontstaan door politiek belang, maar ook door mensen die een zaaltje beschikbaar stellen voor bands. Door al die bewegingen kan er een heuse scene ontstaan, maar het ontwikkelt zich per keer op een volstrekt unieke manier.”
Donkerte
“Wij zíjn en gaan gewoon hard”, antwoordt Bert Minnaert van Doodseskader op de vraag waarom de Vlaamse scene zo stevig is momenteel. “Het kan ook zijn dat wij niet de meest blije mensen zijn. Maar we gaan er allemaal hard voor. Er is veel speelkans in België, maar het is een klein land en je kunt niet 5 keer per jaar op dezelfde plek spelen. Dus je moet hard werken om veel te kunnen spelen in het buitenland. En je valt op als je iets unieks neerzet. En dat werkt weer inspirerend door bij andere artiesten. Dat verklaart ook de muzikale verscheidenheid. Er zit veel donkerte in ons land. Nederland is in die zin veel kleurrijker. Tel daarbij op dat je redelijk dicht op elkaar zit in België, dus je hebt al snel een scene.”
Waarvan akte.