Van 18 tot 24 november is het weer tijd voor de vijftiende editie van Crossing Border. Een festival dat uitgegroeid is tot één van de belangrijkste en mooiste festivals van ons land. In 1993 begonnen in een Haags kraakpand om daarna via diverse locaties als het Theater aan het Spui, Nieuwe Kerk, Nederlands Congresgebouw, Asta, Amsterdam (onder andere Paradiso en de Melkweg) weer terug te komen in de Koninklijke Schouwburg. 3VOOR12 Den Haag belicht de komende dagen enkele acts die op Crossing Border staan door middel van emailinterviews. We beginnen met GRAM, het project van Marg van Eenbergen. GRAM is een anaGRAM voor Marg. Marg van Eenbergen zat voorheen bij Seedling totdat deze band in 2004 na acht jaar, twee albums, een EP en twee split-singles besluit te stoppen. Anno 2007 treedt Marg vaak op met About, het elektronische soloproject van Rutger Hoedemaekers, terwijl ze bezig is met haar eerste soloalbum. Dit album genaamd Four-letter Word, nu al een gedurfd debuut genoemd, wordt in januari uitgebracht. Zoals Marg het zelf omschrijft, is het een mix geworden van gitaarrock en chansonachtige arrangementen met een snufje elektronica. Op het album zijn gastbijdragen te vinden van o.a. Maarten Kooijman (Johan) en Stoffel Verlackt (El Tattoo del Tigre, Sukilove). Live is GRAM een trio met Niels Tusenius op bas en Koen Olsman op drums. We hebben Marg een aantal vragen voorgelegd per email. Ken je het Crossing Border festival? “Natuurlijk ken ik het Crossing Border Festival. Ik vond het altijd een mysterieus festival, waar dingen gebeuren die je niet op andere festivals ziet. Ook opmerkelijke ontmoetingen, vaak tussen het publiek zelf met de artiesten. Lijkt me als schrijver/muzikant/performer ook wel een beetje eng, omdat zo'n optreden dan onvoorspelbaarder is. Maar dat is juist het goede aan het festival.” Stel GRAM eens voor. Hoe omschrijf je jullie muziek? “GRAM ben ik gewoon zelf. Ik heb mijn voornaam omgedraaid, en het is dus ook niet 'jullie' muziek, maar echt alleen de mijne. Ik heb mezelf gewoon twee jaar opgesloten in m'n studio om te kijken hoe Marg zou klinken als ze niet werd beïnvloed door een band. En Marg houdt heel erg van zowel Franse chansons, als Engelse gitaarrock als van stevige dansbeats. Het belangrijkste was dus dat ik dat allemaal op een plaat heb kunnen combineren. Soms levert dat nummers op die heel mooi, chansonachtig georkestreerd zijn, soms is het Peachesachtig met alleen gitaar en elektronica. En een enkele keer zit dat alles door elkaar gemixt in één enkel nummer. Dat is nooit expres zo gedaan, het gebeurde gewoon, omdat ik zolang in m'n eentje in de studio cirkeltjes aan het draaien was. Een doelgroep van één persoon dus: ik was alleen mijn eigen publiek. Héééél self-indulgent!” Wat is het meest rare wat je hebt meegemaakt tijdens een optreden en wat het meest leuke? “Hm... tja, ik heb de laatste paar jaar eigenlijk alleen met About opgetreden en daarbij heb ik erg veel opmerkelijke dingen meegemaakt. Ik denk dat 'raar' en 'leuk' daarbij dan ook wel samenvallen. Een goed voorbeeld daarvan was het spelen in het Chelsea Hotel in New York, vorig jaar oktober. Op een borrel van het Nederlands Pop Instituut (NPI) zouden we akoestisch met een laptop spelen (laptop aangesloten op de tv en zo), omringd door allerlei bobo's die een drankje zaten te nippen. En wij stonden in onze witte About-outfits te rocken, en ondertussen keken we uit over een steeds donker wordende Manhattan skyline. De avond ervoor hadden we op de catwalk-als-podium van een voorheen-stripclub staan spelen, dus tegenwoordig geloof ik alles wel :-)“ Crossing Border staat ook voor grenzen opzoeken, hoe zoek jij je grenzen op? “Ik heb met het liveoptreden met About heel erg de grenzen opgezocht van wat je nog wel of niet op een podium kunt doen: