Er zit een groot verschil tussen optredens waarbij de bezoeker betaald om naar je te luisteren en optredens die gratis te beluisteren zijn. Optredens in de tweede categorie zijn over het algemeen optredens waarbij de organisator/kroegbaas je iets betaald. Die je doet om een oefenruimte uit te sparen of omdat er misschien wel iemand van een platenmaatschappij aanwezig is. Het verschil tussen de twee soorten optredens zit hem in de onafgesproken afspraken.
Een betalende bezoeker weet dat de rest van het publiek ook betaald heeft. Dit schept een band tussen de bezoekers. Je stoort je buurman niet omdat je buurman aan het luisteren is. De muziek doet zijn werk en met een beetje geluk en inspanning kan het een mooie avond worden. De afspraak is duidelijk. Jij speelt en zorgt voor een onvergetelijke avond, zij betalen en klappen.
De bezoeker van een gratis optreden reageert anders. Het heeft iets te maken met ongemak, het je moeten verantwoorden tegenover de rest van de groep. Je moet duidelijk maken waarom je er bent terwijl de man of vrouw op het podium alle aandacht opvraagt. Dit resulteert over het algemeen in ongegeneerd zichzelf zijn en niets aan te trekken van zijn of haar buurman. Iets dat zich meestal uit in hard door de muziek heen praten. Hoe harder het liedje, hoe harder het getetter. Het is compensatiegedrag. Het is de alfa-aap die zijn omgeving onder controle moet houden.
In mijn top 5 vreselijke optredens staat het optreden voor de Lions Club in Zoetermeer bovenaan. Ik weet nog steeds niet wat een Lions Club eigenlijk is, maar ik weet wel dat de alfaman er sterkt in vertegenwoordigd is. Een groepje liefhebbers had ons al een paar keer zien spelen in de Oude Mol en nodigde ons uit om een avond voor een grote groep mensen te komen spelen. Het zou net zo gezellig worden als in de Oude Mol en er zou ook eten zijn. En eten was er. Het restaurant was vol. Nette mensen zou je zeggen. Keurig aangekleed... misschien iets te keurig. Toepasselijk voor een gala of bal. En in een hoekje stonden wij, minder keurig. Met liedjes over pijn.
Terwijl we speelden zagen we hoe ze eten in hun mond stopten en hoorden het geroezemoes dat het volume van de muziek overstemde. En geef ze eens ongelijk. Voor de Lions was het gewoon een gezellig etentje. Als we al opgemerkt werden was dat omdat we irritant door hun gesprekken heen jengelden. Rare muziek ook. Er werd alleen geklapt door de drie liefhebbers die ons hadden uitgenodigd. Middenin een lied werd ik aangesproken door een man met een briefje van 10 in zijn hand met het verzoek om iets van de Beatles te spelen.
Ik verdween langzaam uit mijn lichaam toen een man en een vrouw, minutenlang, vlak voor mijn neus afscheid namen. Al zoenend elkaar heel hard in elkaars oor schreeuwend. Zo hard dat mijn microfoon het oppikte en de woorden 'NOU DAT WAS GEZELLIG!!' door de versterkers schalde. We waren niet op onze plek. Optreden voelt voor mij als je hart open en bloot op een tafel leggen. En daar moet je een goede prijs voor vragen. De tafelgasten kunnen er naar hartenlust in duwen, prikken, stukjes afsnijden en opeten. Ik moet mijn hart niet te vaak op tafel leggen, er blijft anders niets van over.
Melle de Boer, oprichter van John Dear Mowing Club