Tekst: Cok Jouvenaar, Caroline Buser, Remco van der Ham | Foto's: Michella Kuijkhoven, Eefje Lammers en Joost le Feber Vrijdag 27 juli was de tweede dag van de achtste editie van het antivervelingsfestival 'Langweiligkeit'. Net als de donderdag was het een stuk rustiger dan andere jaren rondom de Grote Markt en de andere locaties in de binnenstad van Den Haag. Is het Haagse publiek dan nu al festival moe? Of verwend? Of is het programma niet echt bijster interessant? Of weten we het eigenlijk wel? Buiten waait het hard en de zon heeft zich ook al een tijd verstopt. Gelukkig blijft de regen uit, maar de zomer laat dit jaar lang op zich wachten. Hierdoor ziet de Grote Markt er uit als op een doorsnee herfstavond. Een prima avond dus voor Langweiligkeit waar je je heil binnen moet zoeken. Want daar gebeurt het vanavond, binnen in de kroegen. Vanavond maar liefst acht locaties en meer dan dertig acts die acte de presence geven. Op wat mensen van de organiserende partijen, kroegmedewerkers en muzikanten na is het angstvallend stil. Men staart elkaar een beetje aan en praat wat over de normale gang van zaken. Het lijkt er op of iedereen wacht op wat komen gaat. Hoewel het vandaag beduidend drukker gaat worden dan op de eerste dag blijft de overvolle waanzin van andere Langweiligkeit edities uit. Misschien komt het doordat het festivalgebied dit jaar een stuk breder is dan de jaren ervoor. Naast de Grote Markt (Zeta, Zwarte Ruiter, September, Boterwaag) en het Paardcafé staat er ook een programma in Lokaal Vredebreuk, De Vinger en in de Kleine Zaal van het Paard van Troje. Gaandeweg de avond weet het publiek toch zijn weg te vinden en keuzes te maken in het aanbod van acts. Langweiligkeit is uitgegroeid tot een traditie en een instituut. Zo erg zelfs dat er Matty Ros en co een eigen hoofdkwartier (kantoor) hebben aan het Westeinde. Hoe dingen kunnen verkeren! Eind jaren negentig is dit festival ontstaan als antireactie op het Haagse gebeuren. Daar kregen (toen ook al) steeds dezelfde acts een kans. Net als nu was het aanbod veel te groot en moest men toen écht alleen voor kwaliteit gaan. Vandaar dat Matty Ros en Sander Idema (Jacques de la Disque) de handen ineen sloegen en in een kraakpand samen met bevriende muzikanten dit initiatief op poten zetten. Een kleine tien jaar later is Langweiligkeit zo'n succesvolle onderneming dat de kroegbazen graag meedoen, acts in de rij staan, er veel media-aandacht is en Den Haag niet meer zonder wil. Misschien een mooie ontwikkeling. Om een uur of zeven moet de avond zich duidelijk nog ontwikkelen. Zo staat op dit tijdstip in de Kleine Zaal van het Paard Sven Hammond Soul voor slechts acht man te spelen. Dit dampende gezelschap stond een dikke veertien dagen geleden op de Grote Markt tijdens de vooravond van Plein Open. Zowel muziek als muzikanten hadden meer publiek verdiend en misschien was een optreden later op de avond voor Sven Hammond Soul beter geweest. Ook in De Vinger is er bij de start van Miochido & Legion geen man in de zaak. "Is er dan echt geen reet te beleven?" vraag je jezelf bijna af. In café September staat Karthause und Kaufman op het programma. Karthause is al enige tijd terug uit deze formatie gestapt, dus vanavond alleen Kaufman op het podium. Het enige indrukwekkende aan Kaufman is de snelheid waarmee hij September leeg krijgt. Terwijl hij elektronische geluiden produceert, houdt hij een rede over het einde der mensheid en de ondergang van onze cultuur. Weinig mensen kunnen dit waarderen en zoeken hun heil elders op het festival. In de kleine zaal van het Paard begint Mamaloo, in het programmaboekje omschreven als een alternatieve powerpop band afkomstig uit Amsterdam. Hoewel de band veel airplay en lovende kritieken heeft gekregen bij de eerste twee albums, is de zaal zo goed als leeg. Dit kan natuurlijk