hoeveel kan je nog dansen, wild staan te bewegen, publiek uitdagen en toch nog goed het liedje neerzetten? En bovendien het idee hebben dat je niet een rol staat te spelen, maar echt je zelf bent? Ik merk dat nu ook bij het (solo-)optreden met GRAM; ik ben nu een andere persoon op het podium dan ik met Seedling was. Blijkbaar heeft Marg haar grens van hoeveel ze wil dansen en uitdrukken op een podium nog niet bereikt. Qua muziek heb ik wel de grens bereikt qua combinatie plaat versus live spelen. De plaat staat helemaal vol met elektronica en cello en blazers en accordeon en nog meer instrumenten en driedubbele zang. Dan loop je met een driemansband of solo nogal snel tegen een grens aan: hoe pak je dat aan? Soms juist door een nummer dan maar helemaal te strippen en live met alleen stem en akoestische gitaar te spelen.” Op Crossing Border zijn er ook veel schrijvers. Welke schrijver is een goed voorbeeld voor jou? En welk boek moet iedereen gelezen hebben? “Hahaha, nou... toen ik hoorde dat vlak voor mij in dezelfde zaal Chuck Palahniuk geïnterviewd zou worden, ging ik echt uit m'n dak! Zijn boek Fight Club heeft diepe, diepe indruk gemaakt. Hij is echt een van mijn favoriete schrijvers; ook boeken als Survivor en Lullaby zijn geweldig absurd en intelligent en onderhuids maatschappijkritisch. Ten tijde van Seedling hadden we zelfs een single uit, genaamd I'm Jill's smirking revenge. Die titel komt rechtsreeks uit Fight Club, dus op Crossing Border ga ik hem zeker die single geven, en vragen of hij een boek wil signeren.” Hoe moeilijk is het om in Nederland door te breken eigen muziek? “Dat zullen we nog wel merken, als in januari de plaat uitkomt. Het debuut van GRAM gaat 'Four-letter Word' heten, en we zullen wel merken of er na januari nog veel gevloekt gaat worden in het kamp GRAM. Leef je alleen van de muziek? “Ik ben vijf dagen per week fulltime muzikant, maar zou willen dat ik dat zeven dagen per week kon doen. Ik moet dus twee dagen per week er nog bij werken; dan scherp ik mijn geest aan de Universiteit van Amsterdam...” Wat is naast muziek nog meer bijzonder voor je? “Hm, the usual stuff zoals boeken, films, fotografie, sociale wetenschappen... Maar ook die dingen draaien altijd weer uit op een nieuwe song of zo. Muziek bepaalt nu eenmaal 90% van wat je doet op een dag. Ten tijde van Leonardo da Vinci was het juist heel bon ton om kunst en wetenschap te combineren, nu lijkt dat toch minder. Misschien zouden die borders eens wat meer gecrosst moeten worden! Maar dan nog zou ik blijven kiezen voor muziek. Hoewel het uitdokteren van arrangementen soms ook exacte wetenschap lijkt. En laten we het vooral niet hebben over audio-software die niet doet wat je wil dat ‘ie doet.” Wat gaat er in de nabije toekomst met GRAM gebeuren? “Plaatrelease in januari, Noorderslag, veel touren in januari en februari, en hopelijk in maart al naar het buitenland. Dat is de nabije toekomst zo'n beetje wel. Ik kijk er echt heel erg naar uit.” Valt GRAM goed te combineren met About? “About is momenteel met een nieuwe plaat bezig, en About-platen worden helemaal solo gemaakt door Rutger Hoedemaekers, net zoals ik GRAM-platen in m'n eentje maak. Er hoeft in dat opzicht dus niks gecombineerd te worden. Wat betreft live spelen met About zullen we het wel zien, en sluit ik niks uit. Er zijn meer dan 24 uur in een dag, als je echt wilt.” Wil je verder nog wat kwijt? “Poeh.. nou, ik vond het al een behoorlijk uitgebreid verhaal. Ik stel voor dat mensen op Crossing Border komen kijken hoe ik het er solo van af breng en dan eens komen kijken wanneer GRAM als band ergens speelt. Laat me maar weten wat het meest bevalt, haha.” GRAM staat op zaterdag 24 november op het Crossing Border Festival in de Koninklijke Schouwburg. Haar optreden in Cuatro begint om 22:00.