Vanavond streek Grauzone voor de derde keer neer in Den Haag. Deze editie was uitverkocht. Misschien waren er zelfs een paar kaarten te veel verkocht. Geen drukte bij de openingsfilm over PiL, maar bij een flink aantal acts stond er een rij voor de zaal en was het binnen net iets te vol. Het publiek was als altijd divers en daar was publiekstrekker Shellac de belichaming van.

De eerste act in de kleine zaal, Rendez-Vous, zet een razende en fantastische show neer. Voor een opener is dit geheel onverwacht. Het is hard, vuig en de vocalen maken een diepgewortelde indruk. De donkere verlichting maakt het af. Het is dan ook niet verwonderlijk dat geen enkele bezoeker zijn plek wil afstaan. Daar is dit simpelweg te goed voor. Het is bijzonder om te zien hoe in sync de act is.

Ondertussen staan op het podium van het afgeladen Paardcafé vier heren die eruit zien alsof ze een prehistorische god gaan aanbidden: het Engelse Snapped Ankles. De stuwende ritmes, pompende bas, vervormde vocalen en geluidseffecten doen de hoofdjes in de zaal bewegen. Het heeft wel wat weg van Devo. Voor de afwisseling produceert de band tussendoor nog een aantal bizarre geluidscollages om daarna weer vrolijk door te gaan met dansbare postpunk produceren. Mag je op Grauzone blij worden van een band? Want van Snapped Ankles worden we precies dat.

Rendez Vous @ Grauzone 2019

Gelukkig is daar Lebanon Hanover om de vreugde in ons hart weer te temperen. Als we de deur van de Grote Zaal openen, daalt de temperatuur meteen enkele graden. Lebanon Hanover heeft duidelijk goed naar The Sisters of Mercy geluisterd. Kille drums uit een machine aangevuld met dissonante gitaren en het galmende geweeklaag van Larissa Iceglass en William Maybelline leggen een donkere deken over de zaal waarbij het applaus na nummers bijna uit de toon valt. Lego Batman zou hier helemaal op zijn plek zijn. Het tweetal doet zijn best om uiterst serieus en duister over te komen, maar hoe duidelijk de intenties van de band ook zijn, of juist dóór de duidelijke intenties, komt het allemaal wat gemaakt over.

Lebanon Hanover @ Grauzone 2019

Lebanon Hanover @ Grauzone 2019

Messthetics @ Grauzone 2019

Terug naar de Kleine Zaal. Messthetics is een instrumentaal trio dat op acrobatische manier progrock, jazz en stevige riffs in elkaar weeft. Wij, en ongetwijfeld het publiek, kwamen op de namen Joe Lally (bas) en Brendan Canty (drums) af. De ritmesectie zat namelijk in de legendarische band Fugazi. Van die band is vanavond echter weinig terug te horen. De toevoeging van gitarist Anthony Pirog maakt van Messthethics een hoogvolwassen experimentele band. Een aangename en vooral technische verrassing van de avond. Het is niet verwonderlijk als de heren, gezien hun muziekstroming, achteraf “see you at Shellac” mededelen.

Messthetics @ Grauzone 2019

Van het experiment gaan we door naar het wat rechtlijniger werk Voor Grauzone begrippen klinkt Maggot Heart namelijk vrij conventioneel. Begrijp ons niet verkeerd, we klagen niet. Maggot Heart speelt rechttoe rechtaan vuige rock ‘n’ roll en bestaat uit bandleden van acts als Beastmilk, Grave Pleasures en The Oath. Zangeres en gitariste Linnéa Olsson spuugt haar teksten de microfoon in een geeft felle solo's weg. Het trio gaat het hele optreden vol gas. Zompig. Zwaar. Groovend. Lekker.

