Het zou het nieuwe North Sea Jazz worden. Tonnen subsidie werden er in gestoken. De eerste editie in 2006 leek nog veelbelovend. Het jaar daarop werd er gepocht met grote namen als Oleta Adams. Maar een kleine drie jaar later is Pure Jazz zo versplinterd en een zwak aftreksel van wat men voor ogen had. De term ‘festival’ dekt allang niet meer de lading. Met alleen namen als Zuco 103 en Habib Koité trek je nog geen volle zalen.
Aan de ene kant is dat wel jammer, want aan kwaliteit op Pure Jazz’s The Movement van zaterdag 12 september is totaal geen gebrek. Wel aan sfeer, de swing en de conspiracy die een festivalavond tot een festivalavond maakt. Tevens wordt de indruk gewekt dat het allemaal niet meer uitmaakt en er op deze zaterdagavond nauwelijks iets bijzonders gebeurt. De organisatie dacht waarschijnlijk dat het op voorhand al een verloren wedstrijd zou zijn en heeft uitgepakt met een fikse hoeveelheid genodigden. Het handjevol ‘echte’ bezoekers zijn dan ook moeilijk te vinden.
Nee, als opvolger van het ‘Grote’ North Sea Jazz festival is Pure Jazz gefaald. Ondanks de mooie projectplannen en de grootse ideeën om van het Spui een jazzmecca te maken waar Den Haag het ‘North Sea’ kan vergeten is niet gelukt. De ‘underdog’ van toen, het kleine ‘broertje’ The Hague Jazz, is met deze eer aan de haal gegaan. Misschien is het de keuze van de locatie. Het Theater aan het Spui is een schitterende locatie voor een festival; hoeveel mooie edities van Crossing Border, de BinneNach en The Music In My Head hebben we daar niet gehad. Maar voor een jazzfestival moet de entourage en de spirit blijkbaar toch anders zijn. Ergens heel erg zonde. Met drie podia in het theater en een buitenlocatie aan het Rabbijn Maarsenplein zou dit toch een goede avond moeten opleveren. Voor zondag staat Korzo5HOOG op het programma. Misschien dat deze locatie en het programma nog verandering kan brengen aan de conclusie dat Pure Jazz niet meer dan een aardige poging is.
Pure Jazz profileert zich vanaf het heden dan ook als een beweging en probeert het hele jaar door middel van optredens in Korzo, Pulchri of de Regentenkamer de naam van Pure Jazz levendig te houden. Een doekje voor het bloeden wellicht. Het is beter één big bang te hebben dan een versnippering aan kwaliteit en iets gaande te houden wat er eigenlijk niet is. Aan de muzikanten heeft het allemaal niet gelegen, want die zetten vaak een gedegen optreden neer en in sommige gevallen zelfs de zaal op haar kop. M. Nahadr met een band rond sessiedrummer Taco Gorter is de uitschieter en pakt de kleine zaal van het Theater aan het Spui vierkant in en de Malinese superster Habib Koité steelt de show op zaterdagavond.
Aan de acht man en één dame van Mdungu de eer om The Movement af te trappen. In een korte tijd staat er een dansende en huppelende menigte voor de band. Mdungu levert een goed staaltje Afrobeat af. Het is vooral het saxofoontrio, bestaande uit een alt, tenor en bariton, dat voor een vet geluid zorgt. De combinatie met een dosis ongepolijste percussie gelardeerd met dubbele gitaarpartijen krijgen hierdoor het publiek mee. Percussionist Ebou Gaye Mada roept tijdens het nummer ‘Reunite’ zijn ‘brother’ het podium op om mee te spelen achter de percussie. Ebou pakt daarna de microfoon en begint flarden tekst te zingen. Het zingen van Ebou doet denken aan Youssou N’dour, maar de Afrikaanse beats en klanken zullen hier zeker aan bijdragen. Gitarist Frank Gones zweept de boel op door in de hogere regionen een geluid te creëren waarmee King Sunny Ade bekend is geworden. De power van de Afrobeat komt gaandeweg de set goed naar voren. ‘Mali express’ doet echt denken aan een trein, evenals bij ‘Pick-up’, waarbij de sfeer wordt gecreëerd van een aantal Afrikanen in een pick-up truck. Echter is het tenorsaxofonist David Beukers die de band in zijn greep heeft. Als hij niet blaast lijkt hij te preken voor een zaal als een soort Heila Selassie.
