Co.Caspar.Osp, Tribe of Circle en Dernière Volonté in het LVC

Obscure neo-folk in Leiden

Gemma Barendse / Foto's: Lilian van Dijk, ,

Op zaterdagavond 28 mei speelden de Franse neo-folk bands Tribe of Circle en Dernière Volonté in het LVC, aan de Leidse Breestraat. Geluidskunstenaar Co.Caspar.Osp verzorgde het voorprogramma. Een muzikaal interessante avond met een politiek randje.

Obscure neo-folk in Leiden

Op zaterdagavond 28 mei speelden de Franse neo-folk bands Tribe of Circle en Dernière Volonté in het LVC, aan de Leidse Breestraat. Geluidskunstenaar Co.Caspar.Osp verzorgde het voorprogramma. Een muzikaal interessante avond met een politiek randje. LaLaLand is één van de weinige cd-winkels, zeker in Den Haag, die aandacht besteedt aan de obscure muziekstroming neo-folk (of ook wel: apocalyptic folk). Een korte inleiding voor degene die nog onbekend zijn met deze term. Wat niet erg opmerkelijk is overigens. De term neo-folk wordt op verschillende wijze toegepast. Maar de neo-folk van deze avond kenmerkt zich door een muziekstijl die geïnspireerd is door nationalistische marsmuziek en traditionele muziekvormen van oude (Europese) volkeren. Aan de andere kant is er ook invloed uit de industrial hoek. Er wordt gebruik gemaakt van synthesizers en atmosferische (epische) landschapsvorming. Door de invloed van marsmuziek klinkt de meeste neo-folk erg militaristisch. Er wordt veel gebruik gemaakt van acoustische instrumenten. Buiten dit, worden veel neo-folk bands 'fout' verklaard door antifascistische groeperingen, vanwege de vele, soms dubieuze, verwijzingen naar het oud Germaanse rijk en de Holocaust. Vanavond zijn alle acts afkomstig van het HauRuck label, zeker één van de belangrijkste in het genre. Het is het label van Albin Julius, van Der Blutharsch. Buiten Hauruck zijn vooral het ter ziele zijnde World Serpent distributions, Cold Meat Industry, Storm records, Tesco, N.E.R. (Death in June), W.K.N. (brengt Der Blutharsch zijn platen op uit), S.P.Q.R. en Athanor belangrijke neo-folk/ambient labels. De eerste act van vanavond is op zijn minst merkwaardig te noemen. Mozarts requiem klinkt, het podium vult zich met rook en een gestalte met gasmasker verschijnt. Met dit gasmasker (slang op microfoon) maakt Co.Caspar.Osp gedurende de eerste vijf minuten muziek. Dat is op zich al fascinerend te noemen. Maar er is meer; er hangen merkwaardige voorwerpen aan een slang. Waaronder een rubberen handschoen met een pen eraan, een metalen buis die wordt bewerkt met een strijkstok en meer geïmproviseerde instrumenten. De geluidskunstenaar Co.Caspar is een man van tegen de zeventig jaar oud (!). Dit feit in combinatie met de muziek hij maakt, zorgt al helemaal voor veel vragen, speculatie en de nodige grappen. “Dit is geen muziek, dit is muziektherapie, die man heeft een oorlogstrauma. Of in een staalfabriek gewerkt.” Zeker is dat het optreden over komt als iets heel persoonlijks. De enige verstaanbare tekst was “I hate war”. En ook dat zorgt, in het licht van de gasmaskers en de muziek, voor vragen. Een antwoord op onze vragen krijgen we in een interview met deze bijzondere man, die een fascinerend en vooral experimenteel optreden gaf. En dan, Tribe of Circle. Deze neo-folk band is een éénmans project van de Fransman Jean-Paul Antelmi. Didier en Bastiaen van Volksweerbaarheid (een Nijmeegse band die óók op het HauRuck label zit) trommelde mee met zijn zang. Verder was het de mini-disc die het werk verrichtte. Muzikaal was er in principe niets mis mee. Vrij standaard neo-folk was te horen. Wel was het een wat saaie set, het kabbelde voort en was voornamelijk ‘relaxt’ om naar te luisteren. Omstanders