Bliksems (21)

Het gezongen achtergrondverhaal; over Billy Bragg en Phil Ochs

Arthur Crucq, ,

Het mooie aan het verzamelen van muziek is dat je tegelijkertijd verhalen verzamelt. Nadat ik twintig jaar geleden voor het eerst de Britse singer/songwriter Billy Bragg op het toenmalige Music Box hoorde duurde het niet lang voordat ik het album ‘Talking to the taxman about poetry’ aanschafte. Bragg opende voor mij de deuren naar die andere grote folkzanger uit de jaren zestig. Phil Ochs, de man die tragisch genoeg altijd in de schaduw stond van Dylan.

Het gezongen achtergrondverhaal; over Billy Bragg en Phil Ochs

Het mooie aan het verzamelen van muziek is dat je tegelijkertijd verhalen verzamelt. Nadat ik twintig jaar geleden voor het eerst de Britse singer/songwriter Billy Bragg op het toenmalige Music Box hoorde duurde het niet lang voordat ik het album ‘Talking to the taxman about poetry’ aanschafte. Bragg opende voor mij de deuren naar die andere grote folkzanger uit de jaren zestig. Phil Ochs, de man die tragisch genoeg altijd in de schaduw stond van Dylan. Billy Bragg wordt nog wel eens de Bob Dylan van de punk genoemd. Een groot dichter en entertainer tegelijkertijd die op wonderlijke wijze in Nederland een trouwe schare aanhangers kent maar verder behoorlijk onderschat wordt. De ontroerende single ‘Levi Stubbs Tears’ opende mijn oren. In het nummer maken we kennis met een vrouw die door haar man mishandelt wordt en haar troost zoekt in de muziek van de Four Tops. ‘Holland and Holland and Lamont Dozier too. Are here to make it all okay with you’. Politiek en sociale misstanden als terugkerende thema’s maar zelden benadert op een pamflettistische manier zoals in de punk nog wel eens gebruikelijk was. Het socialisme van Bragg was socialisme met het hart en de mensen in zijn teksten eenvoudige lieden op zoek naar het geluk, gehinderd door de politieke realiteit van alledag of het eigen onvermogen om boven hun sociale status uit te stijgen. Maar Bragg was vooral ook een romancier die prachtig kon schrijven over het klein menselijk leed in de liefde. Zo dichtbij en zo echt, dat het lijkt of je het bijna zelf meemaakt. ‘And then she cut her hair and I stopped lovin’ her’, zingt hij met zijn onvervalst Londens accent in een vrije bewerking van de Four Tops klassieker Walk away Renee. In de ‘Myth of trust’ bezingt hij het terugkerende thema van trouw en ontrouw. ‘And I was dreaming of those Elizabethan girls. While you were working in the market. To earn ourselves’. En vol van liefdesvuur is hij in ‘Strange things happen’. ‘Our love is so strong it moves objects in my house.’ Aangrijpend is het nummer ‘I dreamt I saw Phil Ochs last night’ waarin Billy Bragg zijn liefde voor de muziek van Phil Ochs op prachtige wijze kenbaar maakt. Daar waar bij Billy Bragg meestal herkenbare personen uit het dagelijks leven in de nummers centraal staan, bij Phil Ochs draait het soms letterlijk om het harde nieuws zelf. De jonge Phil Ochs verbleef begin jaren zestig in Greenwich Village in New York waar hij geïnspireerd door de dagelijkse krantenberichten de meest schitterende muziek maakt. De eerste plaat van Phil Ochs heette dan ook toepasselijk ‘All The News that’s fit to sing’ en bevat een aantal prachtige folksongs. Al gauw behoorde Bob Dylan tot een van de bewonderaars van Phil Ochs maar het was Dylan zelf die zou uitgroeien tot het icoon van de protestgeneratie en niet Phil Ochs. Een ironische verwijzing naar het uitblijven van publieke erkenning vinden we op het album ‘Greatest Hits’ uit 1970. In tegenstelling tot wat de titel doet vermoeden ging het hier om nieuw werk en op de hoes prijkt hij in een gouden pak verwijzend naar de sterrenstatus van Elvis Presley. Na het verschijnen van deze plaat zou het geleidelijk steeds slechter gaan met Phil Ochs en uiteindelijk zou hij in 1976 zelfmoord plegen. Ondanks dat is Phil Ochs volgens Billy Bragg springlevend. “Phil Ochs is with us still. Phil Ochs inspires us still”. Begin jaren zeventig was Phil Ochs uitgebreid betrokken bij de protesten tegen de Vietnam oorlog en tegen de Republikeinse president Richard Nixon. In ‘Here’s to the state of Richard Nixon’ zingt Phil Ochs: ‘And the speeches of the President are the ravings of a clown. Oh, here's to the land you've torn out the heart of Richard Nixon find yourself another country to be part of’. Een nummer dat zomaar over de hedendaagse clown in Washington zou kunnen gaan en daarmee nog steeds een actueel verhaal vertolkt.