Todaysart 2006 Deel 5: Visuele kunst op het festival

Kunstenaar is rijker dan ooit!

Arthur Crucq, ,

TodaysArt noemt zich een multidisciplinair festival voor hedendaagse creativiteit en maakt die naam waar. Muziek, dans, film, theater en beeldende kunst. Het is allemaal te vinden maar dan wel in een multimediale context waar technologie de verschillende kunstdisciplines steeds meer doet versmelten. Toch was het heel goed mogelijk de disciplines afzonderlijk te benaderen. Er kwamen mensen speciaal voor de muziek naar het festival, daar waar anderen weer geïnteresseerd waren in dans. Uiteraard was er ook veel aandacht voor de visuele kunsten. Laten we kijken naar een kleine selectie van wat er te zien was.

Kunstenaar is rijker dan ooit!

TodaysArt noemt zich een multidisciplinair festival voor hedendaagse creativiteit en maakt die naam waar. Muziek, dans, film, theater en beeldende kunst. Het is allemaal te vinden maar dan wel in een multimediale context waar technologie de verschillende kunstdisciplines steeds meer doet versmelten. Toch was het heel goed mogelijk de disciplines afzonderlijk te benaderen. Er kwamen mensen speciaal voor de muziek naar het festival, daar waar anderen weer geïnteresseerd waren in dans. Uiteraard was er ook veel aandacht voor de visuele kunsten. Laten we kijken naar een kleine selectie van wat er te zien was. In het atrium van het stadhuis waren een aantal spectaculaire installaties te bewonderen, waaronder die van Leo van der Veen. De installatie Social Voltage heeft twee personen nodig die elkaar op een bepaalde manier aanraken. Deze personen steken allebei de hand in een kom met water, raken elkaar aan en er begint een spanning door het lichaam te lopen. Van persoon tot persoon verschilt deze en genereert steeds weer andere geluiden. De installatie Conductive! Liquid! Gaat uit van eenzelfde principe. Door een stekker in een willekeurig gat met water te steken worden telkens andere geluiden opgeroepen. Eigenlijk doordat er steeds kortsluiting wordt gemaakt. Kunst waar je als bezoeker aan mag zitten en waar de bezoeker het belangrijkste element in is. De installaties worden dan ook gretig en met veel hilariteit door haar bezoekers gebruikt. Op de Grote Markt staat een vergelijkbaar werk. Het gebouw de Volharding, waar nu een groot uitzendbureau gevestigd is, staat centraal. Dit gebouw is typerend voor de architectuur van de jaren twintig van de vorige eeuw en is destijds ontworpen door Jan Buijs. Met de installatie van LUST kun je zelf projecties op het gebouw beïnvloeden door met je vinger over een soort plexiglazen plaatje te bewegen. Op die manier genereer je computeranimaties die over de gehele gevel zichtbaar worden. Verderop bij de Grote Kerk is er opnieuw de mogelijkheid zelf deel uit te maken van een kunstwerk. Een aantal vj’s waaronder Jarno Burger, die we ook kennen van zijn werk voor de Haagse Pop Server, projecteren hun werk op de ramen van een oude tram waar witte projectieschermen op zijn bevestigd. In de tram ontstaat een soort van uniek universum waar je als vanzelf deelgenoot van wordt. Bij een van de clips van Jarno Burger horen we het nummer Space Oddity van David Bowie. Maar omdat de beide stereokanalen niet gelijktijdig afspelen krijgt het nummer een extra galm die volgens de kunstenaar niet de bedoeling was maar die wel het psychedelische effect van de ervaring versterkt. De nerveuze snel wisselende kleurrijke projecties, de muziek van Bowie en de sfeer van de oude HTM tram geven je het gevoel dat je in de jaren zestig bent beland en het wachten is op het moment dat de tram gaat opstijgen. Dat gebeurd natuurlijk niet echt maar met een beetje fantasie zou je zomaar in een baan om het TodaysArt festival terecht kunnen komen. Nog een gek voertuig is de Braincar van Olaf Mooij die verderop staat. Deze auto heeft een groot brein op het dak dat er uitziet als menselijke hersenen. In het brein zitten sensoren en camera’s die een week lang voorafgaand aan het festival het straatleven van Den Haag hebben geregistreerd. Tijdens TodaysArt komen deze beelden in het brein opnieuw tot leven. Op het Spuiplein was het mogelijk om een stukje filmkunst mee te pikken in een van de twee filmcontainers die stonden opgesteld. Het “Shoot me’ filmfestival dat in oktober in Den Haag gaat plaatsvinden toonde previews van een aantal onafhankelijke films die te zien zullen zijn. Onder meer een Duitse productie van een stel onnavolgbare maar komische ouders en een onafhankelijke productie over Irak staan op het programma. Onedotzero is een vergelijkbaar festival maar dan rondreizend en zal het filmhuis in 2007 aandoen. Previews van dat festival kon je zien in de andere container. Nu het met de gemiddelde digitale camera bijna voor iedereen mogelijk is een film te maken komt er op dit soort kleine filmfestivals veel nieuw talent naar boven drijven. Bovendien bieden ze een kans ons een kijk op de wereld te laten zien die door de reguliere media wordt genegeerd. Tot slot de vraag of ondanks alle technologie en multimedia toepassingen er tegenwoordig ook nog gewoon doeken worden opgehangen? Gelukkig wel! Op de benedenverdieping van de centrale bibliotheek hangt werk van het kunstenaarscollectief Antistrot. Behalve doeken, design en fanzines komt er werkelijk van alles uit de klauwen van dit collectief dat onder meer samenwerkt met de Japanse kunstenaars L&M en Syogo. Interactiviteit en ervaring lijken de rode draad tussen alle kunstwerken die op TodaysArt te zien waren. Dat levert heel vaak spannende effecten en soms grappige situaties op, maar inhoudelijk is het soms wel wat mager. De vraag is dan ook of de werken daadwerkelijk beklijven wanneer de stekker uit het stopcontact getrokken is. Het is natuurlijk best grappig om de projecties op een gebouw te kunnen beïnvloeden zoals dat op de Grote Markt kon, maar waar heb ik naar zitten kijken en wat wil het werk met mij communiceren? De kunstenaar van de eenentwintigste eeuw heeft als nooit tevoren een enorm arsenaal aan middelen en technieken tot zijn beschikking. Of deze rijkdom zal beklijven, moet de tijd ons nog leren.