Jam de la crème festival 2016

Afscheid van een lichtpuntje in donkere dagen

Tekst: Marco Vlot en Eric Hoetjes | Foto's: Rick Kappetein en Kamiel Scholten ,

Zaterdag 16 juli 2016 gaat niet alleen de geschiedenis in als een zonnige dag na een week vol oproer in de wereld, maar ook als de dag waarop de tiende en laatste editie van het Jam de la crème festival plaatsvond. Over de redenen om te stoppen is al eerder geschreven, dus daar hoeven we het niet meer over te hebben. Wat rest is een avond vol gezelligheid, feest en goede muziek. Een avond waarop iedereen het naar zijn zin heeft en waar liefde overheerst.

De muzikale aftrap wordt verricht door Dandana, dus er kan meteen gedanst worden. De opzwepende beats worden aangevuld met Afrikaanse percussie en dikke synths. De muziek is bij vlagen psychedelisch, maar funk voert de boventoon. Als percussionist Ebou Gaye Mada ook nog zijn Afrikaanse vocalen tentoonspreidt levert dit uiterst zonnige klanken op. Het is nog niet druk, maar de eerste voetjes gaan van de vloer.

De scheidslijn tussen het publiek en de artiesten is klein op het Jam de la crème festival. Overal waar je kijkt lopen koppen die later in de avond op het podium staan. Maar zonder bandje mag je natuurlijk niet backstage komen. Zelfs Kyteman wordt tegengehouden omdat zijn bandje niet zichtbaar is.

Bij de bandstage draaien de analoge dj’s van The Upper Shelves lekkere dansmuziek. Van Frans chanson tot Jackie Wilson; als er maar gedanst kan worden. Tussen de acts vindt er een lekker rock ‘n’ roll feestje plaats. Het eerste bandje op de Bandstage is Meta and the Cornerstones. Deze band met leden van over de hele wereld is gevormd rond Senegalese zanger Meta Dia die met zijn fijne reggaesound al jaren een gevestigde naam is. Na wat opstartprobleempjes met de microfoon gaat het al snel goed los, en vanuit het publiek komt ook al veel liefde. Dat is sowieso de boodschap die Meta en zijn mannen uit wil dragen: Love. In deze hectische tijd waar soms het einde zoek lijkt is een band als Meta and the Cornerstones een mooi lichtpunt.

Maar het feestje van vanavond heet natuurlijk niet Bandjes de la crème. Vanavond draait het om jamsessies, en de eerste is onder leiding van Colin Benders, ofwel Kyteman. Alleen het opbouwen van het podium is al een belevenis, want hij heeft een gigantische synthesizer meegenomen, vol kleurrijke snoertjes. Uiteindelijk brengt hij, met zijn rug naar het publiek, onder andere samen met Kubus (bekend van onder andere samenwerkingen met Rico en Sticks) klanken voort die misschien nog nooit eerder gehoord zijn. Experimenteel is het in ieder geval. Net een houseparty of een act die makkelijk op een festival als Pitch zou kunnen staan.

Terug op de bandstage is het afgeladen bij The Indien. Dat koningin van Jam de la crème Janneke Nijhuis mee speelt zal daar zeker bij geholpen hebben. Muzikaal is er weinig aan de hand. Het optreden kabbelt prettig voort. De stem van Rianne valt nooit verkeerd. Echt spannend wordt het niet, maar daar is genoeg van te vinden op het jampodium.  

Het leukste van de jams is om te zien hoe de muzikanten ervan genieten als er iets magisch gebeurt. Vanavond komen er zeker een aantal van die momenten voorbij. Zo’n moment dat alles samenvalt, dat de bas en de drums samen één worden, dat er een solo wordt gespeeld die de verwachtingen overtreft. Of het publiek nou muzikaal onderlegd is of niet, men voelt het als het op het podium werkt. En als het niet werkt. Want de keerzijde van de medaille is dat het ook helemaal niet kan klikken op het podium. Ook die momenten zijn er. En het is precies die spanning die het concept van Jam de la Crème zo leuk maakt.

