Ground 3, het broedplaatsenfestival van Den Haag heeft plaatsgevonden op zestien locaties kris kras door de stad. Met dit jaar als thema: For Sale!? Vanwege het overweldigend aanbod in de programmering heeft Peisam Tsang vier dagen lang organisatoren Dettje Bakker en Jan Borchers van begin tot eind gevolgd en een dagboek bijgehouden. Zij kwam waar zij kwamen en dat registreerde zij. Het is een mooi, intens en slopend avontuur geworden. Lees hier over dag één: Opening DCR, Maakhaven 50% For Free en De Illusie. Donderdag 4 september 17:45 Hijgend, met het zweet op mijn rug, kom ik aangefietst bij DCR op het Constant de Rebequeplein; net uit mijn werk, thuis een camera opgehaald en snel op weg voor de opening. Er staan veel bezoekers buiten. Ben ik net te laat voor de start van de claxonnerende installatie van Mike Rijnierse en Detlef Tividor Villerius, waarvoor wethouder van cultuur, Jetta Klijnsma de openingshandeling heeft verricht. Vandaag is het, naast de start van Ground 3, tevens de opening van de eerste officiële Haagse broedplaats. Moet ik dat nu zien als een plek dat gereguleerd wordt van bovenaf, vanuit de gemeente en wat de eventuele inperking van vrijheid van kunstenaars betekent? Ik vraag me af hoe deze vreemde constructie in elkaar steekt. Binnen in de grote hal van DCR staat er een orkest klaar, samengesteld uit meerdere uit het Kunstenplan geschrapte orkesten. Maar eerst het openingswoord van dezelfde wethouder. Wat ik uit het verhaal opmaak, komt een beetje wrang over. “Het is leuk en aardig wat er allemaal wordt gedaan: Bedankt voor alle inspanningen, maar ga geen geld verwachten.” Een beetje lullig voor vele aanwezigen die recentelijk uit het Kunstenplan zijn geschrapt. Wel verzekert Jetta Zeebelt en Loos, welke gehuisvest zijn in DCR, van subsidie. Na Jetta neemt Jan-Maarten Luursema het woord. Hij maakt van de gelegenheid gebruik om het manifest van de Broedplaatsmakers uit te reiken, een lichtgevend oranje boekje. Hierbij spreekt hij direct tot de wethouder en kijkt haar daarbij strak aan. Daarna krijgt de rest van het publiek het manifest ook uitgereikt. “Den Haag, beslist wat minder saai!” luidt de titel. Hierin wordt onder meer de huidige situatie geschetst, ondanks de positieve ontwikkelingen nog steeds problemen met zich meebrengend. Genoemd worden de regelgeving, betaalbare woon- en werkruimtes, geen mogelijkheid tot doorgroeien naar een permanente status en geen vervangende ruimte bij verdwijnen van een broedplaats. Er worden vier concrete voorstellen gedaan inclusief een dringend oproep aan de gemeente daar werk van te maken en kunstenaars letterlijk en figuurlijk de ruimte te geven. Zeker als Den Haag in 2018 de status van culturele hoofdstad van Europa krijgt. Verder wordt er een overzicht gegeven van alle culturele broed- en vrijplaatsen. Ook Cornelis de Bont neemt het woord. Kort komt het erop neer dat kunstenaars die voor de massa uitlopen en vernieuwend zijn, niet meer welkom zijn om er bij te horen en daardoor dus niet in het nieuwe kunstenplan passen. De Volharding, het POW-ensemble, het Maarten Altena ensemble, het Schoenenberg ensemble en het ASKO moeten nu zonder of met gedeeltelijke subsidie zien te overleven. Een aantal muzikanten van deze ensembles zijn bij elkaar gezet en voeren een nieuwe compositie uit van De Bont. Een kakofonie aan geluiden schalt de ruimte in. Dit ‘protest’-orkest laat op deze manier een protestgeluid horen. Daarna kan de maag tevreden worden gesteld, diverse kunstenaars van DCR hebben wat te eten gemaakt. Tijdens een hapje en een drankje is er een dansinterventie van onder andere Kenzo Kusuda. Hij intrigeert het publiek door ze te confronteren en door vreemde elastische dansbewegingen. Even later kruipt hij ook onder een zware voetveegmat. Daar kronkelt en speelt hij mee op een wulpse manier. Overal waar hij heenloopt, wordt hij gevolgd door mensen met zaklantaarns die op hem schijnen. Bij de uitgang van DCR staan de organisatoren van Ground 3, Dettje Bakker en Jan Borchers, programmaboekjes uit te delen en reclame te maken voor de rest van het festival. Ze verzekeren iedereen dat het zeer de moeite waard is. “Elke locatie heeft er zoveel tijd in gestoken en moeite voor gedaan. We proberen elke broedplaats te bezoeken, maar het zijn er zestien. Dus we kijken hoever we komen, er is overal zoveel te doen. En daarnaast moeten we nog zoveel regelen.” Dettje begint meteen met een opsomming van wie ze allemaal nog moet bellen en waar welke sleutels nog moeten worden opgehaald. Hoog tijd voor een korte break. Even eten thuis en dan de rest van de route vervolgen. 21:19 Omdat het regent kan ik samen met Dettje meerijden in de auto van Jan. We komen aan bij Maakhaven in Laakhaven. Het is een grote ruimte waarin van alles te zien is. Kleine en grote installaties, onderverdeeld in Low & High Culture. Om kunst te zien van High Culture moet je eerst naar boven gebracht worden door een hoogwerker. Twee personen per keer gaan omhoog. Boven wordt je ontvangen met een hapje en champagne en kan je rondlopen of bijvoorbeeld op je rug liggend genieten van kunstwerken. Ook is er een performance van Oscar Prinsen van Het Instituut voor de Loslopende Mens. Voor een groot, zwart, rookspuiend kunstwerk neemt hij plaats en neemt hij de tijd. Spulletjes worden een voor een uitgestald en met een grootse kalmte blijft de man, met grote letters ‘IK’ zwevend boven zijn hoofd, heerlijk zichzelf en verroert zich praktisch niet. Beneden op Low Culture praten Dettje en Jan met Sis Josip, een van de deelnemende kunstenaars en die al naam gemaakt heeft in de kunstwereld, over beleid, Ground 3 en Vierkante Tafelgesprekken. 22:47 Tijd voor een korte blik in De Illusie. Met een bier in de hand vliegen we de kleine ruimte van twee bij twee binnen. Al Naafiysh is al aan het spelen. Maar de set is van korte duur, omdat op een gegeven moment het basdrum pedaal afbreekt van het antieke drumstel van Guy Tavares. Dat wordt even chillen buiten en in de gang. De sfeer die er hangt, is goed. Maar zodra er naar wethouder Jetta Klijnsma gevraagd wordt en haar toespraak van die middag, barsten de discussies weer los. Het is goed dat er reacties zijn, want daar is Ground 3 ook voor bedoeld. Jan: “Kan het actueler?” 23:50 Richting huis. Het is een lange dag geweest. Morgen eerst weer werken en dan gaat dag 2 van Ground 3 beginnen.