Tekst: Caroline Buser, Jeroen Thijssen, Peisam Tsang, Maggy van Eijk en Remco van der Ham Foto's: Peisam Tsang, Ron van Varik en Sanne Glasbergen Vrijdag 23 november, de een na laatste dag van Crossing Border alweer. Het gaat toch eigenlijk veel te snel. Het was vanavond toch een stuk minder spannend dan de avond ervoor, maar gelukkig waren er nog steeds veel hoogtepunten te ontdekken. Vooral Loney, Dear was in de Koninklijke Schouwburg een band om niet snel meer te vergeten. Okkervil River Op de derde dag van Crossing Border mag Okkervil River aftrappen in Paradise. De zaal, helemaal in de nok van de Koninklijke Schouwburg, is goed gevuld en zelfs veel te klein voor deze band. Bij aankomst wordt je bijna neergeknokt door de warmte. Daar heeft Okkervil River uit Austin, Texas, geen last van. De set, er worden voornamelijk nummers gespeeld van het laatst uitgebrachte album 'The Stage Names', wordt ingezet met 'Plus ones' en is energiek te noemen. Zanger Will Sheff wringt zich als een slang om de microfoon heen. Daarbij houdt hij zijn ogen dicht en als hij deze wel open heeft dan draait hij deze rond in een soort van extase. Bij hem kan je duidelijk zien dat hij aan het genieten is. Ook drummer Travis Nelsen zingt alles mee wat hij kan meezingen en onderwijl gaat hij nog meer uit zijn dak bij het drummen. De rest van de band staat er wat stoïcijns bij, maar gelukkig hoeft dat niet te betekenen dat ze geen goede toevoeging zijn aan het geluid van Okkervil River. Tijdens het optreden worden diverse instrumenten naast het reguliere beroert, van banjo tot accordeon en sambaballen. Eigenlijk alles wordt uit de kast getrokken om tot dit geluid te komen. Op Crossing Border heeft de band in iedere geval het publiek voldoende overtuigd. Emma Pollock De openingsact van de Scottish Night in de grote zaal van het NTG is de zangeres Emma Pollock, afkomstig van de band The Delgados. Na het opheffen van deze band ging zij verder als soloartieste. De muziek van Emma valt nog het beste te beschrijven als toegankelijke popliedjes met een scherp randje. Het ligt allemaal erg fijn in het gehoor en blijft meteen hangen. Vooral het nummer 'Adrenaline' is een topper. Voor de gelegenheid heeft Emma, samen met Louise Welsh, het nummer 'Jesus on the cross' gemaakt. Jammer dat er voor de Scottish Night tafeltjes en stoelen zijn neergezet en hoewel Emma na ieder nummer hartelijk applaus krijgt, lijkt het aanwezige publiek meer geïnteresseerd te zijn in de verschillende auteurs en kunstenaars die deze avond nog zullen volgen. Misschien dat Emma toch iets te hip is voor de aanwezigen en had zij bijvoorbeeld beter gepast in de grote zaal van de Schouwburg. Muzikaal is het in ieder geval goed genoeg daarvoor. The New Pornographers De Canadese band The New Pornographers mocht de avond openen in de Royal Room en dat deden ze goed met hun zachte melodieën en relaxte uitstraling waar je alleen maar van kan genieten. Soms lijken ze een beetje onzeker, maar dat is meer hun bescheidenheid. Invloeden van The Beach Boys en Magic Numbers komen duidelijk naar voren. De stemmen van A.C. Newman en Kathryn Calder werken goed samen om de eigenzinnige lyrics als "welcome to the bleeding hertshow" over te brengen. Alle verschillende persoonlijkheden van de bandleden zijn te zien en een paar keer wordt van instrument gewisseld. In 'Adventures in solitude' pakt Kathryn de accordeon erbij en op het laatst bespeelt toetsenist Blaine Thuriereen een melodica, een geinig instrument die gister ook bij Spinvis aanwezig was. Sigurdur Gudjonsson In de bovenzaal van het NTG wordt een IJslandse avond gehouden, samengesteld door de IJslandse auteur Sjón. Enigszins verlegen kondigt hij de volgende act van