vonden het allemaal teveel op elkaar lijken. Voor de nodige afleiding én controverse werden er tijdens het optreden echter beelden geprojecteerd.. Bij het eerste nummer zag de toeschouwer beelden van moslim extremistische jeugd, Arabisch schrift, moskeeën, het vrijheidsbeeld en George W. Bush. Oké, interessant, maar wanneer het optreden vervolgens aan Theo van Gogh en Pim Fortuyn opgedragen wordt, krijgen de beelden een heel andere waarde. Je wordt bijna gedwongen een link te leggen tussen deze, toch zeer gevoelig liggende figuren, en beelden van zoals gezegd moslim extremisme en later de zeer akelige beelden van moffenhoeren, collaborateurs die hun hoofd kaal geschoren krijgen en verhangen worden. Een behoorlijk dubieuze suggestie, maar om niet voorbarige conclusies te trekken, trok ondergetekende Jean-Paul Antelmi aan zijn haren om het uit te zoeken. “De dood van Theo van Gogh en Pim Fortuyn raakte me. Ik vond het gepast om dit optreden in Nederland aan deze bijzondere mannen op te dragen.” verklaart Antelmi. Op de vraag of hij de link tussen deze twee figuren en de merkwaardige selectie beelden bewust wil leggen, antwoordt hij: “Ik heb geen politieke boodschap, alles wat ik doe heeft enkel culturele waarde.” Juist ja, maar begrijpt hij dat deze namen én beelden nogal gevoelig liggen? “Er heerst een groot taboe op de Islam op het moment. Dat vind ik onzin, ik ben voor ‘freedom of thinking’. Ik wil me onbegrensd kunnen uiten.” Ook vertelt hij dat de link met het derde rijk en de holocaust niet uit fascinatie voort komt, maar dat het voor hem een manier van communicatie is. Tevens vertelt hij tussen neus en lippen door dat hij wel enorm tegen een Islamitisch Europa is. Jean-Paul Antelmi maakt al vanaf zijn vijftiende muziek. Na techno, house en wat al dan niet meer geproduceerd te hebben, voelt hij zich nu echt het meest thuis in de neo-folk hoek. Het gevoel dat hij met zijn muziek wil overdragen? Hij glimlacht en zegt zonder twijfel: “Power”. Hij geeft toe dat zijn optredens provocerend zijn, maar ziet dat als een positief iets. Hij wil mensen laten denken, maar geen mening opdringen. “Als dat wel gebeurt, heb ik gefaald.” Goed, dan nu weer over naar de muziek, en wel naar de hoofdact. Dernière Volonté is het project van Geoffrey D. Wederom was de trommelaar een lid van Volksweerbaarheid, Ludo ditmaal. Dernière Volonté hield zich wat verder van dubieuze politiek getinte associaties, alleen doet het kruis in het logo dan wel weer enorm veel denken aan het lotharingse kruis, wat een oud Frans patriotten teken is. Het blijft kennelijk moeilijk om muziek en politiek in dit genre als twee gescheiden dingen te zien. Muzikaal was het zeker de beste band van de avond. Dernière Volonté heeft een eigen geluid. En hoe raar het mag klinken bij dit soort muziek; een opgewekt en fris geluid. Ludo van Volksweerbaarheid weerde zich kranig, ondanks het feit dat hij de stof pas een paar dagen van tevoren in handen had gekregen. De muziek van Dernière Volonté had een zekere lichtheid over zich, die na voorgaande zware bands wel welkom was. De zang was ook verrassend. Als DJ's fungeerden bij de afterparty wederom leden van Volksweerbaarheid, ook Geoffrey van Dernière Volonté draaide wat plaatjes. Het LVC stroomde echter razendsnel leeg. Wanneer, zoals (stiekem) gepland, Albin Julius (frontman van het omstreden Der Blutharsch) zijn vliegtuig niet had gemist en wel was komen draaien. Had waarschijnlijk de dansvloer zich een stuk voller gezeten. De aanwezige neo-folkers waren LaLaLand ongetwijfeld dankbaar voor het verzorgen van zoveel goede (én moeilijk naar Nederland te krijgen) bands uit genre.