Na zeker twee jaar aan grote onzekerheid in de wereld, is het een enorme opluchting dat er weer festivals, concerten en culturele activiteiten plaatsvinden. Alhoewel, die eerste stap om je weer volledig onder te dompelen in geluid en licht is niet vanzelfsprekend. Voor velen is dat nooit zo geweest. We spraken met Zoe Reddy, die toelichting geeft bij een nieuwe lijn in de Rewire-programmering: een prikkelarm concert. Bedoeld voor iedereen die een drempel voelt om naar een concert te gaan.

Voor wie is het belangrijk om een concert prikkelarm te organiseren?

Het leven brengt allerlei tegenstrijdigheden met zich mee, zo kan je jarenlang naar festivals en concerten gaan en daar plots tegenop kijken. Wat eerst zo gewoon was, kan al gauw uitdijen in een mentale uitdaging. Misschien ben jij om vergelijkbare redenen nog nooit naar een concert gegaan. Een prikkelarm concert is voor jou geschikt als het idee van een drukke, onvoorspelbare en overprikkelende omgeving je tegenhoudt. Maar, laten we eerlijk zijn je moet wel een muziekliefhebber zijn.

Het concept van een prikkelarm concert bestond helemaal nog niet

Op papier klinkt een prikkelarm concert goed te realiseren, je haalt de licht- en geluidsstimuli weg en de prikkels zijn weg. Toch? Zoe licht toe: “voordat je zo’n concert organiseert, moet je zeker weten dat je echt alles goed doet. Het moment dat iemand een slechte ervaring heeft dan ben je ze kwijt. En nog belangrijker, je kan ze een storende ervaring geven waar iemand lang van moet bijkomen.” Het is dus van belang om het zorgvuldig aan te pakken. Daar heb je hulp bij nodig: “we hebben samen met Stichting Onbeperkt Genieten deze middag opgezet, die zijn de experts op dat gebied. Die pakken het gevoelige onderwerp cijfermatig aan en hebben via advies gezorgd dat het precies aansluit op muziekliefhebbers voor wie dit bedoeld is. Dat zijn mensen waarbij er een drempel is, snel overprikkeld raken of een kleine portemonnee hebben. En dat zijn maar een paar voorbeelden. Denk bijvoorbeeld aan mensen met blijvende klachten van long COVID.”

Rewire is vorig jaar begonnen met deze nieuwe lijn van programmering onder de naam Outreach. De organisatie is constant bezig om nieuwe programmering neer te zetten. “Wij willen programma’s ontwikkelen voor muziekliefhebbers die niet automatisch in aanraking komen met ons festival of culturele festivals in het algemeen. We vinden het belangrijk dat we toegankelijk zijn voor verschillende groepen.”

Een opmerkelijk feitje is dat Rewire de eerste is die tijdens een muziekfestival een prikkelarm concert organiseert. In ieder geval in Nederland. Zoe vertelt hoe gesprekken tijdens de coronaperiode tot dit initiatief heeft geleid: “hiervoor heb ik echt onderzoek gedaan om invulling te geven voor dit programma. Het is ontstaan uit gesprekken tijdens de eerste lockdown, die gingen vooral over 'wat betekenen deze ontwikkelingen voor de kunst en cultuur?' Alles moest opeens online gebeuren, met als gevolg dat iemand die minder prikkels aankon opeens allerlei opties had om wel van muziek te genieten. Hierdoor kwam de wens om een concert op een prikkelarme manier te organiseren naar voren. Door die onderzoeksfase ben ik ook in aanraking gekomen met Onbeperkt Genieten. Die hadden wel ervaring met prikkelarme theatervoorstellingen, maar niet binnen de context van een festival, in ieder geval niet in Nederland. En dan ga je gelijk al afvragen, waarom is dat nog niet gedaan? Waarom is de muziekwereld niet meer bezig met deze doelgroep?”

Bij Rewire houden ze wel van een uitdaging, dus werden die gesprekken een concrete aanleiding om een optreden zonder storende factoren realiteit te maken.

Mathijs Leeuwis

Wat kan ik verwachten?

Op zondagmiddag 10 april zal Mathijs Leeuwis een optreden geven. Hiervoor zijn losse kaarten te koop en zal het Koorenhuis net als het optreden prikkelarm worden aangeboden, dus ook de foyer en bar. Tijdens dit intieme en kleinschalig optreden zullen alle stimuli die niet nodig zijn voor de muziekervaring beperkt worden tot een ongekend minimum, zoals storende lichten. Er is geen lichtshow, in plaats daarvan een soort warm licht. Daarnaast is het volume aangepast.

Al blijft niet alles minimaal, verwacht duidelijke aanwijzingen. Zodat je precies weet waar alles ligt, staat en hoort. En waar je moet zijn. Nodige prikkels worden op die manier versterkt, terwijl onnodige prikkels wegblijven. Er zal een aparte ruimte op de begane grond ingericht zijn voor als je wilt terugtrekken. Vooraf krijg je te weten wat je kunt verwachten met een filmpje waarin de muziek te horen is. De locatie krijg je te zien in een zogeheten voorbereidingsdocument, zodat je vooraf alle mogelijkheden krijgt om je mentaal te voorbereiden. En kan je een document raadplegen, waarin je foto’s krijgt te zien van onder andere de locatie, de bar en de deuren.

Als je het leuk vindt is de mogelijkheid er om naar een tweede concert te gaan, die zal dan niet prikkelarm zijn. Al blijft de locatie dan wel toegankelijk - en dus prikkelarm - zodat de stap naar zo'n tweede concert niet zo groot is. Gedurende de hele middag zal het Koorenhuis een prikkelarme locatie blijven.

Over Mathijs Leeuwis

Mathijs Leeuwis heeft één album op zijn naam staan - Galibier (2018) - en enkele singles. De artiest staat bekend om zijn eigenzinnige stem binnen het instrumentale Nederlandse muzieklandschap. Mathijs zal samen met gitarist Marzio Scholten optreden tijdens het Rewire festival op 10 april. Als duo zullen ze een klein en intiem optreden geven, waar je ambient soundscapes kan verwachten met een americana feel. 

Geïnteresseerd geraakt?

Voor meer informatie over het prikkelarme concert en middag kan je hier terecht. Kaartjes voor het concert zijn hier te koop.