de avond aan; Sigurdur Gudjonsson, een IJslandse videoartiest. Er wordt een van zijn films vertoond, waar vervolgens een live soundtrack onder wordt gespeeld door bandleden van Stilluppsteypa. De half uur durende film laat je enigszins verbijsterd achter. Het is moeilijk om er een duidelijke lijn in te zijn. De beelden zijn duister, sferisch en verstikkend tegelijk. De combinatie van de beelden van een verlaten ijslandschap en de continue spanning in de elektronische muziek doen enigszins denken aan de oude horrorfilm The Thing met Kurt Russell. Ook de dood lijkt centraal te staan in zijn films. Een typisch geval van 'je moet het zelf gezien hebben'. Tom Brosseau Tom Brosseau houdt van optreden, zoveel is duidelijk. Als hij bijna aan het einde van zijn set is, vraagt hij of er nog tijd is voor nog een liedje. Uit het publiek roept iemand iets te enthousiast dat hij nog vijftien minuten heeft. Ergens anders volgt de vraag of hij wel materiaal heeft voor nog een kwartier. Tom geeft aan dat hij de hele avond wel wil vullen. Na een uitgebreide soundcheck en een sessie met Kink FM geloven we dat gerust. De Cuatro is aardig gevuld als het daadwerkelijke optreden begint. Zelfs Lonely, Dear komt een kijkje nemen en als de zanger 'Here comes the water now' aan hen opdraagt blijkt waarom. De frêle zanger die qua stem misschien wel de mannelijke variant is van Dory Previn en bij vlagen ook Joan Baez en Edith Piaf weet uiteindelijk het publiek te overwinnen. Hij grapt naar de fotografen of ze wellicht op het podium willen komen om foto's te maken van zijn beste zijde. Zijn achterzijde. Als afsluiter eindigt Brosseau a capella. Waar het optreden hier en daar wellicht wat saai was, was dit indrukwekkend zuiver. Jenny Owen Youngs Wanneer de Canadese zangeres Jenny opkomt moet je denken aan dat stille en slimme meisje op school met sluik haar en een bril. Maar niets is minder waar. Brutaal en zelfverzekerd praat Jenny tussen haar nummers door over worst, drugs, scheldwoorden en alcohol. Met gitaar en prachtstem speelt ze nummers van haar zelf uitgebrachte album 'Batten The Hatches'. Even gaat er iets mis met haar gitaar, maar lachend praat ze het goed. Het publiek geniet en hangt aan haar lippen. Haar muziek wisselt van hard naar zacht waardoor bepaalde regels extra nadruk krijgen zoals "four five six your body makes me sick". Je vraagt je af wat deze zesentwintigjarige zangeres allemaal heeft meegemaakt. Elk lied heeft iets cynisch en droevigs. Zelfs de Nelly cover 'Hot in hurr'. Hopelijk zien we snel meer van Jenny en krijgt ze eindelijk de aandacht die ze verdient. Jon Savage Sander Donkers schrijft voor Vrij Nederland met als specialisme popmuziek. Hij heeft zelf ook jaren opgetreden als gitarist in verschillende formaties en is dus geen onbekende in de popscene. Vanavond interviewt Donkers Jon Savage. Savage is muziekjournalist in hart en nieren. Hij is ook auteur van het alom geprezen boek over de Sex Pistols en de punkbeweging in Engeland, 'England's Dreaming'. "De eerste keer dat ik The Who zag spelen in een klein lokaaltje in Engeland was ik verkocht. Dit was zo nieuw. Ik wist niet wat het was, maar ik wilde er meer van." Deze periode was het begin van nieuwe ontwikkelingen in de muziek, maar had ook maatschappelijke weerklanken. Het is een erg leuk gesprek en Savage blijkt ook een goede spreker. Als je hem zo ziet zitten en hoort praten, in zijn ribbroek en lila geruit colbert met bijpassend lila colletje, voel je dat punk een state of mind is en niet een veiligheidsspeld door je neus en een berg zeep in je hanenkam. Loney, Dear Zonder twijfel is Loney, Dear één van de allerbeste acts van de dag, zo niet de beste. De Zweedse eenmansband Emil