Een zoektocht naar het perfecte ritueel met G∆RTM∆LEN

“We creëren een eigen wereld, waar je helemaal in meegezogen wordt”

Jorgen van de Burgt ,

Maarten Epskamp en Jessie Hoefnagel vormen samen het Haagse duo G∆RTM∆LEN. Zelf omschrijven ze hun muziek met de vraag ‘What would it sound like if Yoko Ono and Alec Empire were asked to write an Aboriginal style soundtrack for a David Lynch movie together?’. Vier namen voor vier soorten vaagheid die bij elkaar niet veel duidelijkheid scheppen. Wij vroegen de groep voorafgaand aan hun optreden op het State-X New Forms festival om opheldering.

De organisatie van State-X New Forms heeft als aanvulling op het blokkenschema vijf paden gemaakt voor de bezoekers om te bewandelen: hard, zacht, ambient, werelds en bandjes. En op geen van die paden staat G∆RTM∆LEN erbij. Wat zegt dat over de muziek van G∆RTM∆LEN, en wat is het dan wel? Jessie: “Ik denk dat het over ons zegt dat we heel veel dingen willen uitproberen en dat het niet perse één genre hoeft te zijn”. Luisterend naar G∆RTM∆LEN kun je misschien zelfs stellen dat ze op momenten in elk van de vijf paden zouden passen. “Het gaat voor ons meer om de sfeer dan om hard of zacht”, aldus Jessie.
 
Maarten vindt de sfeer ook belangrijker: “Ik denk dat over het algemeen bijna alle nummers die we live spelen een bepaalde donkerheid of melancholiek, of hoe je het ook wilt noemen, in zich hebben”. Als er een donker pad was geweest, dan had G∆RTM∆LEN daar zeker bij gestaan. “We hebben wel nummers die op een gegeven moment ontwikkelen naar hard, maar we hebben ook nummers die in die zin zacht zijn dat er geen harde beats in voorkomen.” Wel zijn Jessie en Maarten het er over eens dat het geen vrolijke meezingliedjes zijn.
 
Maarten vind het visuele aspect van hun performances ook belangrijk voor het creëren van de sfeer die ze zoeken. “We besteden bijvoorbeeld veel aandacht aan de kostuums en eigenlijk willen we zo een hele eigen wereld op dat moment creëren, waar je als toeschouwer helemaal in meegezogen kan worden en alles om je heen kan vergeten en meegaat in die wereld op dat moment.” G∆RTM∆LEN wil je meenemen in een reis waar elke bocht onverwacht is, waardoor het altijd spannend blijft. Daardoor is het niet altijd even makkelijk om te luisteren, geven ze meteen ruiterlijk toe. “Aan de andere kant trekt het je daardoor wel eerder uit je normale patroon denk ik. Daardoor is het erg aanlokkelijk om er echt in meegenomen te worden.”
 
De visuals dragen allemaal bij aan een ‘electronic ritual’, aldus G∆RTM∆LEN zelf. “We zijn op zoek naar een soort ritueel. Een manier om bij de performance zelf los te komen van dat hedendaagse en zo in je rol te kruipen en tussen verschillende rollen te switchen”, vertelt Jessie. Daarvoor heeft ze veel gekeken naar andere rituelen. Zo zoeken ze het perfecte ritueel voor op het podium. De kostuums dragen daar ook zeker aan bij. “Ook voor onszelf”, vindt Maarten. “Als ik dat pak aanheb, en als ik Jessie zie in haar kostuum… Je wordt echt iemand anders. Het is makkelijker op die manier om bij je muziek te komen, om één te worden met de muziek.” Maarten herkent zichzelf ook niet echt op foto’s van performances. “Het is een kunstwerk dat er alleen op dat moment is. Op het moment komt dat tot stand op een zo mooi mogelijke manier… En dan worden we daarna weer onszelf.”
 
Toch is het ritueel zeker niet alleen voor Jessie en Maarten zelf, maar ook voor de toeschouwer. “In de hedendaagse elektronische muziek zie je wel visuals, maar dat is dan meestal op een groot scherm.” De mensen die de muziek maken zie je eigenlijk niet meer, ze zitten verscholen achter een laptop. Je hebt geen idee wat ze eigenlijk aan het doen zijn en je kunt je afvragen of ze niet gewoon zitten te Facebooken. “Het is aan de andere kant ook wel het spannende en het mysterieuze aan het hele genre, dat je niet precies weet wat er gebeurt.” Toch moet hun performance ook visuele waarde hebben.
 
Jessie zit nu op de Rietveld Academie, waar ze in lezingen over kunst vaak haar inspiratie voor de teksten vindt. “Meestal komt mijn inspiratie van misverstanden. Als ik iets niet goed begrijp, of niet goed versta, en ik de woorden mooi vind, dan begin ik te kijken hoe ik een verhaal kan vertellen om dat misverstand.” Voor Maarten is het niet altijd helemaal duidelijk waar zijn inspiratie vandaan komt. “Ik denk dat het meer onbewuste dingen zijn. Niet dat ik echt bewust kan zeggen, die artiest is een groot voorbeeld en een reden waarom ik dit ben gaan doen.” 
 
Het komende half jaar ligt de focus voor Jessie even op afstuderen en doen ze het even rustig aan met optredens. “We zijn nog wel maandelijks te vinden in café De Vinger met Planet ∆, waar we muziek proberen neer te zetten die wij zelf gewoon heel erg gaaf vinden. Zowel qua live-acts als dj’s.” Door de entree gratis te houden, willen ze het voor mensen makkelijk maken om er naar toe te komen en nieuwe muziek te ontdekken. Een avond met donkere elektronica en techno, maar ook soundscapes en drones waar geen beats aan te pas komen. “En we zijn druk bezig om in de zomer op festivals te spelen. Er zijn al een paar festivals die interesse hebben…” 
 
G∆RTM∆LEN speelt vanavond, vrijdag 13 december om 23.45 uur in de foyer van Paard van Troje tijdens State-X New Forms.