Vlak voordat de tweede jam begint vraagt host Boozy de Kok even de aandacht voor een meisje dat “Een zeer ernstig griepje” heeft. Dit 14 jarige meisje is een leerling van Janneke en is gediagnosticeerd met een ernstige hersentumor. De hele avond lang kan er geld of drankmuntjes in een pot gestopt worden voor Sabii, het fonds voor dit meisje. Het is mooi om te zien dat hier ook ruimte voor is op deze mooie avond op het strand.

Bij de tweede jamsessie, met onder andere Rene van Collum van Doe Maar en de gitarist van Birth of Joy gaat het er wat conventioneler aan toe dan bij Kyteman, maar dat maakt het niet minder lekker. Iemand zet een basisgroove neer waar lekker omheen wordt gespeeld. De stijl gaat van funk tot rock tot reggae. Veilig maar lekker. Het is geen doen om iedereen te noemen die meedoet, maar zanger Pieter Both verdient zeker een vermelding. Met hem achter de microfoon worden zowel de band als het publiek opgezweept in een heerlijke zomerse reggaejam. En Anton Goudsmit die er een stukje gitaarspel tegenaan gooit is altijd welkom.

Fresku is de laatste live artiest op de bandstage en niet de minste. Dat blijkt ook uit de grote hoeveelheid mensen die op Frisse af is gekomen. Samen met zijn compagnon Braz, die niet herkend wordt door het publiek (een enkeling daargelaten), geeft hij een show vol emotie, levenslessen en humor. Dit laatste blijkt bijvoorbeeld uit de vraag of alle blanke mensen zich willen laten horen, om vervolgens te verkondigen dat dit het geluid van succes was en te beginnen met controversiele track Zo Doe Je Dat. Dit is natuurlijk schertsend bedoeld want Fresku stuurt de hele avond aan op verbroedering en liefde. Zo blijkt maar weer dat zelfs de grootste gangster van de avond een hart van goud heeft.

Op het festivalterrein loopt ook een heuse goochelaar rond. Herkenbaar aan zijn “I am the Jam De La crême Magician” shirt wordt hij her en der aangesproken door mensen die verbaasd willen worden door zijn kunsten.

De derde jam wordt geleid door stemkunstenaar Maask en producerduo Killing Skills. Daarbij staat Tobias Wolring van Woot ook op het podium. Hij opent de sessie met dromerig gitaarspel en een lekker mopje zang. Deze jam komt wat langzamer op gang en kan niet altijd bekoren. Ook Bernd Gansebev van de Kraaien kent wat opstartproblemen. Gelukkig zijn de beats van Killing Skills wel echt goed en laat Maask in zeer positieve zin van zich horen als hij begint te rappen. Als Emmaly Brown dan ook nog het podium betreed en Bernd zijn vorm hervindt lijkt de jam alsnog de goede kant uit te gaan.

Op de Bandstage mag De Rooie Jager met een interessante dj-set de avond afsluiten. De keuze in de muziek is zeer eclectisch en gaat van Slayer naar Luv naar oldskool hiphop. Er wordt flink gedanst en het publiek lijkt dit een fijne afwisseling te vinden ten opzichte van de jamsessies.

Als allerlaatste staat ‘De Jam’ op het programma. Onder leiding van Sven Figee, ook wel bekend als Sven Hammond, wordt er voor het laatst in tien jaar gejamd. Omdat dit een zeer emotioneel moment was lijkt iedereen, artiesten incluis, zich erg bewust van dat iets moois afgelopen is. Iedereen gaat los, of dat nou door de drank, de emotie of de kou is. De jam an sich is niet zo bijzonder maar dat is van secundair belang in deze. Want Jam De La crème is niet meer. De grote groep verschillende muzikanten uit alle genres, van techno tot jazz tot reggae tot pop, zal voorlopig niet meer onder deze naam samen komen. En dat is zonde, want dit festival was de ideale metafoor voor hoe wij in de huidige, roerige, tijden met elkaar om zouden moeten gaan. We zijn allemaal anders. Soms klikt het en soms klikt het niet, maar samen kan je alsnog iets heel moois neerzetten.