Op de tweede dag van TodaysArt leert het tijdschema dat met name rondom het Spuiplein een groot aantal voorstellingen in de herkansing gaan. Gelukkig is er nog veel meer te ontdekken op het festival en kan de gisteren gestarte zoektocht naar het geluid van de echte stad worden vervolgd. Op muzikaal gebied is er vandaag minder techno, maar dat geeft ruimte aan een meer gevarieerd programma met verfrissende crossover stijlen als 'latinotronics'. Minder bezoekers, maar meer variatie op de tweede dag van TodaysArt.
Na gisteren tevergeefs op zoek te zijn geweest naar de 4 minuten en 33 seconden zonder noten van John Cage (zie verslag van vrijdag) maar eens bellen met de organisatie van het festival. Na enig navragen wordt bevestigd dat vanavond bij de kassa's een briefje komt te hangen met locatie en tijden van de uitvoering van het stuk. Op weg daar naartoe eerst nog even langs het stadhuis om voor de tweede dag op rij te kijken en te luisteren naar de sonic boom van Anke Eckardt waarbij iedere drie minuten een zware verticale geluidsgolf in een bak inkt plonst. Dit wil je thuis hebben, al heb je geen idee waarom. Later op de avond verzorgt de IJslandse Ólafur Arnalds in het toepasselijke IJspaleis een van de meest indrukwekkende optredens van TodaysArt. De bezwerende mix van neoklassieke muziek met loops en strijkers brengt het op de grond liggende en tegen gemeentelijke balies aanhangende gehoor in onderkoelde vervoering.
Bij de festival kassa wederom geen spoor van een aankondiging van het waar en wanneer van de uitvoering van ‘4:33’. Een medewerkster meent te hebben opgevangen dat het stuk is afgelast omdat de componist is overleden. Daar zit een kern van waarheid in, maar een bevredigend antwoord is het allerminst. Op naar de Lutherse Kerk waar het stuk uitgevoerd zou worden, maar medewerkers weten ook daar te melden dat het niet doorgaat: "De vleugel staat klaar, maar er is niemand komen opdagen om erop te spelen." Dat dood zijn geen excuus is om niet op TodaysArt vertegenwoordigd te zijn bewijst "Poème Symphonique For 100 Metronomes", wat precies is wat de titel doet vermoeden. De Roemeens/Hongaarse kunstenaar György Ligeti componeerde het stuk voor 100 metronomen in 1962. Het tikkende geluid van de in rijen van 25 opgestelde apparaatjes werkt óf rustgevend óf verschrikkelijk op de zenuwen. Wie last krijgt van het tweede kan in de naburig gelegen galerie op Lutherse Burgwal 5 tot rust komen met twee stilte installaties. "Denoising" van Richard Eigner bestaat uit ambient klanken in een bouwvallige donkere kamer. Verbaasde bezoekers vragen zich af of er verder nog iets gebeurd en of de ruimte speciaal voor het stuk is ingericht of dat er recentelijk een verbouwing uit de hand is gelopen.
Een hele bijzondere ervaring is het ondergaan van Chris Salter's "Just Noticeable Difference". Gelegen op de rug, met het hoofd op een kussentje en de ogen open, wordt de bezoeker in een aardedonkere ruimte blootgesteld aan subtiele klanken, licht strepen en omgevingsgeluiden. In het absolute niets valt iedere verandering van de omgeving op en wordt het verschil tussen stilte en geluid voelbaar gemaakt. Als het aanzwellende geluid van voetstappen ook voelbaar wordt door trillingen aan de onderzijde is de totaalervaring daar. Zonder goedkoop effectbejag en met een effectieve opbouw staat de tijd even stil. Opgelapt en bijgekomen is het tijd om in Club Seven de geluidsbarrière te trotseren bij Lucid, maar het contrast van het krankzinnig makende volume met de stilte ervaring van enkele minuten geleden is te groot.
