Voor alle mensen die zich al maanden ergeren aan de verbouwing van station Leiden Centraal komt er de komende dagen eindelijk een fikse tegenprestatie. Goed, het station is nog niet af, maar dat weerhoudt de NS er niet van een groot cultuurfestival te organiseren. Suzanne Steenbergen en Sacha Kramer werkten anderhalf jaar keihard om deze unieke productie te realiseren. Het woord is nu aan de klant, maar tijdens het gesprek met Suzanne blijkt dat dat altijd al zo was. 

De NS zijn al geruime tijd bezig met een revisie van de grote stations van Nederland. “Het station moet echt de poort van de stad worden,” legt Suzanne uit. Leiden werd gebombardeerd tot ‘proefstation’ en dat hebben de reizigers de afgelopen tijd gemerkt. In het kader van het ‘proefstation’ was er geen betere locatie om een festival te organiseren dan Leiden Centraal. Maar was het dan het snode plan van de NS om zoiets te organiseren? Nee, de echte aanleiding voor het organiseren van een festival was echter een eenvoudig klantenonderzoek. “Het begon met de vraag: wat wil de klant op het station? Daaruit kwam duidelijk naar voren dat men meer vermaak op het station wilde, zoals muziek en cabaret en dan nog het liefst meerdere keren in het jaar. Daar geven we nu gehoor aan, maar we beginnen voorlopig met één keer een groot festival om te kijken hoe het bevalt,” aldus Suzanne.

En dat zullen we weten, want 28 t/m 31 oktober is het station één groot festivalterrein dat voor ieder wat te bieden heeft. Suzanne: “de NS zijn erg bezig met het veraangenamen van de wachttijd. Het station moet niet alleen een plek zijn van komen en gaan, maar ook een plek om te verblijven. Daarbij wordt een filosofie gevolgd die ‘wereldstation’ wordt genoemd. Winkels van hetzelfde genre worden geclusterd in, bijvoorbeeld, een ‘Beauty and Health’ of ‘Media’ wereld. Optredens zouden moeten plaatsvinden in de ‘Event’ wereld. Voor het festival wordt nu het hele station gebruikt.” Opvallend gebruik van de stationsruimte zijn bijvoorbeeld de Tryout editie van Stukafest in de wachtkamers op de perrons, de Dance Lounge met DJ TESSisMORE op de begaande grond en de concerten van Moke en 3JS in de voorgevel van het station.

Met 80.000 reizigers per dag heeft het festival bij voorbaat een recordaantal bezoekers met zeer uiteenlopende interesses. Aan de titel Tryout wordt op vele manieren een draai gegeven. Het publiek kan van alles uitproberen. “Het is niet alleen de bedoeling om dingen mee te maken, maar ook om mee te doen,” zegt Suzanne vol enthousiasme. Er is een rijk theaterprogramma waarin veel Leidse theatermakers een plek hebben, waaronder de welbekende, muzikale Veenfabriek. Aan de verrijking van de geest is ook gedacht in de vorm van masterclasses door Leidse hoogleraren en creatieve workshops, zoals ‘beginnend schrijver’ of ‘fotografie’. Voor de grote namen op het programma is vooral het optreden in een station een unicum. Om het idee van de poort van de stad uit te dragen, werd nadrukkelijk de samenwerking met het Leidse culturele leven opgezocht. Daarom is er bewust samengewerkt met Leidse evenementen. Zo is Perron 1 gedurende het festival een bioscoop van het Leids Film Festival. Voor de echte musicheads heeft 3FM Serious Talent een showcase van aanstormende bandjes en wordt er live radio verzorgd.

En waar gaat dit in de toekomst naartoe? Blakend van zelfvertrouwen roept Suzanne uit: “Als het een succes is, doen we het volgend jaar op vier stations! Leiden is een perfect proefstation. Niet iedereen weet dat Leiden het vijfde station van Nederland is. Tijdens het festival onderzoeken we gelijk wat de klant ervan vindt. Als ze het op prijs stellen, kan daar rekening mee worden gehouden bij de verbouwing van de overige grote stations in Nederland.” Wordt Leiden dan de rug toegekeerd? “Nee,” verzekert Suzanne “bij een station waar het festival al gehouden is, keren we zeker terug.”

Het zwaartepunt van het programma ligt ’s avonds, maar wie de dag goed wil beginnen kan iedere morgen vanaf zeven uur terecht voor het Campina-ontbijt. De rest van de dag komen daar steeds meer activiteiten bij. Het mooiste is nog dat het niet eens leidt tot vertraging, want het station blijft in het festivalgedruis volledig functioneel! Een zoektocht naar de wensen van de klant was de aanleiding en dit multifunctionele festivalstation moet het antwoord zijn. De NS zet zijn beste beentje voor, maar wie wil er nu niet een treintje later pakken als er zoveel te beleven valt? Dus de komende dagen geldt: vertraging op eigen risico.