Svanängen en zijn vier begeleiders laten een onuitwisbare indruk achter met hun prachtige breekbare liedjes. De band doet een beetje denken aan de mede-Scandinaviërs van Saybia. Het publiek in de Royal Room van de Schouwburg kan weinig anders dan ademloos luisteren en tussen de nummers door luid te applaudisseren. De samenzang tussen Emil en de toetseniste van zijn begeleidingsband levert ook steeds weer kippenvel op. Emil verteld dat het één van de laatste optredens van het jaar is, maar dat iedereen is uitgenodigd voor het laatste optreden van het jaar in Zweden. "We hebben een grote gastenlijst, dus stuur me maar een email. Er zijn veel goedkope vluchten naar Zweden." Aan het begin van het optreden is de Schouwburg redelijk gevuld, maar tegen het einde aan zit het tot de bovenste balkons aan toe afgeladen. En dat is niet minder dan terecht. Mike Heron De Scottish Night lijkt na het afmelden wegens ziekte van Alasdair Gray en Ewan Morrison een grote chaos. Van het originele programma is vrijwel niets meer over en is door elkaar gehusseld als een traditionele Haggis-maaltijd. Mike Heron treedt wel op, zonder zijn string band. Wel samen met zijn dochter en ook nog een combinatie met dichter/schrijver John Burnside. We mogen dankbaar zijn dat de dochter van Heron is meegekomen. Haar bij vlagen engelachtige zang staat in contrast tot de zang van haar vader wat bij vlagen gruwelijk is. Is dit daadwerkelijk een Britse legende? Als later de aankondiging voor een nieuwe act wordt gedaan wordt toch echt bevestigd dat het gaat om een collaborateur met onder meer Steve Winwood, John Cale, Elton John en leden van The Who. Wellicht was deze man inderdaad vroeger een groots muzikant, en misschien dat een paar verstokte fans het nog beschouwen als ingetogen en authentiek. Er zullen toch ook termen van vergane glorie tot gruwelijk voorbij vliegen. Adapter Nieuwe dingen ontdekken is altijd leuk, maar dat wil niet automatisch zeggen dat het resultaat van deze zoektocht ook altijd iets is om blij mee te zijn. Het Duits/IJslandse ensemble Adapater vult het podium letterlijk met mankracht en instrumenten: piano, drums, harp, vioolcello, klarinet, drie verschillende soorten fluiten en niet te vergeten mezzosopraan Ásgerdur Júníusdóttir. Allen klassiek geschoold en verenigd in de zoektocht naar vormen van nieuwe muziek. Je doet je best, laat het over je heen komen, maar tegen het einde van het optreden begrijp je het nog niet. Dat anderen in het publiek instemmend zitten te knikken en bedenkzaam over hun kin wrijven, geeft stof tot denken. De IJslandse auteur Gudbergur Bergsson komt aan het einde van het optreden het podium op. Hij draagt een stuk uit eigen werk voor, The witer who eats his own words. Als een plaat die achteruit gespeeld wordt, komen onherkenbare woorden uit de schrijvers mond. Hoe onbegrijpbaar dan ook, bij verre het beste deel van dit hele optreden. Jason Molina In één van de foyers van de Koninklijke Schouwburg, Paul's Room, speelt de Amerikaanse singer-songwriter Jason Molina. De man heeft duidelijk fans op het festival, want als de presentatrice een fout maakt in de aankondiging door zijn oude band Songs: Ohio in plaats van Songs: Ohia te noemen volgt er meteen felle reactie vanuit het publiek om haar te verbeteren. Er is zelfs nog wat boegeroep te horen. Gelukkig stelt Jason de presentatrice gerust dat het niet uitmaakt. Jason ziet er uit als een echte Amerikaan; lichte spijkerbroek, houthakkersoverhemd, een gleufhoed en een klein snorretje. Hij bespeelt zijn Gibson gitaar voornamelijk door middel van fingerpicking en doet dat ook bijna virtuoos. Ook zijn liedjes en stem zijn erg mooi, maar naar verloop van tijd wordt het toch wel veel van