In een allerlaatste poging meer te weten te komen over de afgelasting van ‘4:33’ naar Galerie West waar de expositie "Carry-on" van David Horvitz deel uitmaakt van het TodayArt programma. De expositie, samengesteld uit stukken van verschillende kunstenaars, past in een reiskoffertje waarmee Horvitz de wereld rond reist. Het lege koffertje maakt deel uit van de expositie en de inhoud hangt aan de muur. Gevraagd naar John Cage blijkt dat de uitvoering van ‘4:33’ vrij plotseling en éénmalig om half twee 's middags heeft plaatsgevonden. Niks trein gemist, niet komen opdagen, dood gegaan of afgelast. Een uur van te voren is het via Facebook aangekondigd, maar de TodaysArt ganger die het de eerste dag te laat gemaakt heeft zit om die tijd nog niet aan de computer. Gemist dus. Vier minuten en drieëndertig seconden het pure geluid van de echte stad, uitgevoerd door de Amerikaanse componist en filmmaker Phill Niblock die 's avonds in het filmhuis aanwezig is bij de vertoning van een aantal van zijn eigen films. "Daar, bij het koffertje van Horvitz zat hij, achter een muziekstandaard" vertelt Marie-José Sondeijker van Galerie West en ze laat een foto zien van een man op een stoel. Het heeft iets tragi-ironisch om in alle dynamiek van TodaysArt een voorstellingen waarin letterlijk niets gebeurt te missen en dat nog jammer te vinden ook.
In de druilerige regen terug naar het Paard van Troje voor Nacho Patrol, de band waarin de top van de Haagse electro scene (Legowelt en Elektrovolt) verenigd is. House, electro en Afrikaanse funk/jazz versmelten tot een dansbaar geheel en het enthousiasme waarmee de heren achter hun tafels vol apparatuur te keer gaat werkt aanstekelijk. De live saxofoon werkt als salsa dip bij een bak nacho's en maakt het geheel nog vetter. Na Nacho Patrol is het de beurt aan Senor Coconut and his Orchestra featuring Argenis Brito. Brein achter Senor Coconut is de Duitser Uwe Schmidt die op vrijdag nog solo in het Theater aan het Spui met floppy's en knopjes in de weer was als Atom. Met hetzelfde uitgestreken gezicht staat hij wederom op een klein podium, maar nu met een 7-koppige band om hem heen. Het repertoire van Senor Coconut bestaat uit covers van bekende hits in Latijns-Amerikaanse arrangementen. Dat alleen zanger Argenis Brito Zuid-Amerikaan is en de rest uit van het orkest uit Duitsers en een Nederlander bestaat mag de pret niet drukken. Naast drie nummers van Kraftwerk en twee van Yellow Magic Orchestra komen hits als ’Beat it’, ‘Sweet dreams’ en ‘Riders on the storm’ voorbij. De gelikte show is door de toegankelijkheid en hoge fun-factor een buitenbeetje in het TodaysArt concept, maar de bezoekers vermaken zich opperbest met Coconut's salsa-met-een-twist en dansen er vrolijk op los. Dick el Demasiado en Nortec Collective maken de avond met een Latino randje in het Paard in stijl af terwijl Unit Moebius bij de buren op nummer 7 tot in de vroege uurtjes doorbeukt.
Na twee dagen laveren tussen geluid en geen geluid, techno en Latino en multimediale verwondering is geen eenduidig beeld van 'the real city' te schetsen. Twee dagen TodaysArt hebben de stad niet blijvend veranderd, maar wel indrukken achter gelaten bij de individuele bezoekers van het festival. TodaysArt biedt een veelzijdige collectie van bijzondere optredens en installaties en voor wie verder kijkt dan de grote namen valt er een hoop te ontdekken. Het festival bestaat bij de gratie van de stad, maar bewust samensmelten doen stad en festival door het ver uit elkaar liggen van de locaties maar beperkt. Op de wenslijst voor volgend jaar staat in ieder geval een uitvoering van ‘4:33’ in het Atrium, op een van te voren vastgesteld tijdstip, uitgevoerd door 100 stilstaande metronomen en een bowlingbal.
Lees hier alle recensies van de zaterdag van TodaysArt 2010!