Wat zou er gebeurd zijn als een paar jaar terug een medewerker van het Ministerie van Financiën in Den Haag in zijn kantoor een flinke foto had opgehangen van Laibach-zanger Milan Fras in zijn suggestieve militante outfit? Dan had er op zijn minst de volgende dag een stuk in een bepaalde krant met veel kleurenfoto's gestaan: 'Extremistische sympathieën bij het Rijk!'
Grote kans dat die foto er nu trouwens wel hangt in het voormalige gebouw van het Ministerie van Financiën. In het pand aan de Korte Voorhout is een expositie te zien van de groep Laibach, de vleesgeworden controverse uit Slovenie.
Wie beter weet, zal beamen dat Laibach eerder een kunstcollectief is dan een politieke groepering. Al gebruikt de band sinds de jaren tachtig concepten die verwijzen naar machtsverheerlijking, totalitaire systemen en uniformen. In het verleden kwam de groep nogal eens in opspraak vanwege luie journalisten en gemakzuchtige beschuldigingen. In een reactie op de vraag of Laibach nu een bende fascisten of juist een club ultracommunisten is, antwoordt Milan Fras steevast: "We are fascists as much as Hitler was a painter." Hun laatste cd Volk is een verzameling volksliederen en is nu eigenlijk controversiëler dan ooit. In plaats van te flirten met de nazi-kostuums, citeert men nu George W. Bush en Condoleezza Rice.
Laat het Sloveense Laibach juist morgen neerdalen in het voormalige gebouw van het Ministerie van Financiën in Den Haag. Althans hun foto-expositie, want de groep zelf staat 's avonds in de Utrechtse Tivoli. Mensen kunnen met gemak om zeven uur bij de opening zijn in Den Haag en nog om tien uur het concert meepakken.
De tentoonstelling, Laibach Focus - A Photographic Retrospective vertegenwoordigt zo'n tachtig foto's van de beginjaren tot nu. "Zowel live foto's, backstage en portretten," legt curator Dejan Sluga van de Sloveense galerie Photon uit. Sluga reist steeds met de band mee. Wenen, Zagreb, Belgrado, London en andere Europese steden zijn reeds aangedaan. Maar het voormalige Ministerie van Financiën in Den Haag is wel een heel opmerkelijke locatie, geeft Sluga toe. "Maar nee, met de komst van de Euro in Slovenië heeft het niets te maken, haha!"
De tentoonstelling heeft in het voormalige gebouw van het Ministerie kunnen plaats vinden dankzij Artikraak. Deze organisatie brengt leegstaande gebouwen en kunstinitiatieven bij elkaar en kijkt op welke wijze voor- en achteraf de ontmoetingen gestimuleerd kunnen worden. Leegstaande panden worden in samenwerking met Barend Zuurmond (Stichting Kunstpassage) in gebruik genomen. Het Ministerie van Financiën was voor Laibach een schot in de roos. "Ik meen dat een onderdeel van dit initiatief is dat de vorige werknemers of bewoners van het gebouw ook worden uitgenodigd. Ik ben benieuwd wat de ex-medewerkers van het Ministerie van de foto's vinden," vertelt Sluga.
In Nederland heeft Laibach echt een cultstatus, en zal men meestal nog altijd de wenkbrauwen fronzen als de leden van Laibach in soldatenpakjes in het Duits de klassieker Life is Life als Leben ist Leben vertolken, compleet met een bombastisch mannenkoor. Of kijk maar eens naar de videoclip Tanz met Laibach hier in de archieven op 3VOOR12. In Slovenië zijn ze volgens Dejan Sluga inmiddels wel volledig geaccepteerd als muzikanten en kunstenaars, maar nog altijd geldt ook daar de cultstatus: "In Slovenië weet de jongste generatie vaak niet eens dat de band uit zijn eigen land komt."
De expositie is te zien van 8 december (opening) tot en met 23 december aan het pand aan de Korte Voorhout 7 in Den Haag. Donderdag t/m zondag van 12 tot 5 uur. De laatste twee dagen (22 en 23 december) wordt de expositie muzikaal aangekleed met optredens van onder andere Legowelt, Kafka en andere geluidskunstenaars. Laibach treedt 8 december op in Tivoli, Utrecht.
Laibach daalt neer in het Ministerie van Financiën in Den Haag
Foto-expositie van controversiële groep uit Slovenië
Een grotere tegenstelling kan bijna niet. Laibach, de vleesgeworden controverse, houdt een foto-expositie in het voormalige gebouw van het Ministerie van Financiën. De 'Focus' expositie toont een retrospectief van de band. Van de vroege jaren tachtig tot het heden.