De grote zaal druppelt langzaam steeds iets voller als Michiel Borstlap’s Eldorado op het podium van zich laat horen. Ze moeten het met een halve zaal doen, want voller wordt het niet. Ze weten evengoed een fraaie set neer te zetten waar de muzikanten veel vrijheden krijgen om aan het publiek te laten zien uit welk muzikaal hout ze gesneden zijn. Het dynamische pianospel van Borstlap valt op, maar ook het spel van de overige muzikanten, waaronder dat van trompettist Ruud Breuls. Een unieke combinatie met een ultra relaxte lounche vibe als gevolg. Van oude bekende jazzklassiekers als Herbie Hancock’s ‘Cantaloupe island’ tot een flink aantal nieuwe tracks. Ze hebben allemaal een zekere energieke maar vaak ook een laidback groove in zich zitten. De band laat veel meer horen dan jazz alleen. Zo schromen zijn niet om het dynamische pianospel van Borstlap af te wisselen met een ruige distortion op de gitaar.
De 21st Century Band is traditioneler van aard. De overbekende jazzswing is hier vertegenwoordigd. Overduidelijk is dat de drummer de bandleider is en de jazztouwtjes in handen heeft. Het is opmerkelijk dat al na het tweede stuk de zaal danst en in de ban lijkt te zijn van deze band. De muzikanten stellen zich bescheiden op. De bassist lijkt continu te genieten en de glimlach is niet van zijn gezicht af te slaan. Trombonist Victor lijkt een wat ondergeschikte rol te hebben, toch wel weer jammer dat het weer om de saxofoon gaat. Ook de steeldrums van Reginald steken wat schamper af. Wel wordt er een latinsfeertje gecreëerd in de jazzstukken van deze 21st Century band. Zelfs de pianosolo compositie ‘People make the world go round’ kan op veel aandacht rekenen. Één van de weinige ‘echte’ jazzacts op deze editie van Pure Jazz.
De Afrikaanse gitaarvirtuoos Habib Koité weet moeiteloos te overtuigen. Zowel met zijn gitaarspel als met zijn charisma. Helemaal overgevlogen uit het verre Mali voorziet hij samen met zijn band ‘Bamada’ de grote zaal van de nodige warme Afrikaanse klanken en ritmes. De Afrikaanse grooves vinden naadloos hun weg naar het publiek, want er wordt veelvuldig op gedanst. Koité pakt het publiek pas echt volledig in zodra zijn band geruisloos in de coulisse verdwijnt en hij slechts met zijn gitaar op het podium overblijft. Hij springt in het publiek om zo met zijn rustgevende stem persoonlijk een aantal mensen toe te zingen. Een intiem en sfeervol muzikaal relaas is het gevolg.
The Mirror Conspiracy is een bijzondere formatie, afkomstig uit Rotterdam. Met hun unieke instrumentarium is de nieuwsgierigheid al snel gewekt bij het publiek in de foyer. Hoewel de band geleid wordt door toetsenist Mike Bindraban, trekt de saxofonist de meeste aandacht naar zich toe; Een grote man met een kleine saxofoon die als hij niet loopt te fluiten een van zijn vele attributen oppakt om het jazzy geluid van de band van dynamische achtergrondgeluiden te voorzien. Ook de violiste geeft een eigenzinnige draai aan het muzikale geheel waardoor het wat melodramatisch klinkt.
De naam van M. Nahadr gonst de hele avond al door het Theater aan het Spui. De albinodame stuwt de kleine zaal tot ongekende hoogte. Habib Koité mag dan het publiek ingepalmd hebben met zijn show, M. doet dit met haar stem. De Amerikaanse heeft geen kleine namen om zich heen verzameld; drummer Taco Gorter en trompettist Michael Varekamp spelen een thuiswedstrijd. Haagser dan dit krijgen we vanavond niet. De kleine zaal is dan ook gevuld met Haagse bekende kopstukken. Op het eerste gezicht is M. een beetje de vreemde eend in de bijt, maar Pure Jazz heeft er zeer goed aangedaan deze act te programmeren. Daarentegen speelt trompettist Varekamp elk jaar wel een keer op zijn eigen festival. M. zelf is onder de indruk van de reacties die zij losmaakt bij het publiek. Ze lijkt er niet echt op ingesteld. De vier musici lijken vleugels te hebben en stijgen boven zichzelf uit. Een combinatie van triphop, drum ’n bass en jazz. Dit willen wij wel vaker zien. Misschien iets voor het ‘grote’ North Sea Jazz of op een buitenpodia van de KoninginneNach. Het zal daar zeker niet misstaan.