Als we de grote zaal weer induiken is het even schrikken. Voor Blixa Bargeld zijn namelijk, op zijn aandringen, stoelen geplaatst. Zijn sampler (die Blixa liefkozend loop machine noemt) draait overuren. De machine genereert ondersteunende snippets van zijn stem. Het is als een bot muziekinstrument. Het geschreeuw gekrijsen wordt gecombineerd met Blixa zijn operateske vocalen. Een bijzonder stuk van de performance is als Blixa aangeeft dat hij het leuk zou vinden om zijn eigen asteroïde te bezitten. Dan samplet Blixa de asteroides. Daarvoor gebruikt Blixa zijn iphone om de afstanden van de planeten op de juiste manier af te wisselen en dwaalt vervolgens over het podium als een verdwaalde asteroïde. De uitwerking is als de openingsscène van de Hongaarse film Werckmeister Harmoniak. Hier gebruikt hoofdpersoon Janos een stel dronkelappen om het zonnestelsel uit te beelden. Het optreden van Blixa Bargeld laat ons vertwijfeld achter. Het maakt indruk, maar is zeker niet voor iedereen weggelegd.

Het Duitse Pink Turns Blue stamt uit de tijd dat postpunk nog nieuw was. Als pioniers van de darkwave vallen ze volgens de kenners in hetzelfde genre als Lebanon Hanover maar dankzij de drummer van vlees en bloed klinkt het een stuk organischer en dynamischer. Pink Turns Blue gaat meer richting vroege Editors met een vleugje Cure. In het geval van Editors is dat natuurlijk andersom. Met 34 jaar ervaring is de Duitse band een geoliede machine en dat betaalt zich uit in een erg prettig optreden en een mooie opmaat voor wat ongetwijfeld de grootste naam van de avond is: Shellac.

Blixa Bargeld @ Grauzone 2019

Pink Turns Blue @ Grauzone 2019

Pink Turns Blue @ Grauzone 2019

Shellac is een band met een goed gevoel voor simplisme. Alhoewel de band rondom Steve Albini groots klinkt, is het de kunst van het weglaten waar de heren in uitblinken. Zowel Steve als Bob Weston hebben maar één knop op de gitaar zitten: volume. Bob Weston is zelfs zo ver gegaan dat de drie overige volumeregelaars uit de gitaar zijn gehaald. De drie verheffen de muziek tot een kunstvorm. En hoe goed zijn ze op elkaar ingespeeld als er vanuit het niets een song kan worden ingezet. Zo neemt Bob Weston het zonder blikken of blozen ritmisch over als Steve zonder aanleiding stopt met spelen. De kracht van Shellac zit hem, naast de piekfijne uitvoering, vooral in de details. En de authenticiteit die getuigt van lol, zoals wanneer Steve en Bob zich achter de gordijnen verstoppen en verder spelen. Geinig. Als Bob spontaan een vragenuurtje inlast, dan is het geen probleem om over zijn fiets, favoriete kaas en haardracht te praten. Net zo bewonderenswaardig is het feit dat de act na afloop vanuit het podium shirts verkoopt. Shellac is duidelijk maar een band. Een verder geniale band die het normale en simplistische verkopen alsof het niets is. En een ongekend hoogtepunt van het festival.

Shellac @ Grauzone 2019

Shellac @ Grauzone 2019

Shellac @ Grauzone 2019

Dankzij het optreden van Shellac is er plek in de kleine zaal, hoewel deze nog steeds vol staat. The Blinders worden welkom geheten door de soundtrack van Charlie and the Chocolate Factory en een flinke hoeveelheid rook. Wat volgt is weinig opzienbare punk en indie die met een hoop energie wordt gebracht. Zanger/gitarist Thomas heeft zijn gezicht beschilderd alsof hij in een black metalband speelt. Ondanks dat we wat The Blinders doen al eerder hebben gehoord, vermaken we ons prima.

Cosmic Death @ Grauzone 2019

The Cosmic Dead is een bak herrie waar je liever niet aan wilt beginnen. Er komt een oorverdovende soundscape op het publiek af, maar meer dan een opstapeling van effectpedalen is het niet. De drummer zorgt voor een eentonige basis en het is vooral het volume waar deze afsluitende act het mee moet doen. Ancient Methods zorgt voor de laatste dreunen in het Paard en daarmee is de drukste Grauzone-editie tot nu toe tot een eind gekomen. Volgend jaar twee volle dagen en een pre-party?

Cosmic Death @ Grauzone 2019