Crossing Border belicht: Jan Rot’s zomerreis

“Ik voorspel binnen enkele jaren een Schuberttent op Lowlands”

Cok Jouvenaar, ,

Op woensdag 15 november is het zo ver, dan start Crossing Border 2006. Dit unieke festival vol literatuur, muziek, film, kunst en spoken word gaat voor de veertiende keer plaats vinden. De locatie is net als vorig jaar het Theater aan het Spui en de geluiden rondom het festival zijn louter positief. 3voor12/Den Haag belicht aankomende weken enkele acts die op Crossing Border staan. Als zevende in de reeks is het woord aan Jan Rot.

“Ik voorspel binnen enkele jaren een Schuberttent op Lowlands”

Op woensdag 15 november is het zo ver, dan start Crossing Border 2006. Dit unieke festival vol literatuur, muziek, film, kunst en spoken word gaat voor de veertiende keer plaats vinden. De locatie is net als vorig jaar het Theater aan het Spui en de geluiden rondom het festival zijn louter positief. 3voor12/Den Haag belicht aankomende weken enkele acts die op Crossing Border staan. Als zevende in de reeks is het woord aan Jan Rot. Jan Rot is geen onbekende. Deze zanger/tekstschrijver draait al meer dan 25 jaar mee in het circuit en kan zichzelf duidelijk een bekende Nederlander noemen. Het popinstituut noemt Rot ‘één van de meeste interessante figuren uit Nederlandstalige muziek.’ Sinds zijn eerste hitsingle ‘Counting sheep’ uit 1982 niet meer weg te denken uit het theater en van TV. Deze veelzijdige artiest heeft aardig wat op zijn naam staan. Zo schreef hij ondermeer columns voor het muziekblad Oor en Nieuwe Revu en publiceerde diverse romans. Ook presenteerde hij verschillende TV programma’s, waaronder Rotland, Lieve Jongens allemaal en het item De platenkast van…. in het muziekmagazine Music Scene van RTL 5. Jarenlang was hij het gezicht van roze scene in Nederland en sindsdien gespecialiseerd in Nederlandstalige popliedjes. Bracht tal van Nederlandstalige albums uit, waaronder de klassieker Koning Jan en schreef de Nederlandstalige rockevergreen ‘God straft wie rocker in Holland wil zijn’. Ook schreef hij teksten voor onder anderen Boudewijn de Groot, Herman van Veen en Rob de Nijs. In 1999 schreef Jan Rot de tekst voor de grote verliezer van het Nationaal Songfestival Email to Berlin uitgevoerd door de vals zingende tweeling Double Date. Deze inzending werd bekender dan de winnares van dat jaar, Marlayne. Momenteel toert Jan met Marjolein Meijers (ex-Berini’s An), Jakob Klaasse en Jan van der Meij door de theaters met het programma Nieuw op 1 en is binnenkort te zien in de musical over Doe Maar. Tussen al deze activiteiten door wist Rot vriend en vijand te verrassen met de hertaling van Johan Sebastiaan Bach’s Mattheuspassion onder de titel Mattheuspassie. Hiervoor is Rot afgelopen week onderscheiden met de eerste Master and creator moraline prijs. En dat terwijl de cd met de uitvoering van Mattheuspassie in september al goud behaalde. Op de vrijdagmiddag van het Crossing Border festival wordt het onderdeel zomerreis wederom uitgevoerd door pianist Ernst Munneke en gezongen door Marcel Beekman. Dit alles wordt ingeleid door Jan Rot zelf. Ondanks zijn drukke schema kon Jan Rot toch tijd vrij maken om voor 3voor12/Den Haag enkele vragen te beantwoorden. Ken je het Crossing Border festival? “Ik heb er een jaar of acht geleden gespeeld en weet nog mijn verbijstering toen na een daverend applaus op een mooi blokje van vier nummers, de halve zaal opstond van ‘dat is binnen’ en opstond om naar iets groots te gaan een zaal verderop. Als bezoeker vond ik het wel prettig om overal een kwartiertje te pakken.” Welke grenzen overschrijft het stuk? Waarom wordt Zomerreis juist uitgevoerd op Crossing Border en is er een overeenkomst? “Schubert was in zijn tijd Weense underground. Bij de zogeheten Schubertiades kwamen vrienden en bewonderaars samen in feestzaaltjes, kroegen en vestzaktheatertjes om te ouwehoeren, te drinken, te discussiëren en te versieren en natuurlijk ook voor de nieuwe liedjes van Franz, die hij niet zelden 's middags schreef. Schubert was de Lennon/McCartney of Brian Wilson van 1800 en het is mijn drang als liefhebber van bijzondere liedjes om ze te laten horen zonder die vetlaag van tweehonderd jaar klassieke uitvoering. De Nederlandse taal zorgt ervoor dat je de ‘ik houd niet van klassiek-mensen’ niet meteen afstoot.” Zomerreis wordt uitgevoerd door Marcel Beekman en Ernst Munneke. Ga je zelf ook iets doen op Crossing Border? “Ik houd zelf een korte inleiding, vooral om het ijs te breken. En een nieuwe standaard te zetten, al was het maar een afspraak over klappen tussen de nummers.” Kan je een tipje van de sluier oplichten? “Hoewel de nieuwe tekst luchtig wegluistert, gaat de inhoud en vooral laag twee, drie en vier voor mij zeer diep. Waar niet het jongen-meisje verhaal symbool staat voor de relatie zanger van nu tegen een meesterwerk van 200 jaar geleden, en hoe daar zin aan te geven. Als in het slotlied de verdronken jongen door Beekman wordt ontvoerd uit het veilige Molendrecht (lees concertzaal) terwijl de afkeurende jachthoorn schalt uit het Wienerwald (het leger van puristen) ben ik in tranen, en heb niet de minste behoefte nog iets anders te beluisteren. 's Avonds spelen wij met An & Jan onze vertaalde nummer 1 hits in Diligentia, en wie even Crossing Border moe is, krijgt bij ons korting op vertoon van het Zomerreiskaartje.” Wat voegt een festival als Crossing Border toe aan je CV? “Wereldpremière van deze Schubert-cyclus in het Nederlands. Een groot internationaal succes zie ik niet voor me, maar voor ons land lijkt het me wel geschiedenis. Ik voorspel binnen enkele jaren een Schuberttent op Lowlands.” Je hebt een enorme staat van dienst, als popartiest, in de theaters, binnenkort in de musical over Doe Maar. Wat staat er nog op je verlanglijstje en waarom? “Nog een jaar of vijf alles wat los en vast zit vertalen, American Songbook, pakweg 200 popliedjes, een paar opera's, een doos klassieke liederen, dan weer verder met eigen werk verrijkt door al die opgedane kennis. En op mijn zestigste ineens beseffen: hier is mijn plafond, beter kan ik niet. En dan nog genoeg tijd van leven om alles wat ik tot daar toe gemaakt heb te kunnen herkauwen, uitventen en exploiteren.” Wat is tot nu toe het meest bijzondere of rare optreden of ervaring? “Na vijf jaar vechten de eerste opnamedag van de Mattheuspassie, ik in mijn stoeltje naast de dirigent, en voor me twee orkesten, twee koren en acht solisten in begrafenislied 75: ‘Dag prachtmens, rust nu zacht’ en dat je naar boven kijkt en volschiet van dankbaarheid: ‘Kijk dan, lieve vader en moeder, het is gelukt!’” Maak de zin af: Crossing Border, Zomerreis en Jan Rot zijn… “…een open oor waard.” Jan Rot’s Zomerreis is te zien op vrijdagmiddag 17 november om 14.00 uur in de Cuatro.