Er kan er maar een de beste zijn. In Nederhopland is dat Opgezwolle. Al enkele jaren domineert het Zwolse gezelschap de Nederlandstalige rap. Ze spuwden een aantal albums vol en deden de hoofdjes bewonderend meeknikken. Twee rappers met een retestrakke flow over ongewoon vette en vernieuwende beats. Komt nog iets bij. Waar de meeste Nederlandstalige rappers lonken naar geld en roem, houdt Opgezwolle het zuiver. Dus geen slappe clipjes in een mooi pak over kroketten en Pim Fortuyn voor het gemiddelde Ikeapubliek, maar echte hip hop: rauw en zonder concessies. Buiten Westen is de geuzentitel waaronder Opgezwolle met een aantal bevriende rap-acts de Nederlandse podia afstruint. Deze vrienden zijn niet de minsten. Duvelduvel uit Rotterdam maakt ook al van die ongewone hip hop. Gefreakte beats en een rapstijl die het midden houdt tussen een spervuur aan gesproken woord en rap. Volslagen uniek en het staat als een huis. Je kent ze wellicht van dat clipje met die apen die lopen te rellen in Rotterdam. De twee overige leden van de Buiten Westen familie zijn Typhoon en Jawat! Typhoon, de winnaar van de Grote Prijs 2004, staat voor rust, positiviteit en intellect. Jawat! is het hyperenergieke alfamannetje met de onverzadigbare geldingsdrang. De Grote Zaal van het Paard is stampvol, inclusief het balkon. Er worden lange snaken en vette plaatjes gedraaid. De mensen houden hun neus strak richting podium, de nekken gestrekt. Er hangt een zinderende sfeer, vol hoge verwachtingen en voorpret. Zo zie je het niet vaak meer bij concerten. Het publiek is bovendien nu eens wél gevarieerd. Blank, zwart, Schilderswijk, Vogelwijk, een aantal zeldzame knaagdieren en een handjevol hoefachtigen, verbaasd op zoek naar hun voederbak die een stel onverlaten achter de bar heeft verstopt. Typhoon bijt de spits af. Het gaat meteen lekker los. Handjes in de lucht, voetjes van de vloer en gejoel uit de verzamelde kelen. Jawat! is de tweede act. Op volle kracht blaast hij met zijn schelle stem een aantal tracks van zijn onlangs verschenen debuut Ut Zwarte Aap, door de microfoon. Het zijn vooral snelle, pompende nummers. Jawat! gunt zichzelf en het publiek nauwelijks rust. Hij lijkt voortdurend meer te willen dan wat is en forceert op momenten daarmee de vibe. Ondanks dat Jawat! een goede rapper is, mist hij de unieke stijl die de overige drie acts wel hebben. Dan is het tijd voor Duvelduvel. Een meesterlijke show. De beide rappers houden volledig de controle. Ze lijken niet voortdurend op zoek naar erkenning van het publiek en brengen hun raps beheerst en gedoseerd. Hierdoor ontstaat ruimte voor de nuances in hun vocalen en wint hun performance aan kracht. Het is een wat raadselachtig sfeertje rond Duvelduvel. Wie zijn deze mannen, wat drijft hen, hoe voelen ze zich? Duvelduvel is met stip de origineelste act van het gezelschap, de mannen lijken niet gehinderd door allerhande rapregels. En dat ze zich niet makkelijk blootgeven, draagt, in combinatie met de subtiele performance, alleen maar bij aan hun kracht. Hekkensluiter is Opgezwolle. Het dak gaat er al bijna af voordat de heren opkomen. Vervolgens weten ze de sfeer er anderhalf uur goed in te houden. Ze teren hierbij op een hele reeks krakers uit de afgelopen jaren. Elk nummer stuit bij de eerste maat op grootschalige herkenning en enthousiast gejoel. Behalve met de bekende nummers verrast Opgezwolle het publiek met een paar tracks van hun nieuw te verschijnen album Onze Wereld, dat uitkomt op 23 januari. De performance is strak, energiek en geroutineerd. Rappers Sticks is de grootste held van het duo, met zijn zware, laid-back stemgeluid en soepele flow. Hij bespeelt het publiek voortdurend, zoekend naar nog meer energie, nog meer feestvreugde. Ondanks zijn erkende heldenstatus blijft hij hangen in de standaard stoere-rapper houding. Nooit even lachen, de geijkte rhetoriek tussen de nummers door, ferme passen, stoere tronie. Hij is niet in staat het volledige spectrum aan emoties te tonen aan de stampvolle zaal, op zich allemaal niet zo gek. Het resultaat is wel dat het publiek hem nu alleen maar mag vereren en niet omarmen. En als je het dak er echt af wilt hebben, is dat laatste juist een goede strategie. De tweede rapper luistert naar de naam Rico. Dat hij een beetje in de schaduw staat van Sticks, neemt vooral niet weg dat deze man een heel fijne rapper is. Tekstueel is hij bovendien de betere, met meer inhoud en een interessantere woordkeuze. Hij gaat lekker los, krijgt de smile niet van zijn smoel. Dat geldt ook voor Delic, die de show voorziet van beats. Als hij niet druk loopt te scratchen, steken zijn beide armen hoog in de lucht. Tegen middernacht staat de hele familie op het podium. Iedereen krijgt nog eenmaal de mic en gooit zijn laatste kolen op het vuur. De volgepakte zaal springt tot bijna achter aan toe op de dikke beats van Kubus. Het is een klein wonder dat het balkon het heeft gehouden. Een heel vet festijn dus.