hetzelfde. Ben Weaver Ben Weaver wordt aangekondigd als structureel depressief en neerslachtig. Een lekkere binnenkomer. De zaal is behoorlijk volgelopen wat doet vermoeden dat Weaver enige bekendheid geniet. Het is donker en Weaver komt met een brandende kaars in de handen het podium op. Hij draagt een gedicht voor en iedereen luistert. Zijn volle, diepe, donkere stem is prettig om naar te luisteren. Vervolgens kruipt hij achter de toetsen. Begeleid door een celliste en violiste, start Weaver met zijn vertellingen. Want dat zijn het. Zijn stem vertelt verhalen, die je meenemen naar een schemerwereld. De vertellingen zijn warm, maar hebben ook een duistere kant. Na twee nummers voelt Weaver zich kennelijk op zijn gemak en zet een aantal figuurtjes voor zich neer. "Dit is pas de tweede keer dat ik ze tevoorschijn haal op deze tour, dus dat betekent wel wat." Wat dat betekent is niet echt duidelijk, maar als hij zich er prettig bij voelt, waarom niet. Het publiek geniet en Weaver ook , iedereen blij...voor even in ieder geval. Ghostigital Vrij normaal komt het IJslandse duo het podium op. Het is moeilijk in te schatten wat voor muziek ze zullen maken. Ze worden beschreven als IJslandse hiphop, maar wanneer het eerste nummer 'Good morning' begint gaan ze tegen al je verwachtingen in. De zanger Einar Orn, nou ja veel zingen doet hij niet, rent als een dolle heen en weer terwijl zijn partner rustig achter zijn dj-set staat en geen enkele keer opkijkt. Veel rook en felle lichten maken het spektakel nog indrukwekkender. Alle nummers vertellen een verhaal. Bijvoorbeeld over een broek. Einer schreeuwt dan "Do you want to sniff my trousers" en herhaalt dit hyperactief vele keren. Even later plaats hij de microfoon helemaal in zijn mond en gaat op handen en knieën heen en weer kruipen. Je kan het niet laten om te lachen, maar toch zijn de beats sterk en zeer dansbaar. Doormiddel van voice-coding en andere technische hulpstukken worden de nummers nog unieker gemaakt. Ghostigital heeft een hypnotiserende werking. Het is rare muziek, maar toch kan je niet weg gaan. Hugh Cornwell & Band Hugh Cornwall kennen wij natuurlijk van The Stranglers. Alleen geen 'Golden brown' vandaag. Wel 'No more heroes'. Oud materiaal wordt afgewisseld met nieuw materiaal. Gelukkig maar dat er ook flink wat liedjes uit de glorietijd van de Engelsen wordt gespeeld, want het nieuwe materiaal is het eigenlijk net niet, uitzonderingen daargelaten. Echt druk is het ook niet bij Cornwell, misschien zo'n 250 man. Naar het einde toe zit het gros nog een beetje apathisch en gezapig naar de band te staren en gaat er echt maar een tiental uit z'n dak. Cornwall & co geven ook nog een voorproefje. 'Delightful nightmare' is een van de tracks die op de komende cd moet gaan komen. Volgende week duiken ze de studio in om met de opnames te beginnen. In elk geval op een avond waar Crossing Border vooral authentiek en ingetogen was, toch een stukje good old rock met als klapper 'No more heroes'. Yeasayer Yeasayer is een New Yorkse band dat zo uit de indie-scene is gewandeld. Vanavond spelen ze in de Cuatro tent op de Lange Voorhout. Fans hebben ze al, want de Cuatro stroomt vol. Het vijftal heeft nog geen kans gehad om te soundchecken dus het duurt even voordat ze op gang komen. Ze beschrijven zichzelf als verschillende muziekstijlen door elkaar en dat zijn ze inderdaad. Ze klinken als een snellere versie van TV On The Radio en het meest opmerkelijke is dat elk bandlid meezingt. Zelfs de drummer die een drumstel heeft dat bestaat uit een drumset, maar ook een drumpad. De groupies vooraan zingen mee en na drie nummers gaat iedereen staan. De chemie tussen de bandleden is duidelijk te zien, alles klopt.