Met Zuco 103 is normaal gesproken een feestje gegarandeerd. Zo zou het ook vanavond als afsluiter van de eerste festivaldag moeten zijn. Toch heeft de band moeite om de feestemming van het podium, volledig over te brengen op de toehoorders in de zaal. De band swingt, springt danst en doet, daar ligt het niet aan. Niet alleen de zonnige melodieën, Braziliaanse ritmes en dansbare elektronische geluiden zouden als een dansende katalysator moeten werken. Ook de energie van frontvrouw Lilian Vieira werkt anders zo aanstekelijk. Vanavond moet de band het doen met het bescheiden aantal aanwezigen waarvan ook nog eens velen hun dansschoentjes thuis hebben laten liggen.
Veel later dan gepland sluit Leslie Nielsen de avond af. Die eer was eigenlijk voor Zuco 103 in de grote zaal. Anders dan gepland maar zeker niet misplaatst geeft dit trio een puik stukje werk in de foyer. Een groot gedeelte van het publiek is al vertrokken naar kroegen, thuis of naar de SuperMarkt, waar de afterparty plaats gaat vinden met M. Nahadr en TimeOnSampler. De overblijvers in de foyer genieten van dit trio met de illustere naam Leslie Nielsen. Het drietal speelt erg vrij en doet denken aan de band Soulive. Gitaar, orgel en drums met een ongelofelijke power. Drummer en bandleider Salle de Jonge speelt op een uitgeklede Gretsch drumset maar geeft rake klappen. Zeker in het openingstuk ‘Bang bang skid skid’. Het is vooral nieuwkomer Mark Milan die achter de toetsen de boel ontroert en stuwt in een richting waarbij stilzitten eigenlijk ‘not done’ is. Het spel van Milan doet veel denken aan dat van Joey DeFrancesco. Als extraatje komen trombonist Victor en Reginald met zijn steeldrums van 21st Century Band het podium op en doen enkele stukken mee. Mooi dat Leslie Nielsen ‘So what’ op de set heeft staan. Gelukkig leeft de muziek van Miles Davis nog altijd. Ook op Pure Jazz, met of zonder veel publiek.
Zoals het een waardige zondag betaamt, verloopt ook de tweede festivaldag op zondag gemoedelijk, intiem en in huiselijke sfeer. In de foyer van Korzo5HOOG staan bankstellen en fauteuils waar de toehoorders heerlijk in kunnen wegzakken terwijl ze getrakteerd worden op jazzmuziek.
Sintiromarus staat vandaag maarliefst twee keer op het programma. Deze zigeunerband brengt veel vermaak in de foyer. Hun set bestaat uit zowel vrolijke Balkan liedjes als uit melancholische zigeunermuziek. Het zijn arrangementen die blijven boeien. Toch schept hun set ook ruimt voor behoorlijk wat improvisaties waaruit blijkt hoe getalenteerd de individuele instrumentalisten zijn. Met name de cimbalist gooit hoge ogen met zijn dynamische melodieuze spel.
Het Peter Beets Trio staat al in de grote zaal te wachten terwijl het publiek langzaam binnenloopt en plaatsneemt op de iets minder comfortabele stoelen dan die in de foyer. De muzikale introductie van het trio trekt gelijk de aandacht naar het podium. Dan verschijnt Izaline Calister op het toneel. Dit keer volgt niet haar eigen gerenommeerde repertoire, maar een verjazzde versie van de klassieke opera Porgy and Bess. Izaline neemt ons onder begeleiding van het Peter Beets Trio mee naar de jaren twintig waar weinig zonder gevecht kan worden klaargespeeld. De tragiek, maar ook de vreugde wordt goed muzikaal verwoord. Calister introduceert elk liedje met een stukje tekst uit het verhaal van de opera. Bekende nummers als ‘Summertime’ en ‘I got plenty of nothing’ komen voorbij.