liggen aan het feit dat het nog redelijk vroeg in de avond is, maar zelfs bij de voorgaande act, Sven Hammond Soul, was er meer publiek. Bij navraag, typeerde een toehoorder de band en de muziek als "een hoog jaren 80 gehalte" hebbend. De een heeft warme herinneringen aan die tijd, terwijl een ander geheel andere neigingen krijgt. Na de klok van negenen is er op één locatie gelukkig wel sfeer en publiek. In Lokaal Vredebreuk is het al lekker druk als de viermansformatie MC Blues begint. Het is voor het eerst in de geschiedenis van de hedendaagse Haagse Popfestivals dat er een bluespodium is. Waar anders dan in het keldertje in de Papestraat moet je blues beluisteren? Het smalle podium oogt deze dagen door het gebruik van enkele decorstukken een stuk groter dan anders. "Gisteren kwam de avond maar langzaam op gang. De eerste band, The Blues Mates, stond voor een bijna lege zaal te spelen. Mensen gaan blijkbaar niet om acht uur al bij een band staan. Maar uiteindelijk was het heel gezellig en ging het publiek er weer voor," zegt bluesman en organisator Jan Pet tevreden. Op donderdag waren het vooral het Randy Pears Trio en Robert P Band die indruk maakten. Laatstgenoemde werd door een bezoeker getipt voor KoninginneNach volgend jaar. "Een solide en retestrakke band" werd er gezegd. MC Blues doet het vanavond ook niet slecht. De overbekende vette en smerige bluesrocksound doet denken aan Stevie Ray Vaughn. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er van SRV en Monti Amundson nummers op de setlist staan. De ritmetandem is zoals een ritmetandem hoort te zijn en gitarist Mark Wemmers weet met zijn Fender een baggervet blues scheurgeluid te produceren. Hij prakt de ene solo na de andere uit zijn zessnarenplank. Frontman Rik de Gier blijkt ook nog lekker bluesharp te kunnen spelen. In Zeta staat Einstein Barbie als eerste op het programma. Het is dan ook jammer dat de band ruim een half uur te laat begint met spelen, ondanks dat er niet omgebouwd hoeft te worden. Na een uitgebreide soundcheck steekt zangeres Stella Bergsma van wal. Wat volgt is enigszins te vergelijken met een tropische luie dag of het nemen van een warm bad. Bergsma heeft een bijzonder vol, warm en pakkend stemgeluid. Naast vaste begeleider Steven de Munnik, computer muzikant, wordt zij bijgestaan door een violiste en celliste. De nummers liggen erg lekker in het gehoor en de teksten zijn goed doordacht. Het is inmiddels behoorlijk dringen in Zeta en dit gaat gepaard met het nodige geroezemoes. De keerzijde van spelen in een café is dat de ruis Einstein Barbie meer dan eens overstemt. En deze act verdient het om met volle aandacht beluisterd te worden. In het Paardcafé is het inmiddels de beurt aan de nieuwe band Groovebox, vandaag met Janneke Nijhuijs (Bad Candy) als vervangster op bas. Door de combinatie van stevige riffs en twee rappers doet de band al snel denken aan Rage Against The Machine. Muzikaal is het allemaal dik in orde, al zit de drummer er wel heel vaak naast met zijn fills. Ook de raps zijn goed. De zang van de twee frontpersonen is echter wel erg onder de maat. Beter kunnen ze het bij rappen houden en misschien een extra zanger(es) bij de band halen. Het volgende optreden in de Zeta wordt verzorgt door Fabienne Audéoud's. Door het uitlopen van de vorige act begint dit optreden drie kwartier te laat, en wel om 22.45. Audéoud studeerde aan de Guildhall School of Music and Drama en Goldsmiths College en dat is te merken. Een theatrale markante persoonlijkheid met een bijzonder expressief gezicht en bijbehorende stem. Audéoud wordt begeleid met een gitaar en elektronische geluiden. Haar stem is leidend in het geheel en wisselt regelmatig van tempo, octaaf en volume. De soms Nina Hagen-achtige uithalen complementeren het spectrum van geluiden die deze vrouw maakt. Ondanks de af en toe harde praters in het publiek, blijft Audéoud in haar rol. Erg professioneel. Tijdens de opbouw van Kramer in het Paardcafé weet men niet zo goed wat er te verwachten valt van deze Amsterdammers. Er komt een heel arsenaal aan apparatuur tevoorschijn, de zanger/toetsenist ziet eruit alsof hij zo uit Van Halen is weggelopen en de drummer alsof hij nog op kantoor zit. Als de band begint met spelen wordt alles duidelijk, Kramer speelt progressieve rock in de stijl Marillion uit de tijd van het album Misplaced Childhood. En goed ook. De band heeft een prachtige volle sound, goede songs en de muzikanten, met name drummer Harald Veenker, beheersen hun instrumenten uitstekend. Toch is het dan jammer dat de band qua uitstraling weer tekort schiet. Als daar aan gewerkt wordt is Kramer een perfecte festivalact. De band die wij veel vaker hebben gezien, de Suburbs, ondertussen een vaste klant in De Zwarte Ruiter, staat vanavond ook weer op het podium. Als een trein die doordendert, zo houden deze mannen nooit meer op. Het is een kleine tien jaar geleden dat het grote succes voor deze Scheveningse formatie begon. Ze wonnen toen (in 1997) de Grote Prijs van Nederland. Sindsdien is er veel veranderd, maar de Suburbs zijn er nog steeds. Vanavond spelen ze een set met heel veel nieuw werk, "Komt allemaal op ons nieuwe album" roept zanger Johan ter Schegget. Uiteraard blijven de oude hits niet uit. Het publiek krijgt de kans om lekker mee te blèren. Toch mist de band iets vanavond. In het verleden heeft dit vijftal beduidend beter gepresteerd. Het geluid laat vanavond dan ook te wensen over en is eerder barmhartig slecht en knetterhard dan subtiel en right-in-your-face. Ook is duidelijk dat deze band het allemaal niet meer zo heel serieus neemt. Oppassen dat de Suburbs geen parodie op zichzelf gaan worden! De tweede avond in het Paardcafé wordt afgesloten door het kwartet Natha Lee. Aan het hoofd staat Nathalie Hagen. Ooit het onechte kind van Herman Brood en Nina Hagen genoemd. In een vorig leven maakte zij deel uit van de legendarische formatie Black Heart Betty en wist zelfs het voorprogramma van de Golden Earring te bereiken. Het blues- en rootsgedeelte is overboord gegooid. In plaats daarvan wordt er gerockt en gerockt. Er wordt zelfs gekoketteerd met nu-metal. Zeker de bassist lijkt te zijn weggelopen van het podium van Pinkpop. Op de zes snaren vinden we Raymond Vogelaar, bekend van Gemstone. Hier toont hij zijn ware krachtpatserij op zijn zwarte Gibson. Net als bij Black Heart Betty is Nathalie weer een spring-in-'t-veld en danst weer wulps heen en weer en schud en schurkt haar achterwerk weer tegen haar muzikale mannen aan. Ook wordt er nog een Led Zeppelin cover voorgeschoteld, Rock 'n Roll. Hoe trefzeker kun je zijn. Ondertussen sluit Johnny's Landing in de Zwarte Ruiter het bandprogramma van de tweede dag van Langweiligkeit af. De band gaat steeds beter en verdient deze goede plek in de programmering van Langweiligkeit. Rond middernacht maken de meeste locaties zich op voor de laatste acts, zo ook De Vinger waar Geazah de boel nog even op stelten zet en het publiek inpalmt met opzwepende beats en DnB. Geazah blijkt dan ook geen onbekende te zijn, achter dit pseudoniem gaat niemand minder dan Rachid schuil, bekend van Snakebite. Hierna is het kroegengedeelte zo goed als voorbij en gaat het feest alleen nog door in de Kleine Zaal van het Paard van Troje, waar Willem Verheij van No-Dex een spannend programma heeft opgesteld tot in de kleine uurtjes. Het merendeel van het publiek neemt nog een afzakkertje en gaat daarna richting huis omdat morgen om 13.00 uur het podium in De Zwarte Ruiter weer start met Squirrel & The Hazelnuts en om 14.00 uur iedereen buiten wordt verwarmd door de prachtige vocalen van Remmelt, Muus & Femke. Beter kun je de zaterdag niet beginnen.