Verslag eerste dag Crossing Border Festival

Robots lijken de hoofdrol te spelen

Suzanne Unck, ,

Crossing Border is terug in Den Haag en dat is te merken. Zoals presentatrice Juliette van de Groep het zegt: “Welkom op dit literatuurfestival!”. Ook het publiek ziet er literair uit: overwegend blank en boven de leeftijd van 40, velen zelfs strak in het pak.

Robots lijken de hoofdrol te spelen

De linkse intellectuelen hebben vanavond de weg naar de Koninklijke Schouwburg gevonden. Maar naast de interviews met en lezingen van nationale en internationale schrijvers, staan er ook verrassende acts op het programma: wereldmuziek van Dezoriental, de donkere muzikale overpeinzingen van Johnny Dowd en Gerry en Harry’s Groots Opgezette Multimediaspektakel. Deze twee Drentse broers lopen al lange tijd mee in de Nederlandse muziekwereld en zijn onder andere de grondleggers van de, enkele jaren geleden populaire stroming, Easy Tune. Gerry Arling is tevens de helft van het duo Arling en Cameron, winnaars van de Popprijs in 2001. In een ruim uur laten zij zien waar creativiteit toe kan leiden. De muziek, live uitgevoerd door een band, omlijst de geprojecteerde animatiebeelden en familiefilms. Zo begint het geheel met een lofzang op sjoelen in een dorpshuis, om vervolgens een robotdrummer te laten zien die ‘battlet’ met de live drummende Harry Arling. Het lijkt of de broers hun gehele spectrum willen tonen op muzikaal gebied: associaties met Spinvis, Bauer en Meindert Talma, maar ook met de Super Furry Animals zijn niet zeldzaam. Het vertederende ‘Be happy’ had zelfs een kindersong van They Might Be Giants kunnen zijn. Veel afwisseling dus. Van de kneuterigheid in een Drents dorp naar de maan en terug. Dat lijkt het thema van deze show. Deze landelijke première kan zeker geslaagd genoemd worden. Is in het begin de zaal nog leeg, steeds meer belangstellenden komen nieuwsgierig kijken wat er gebeurt in Guido’s Room en blijven geboeid staan. Ook Harry en Gerry zelf zijn tevreden: "Dit is echt ontzettend spannend. Je weet nooit of alles goed gaat met de apparatuur. Bovendien is het hard werken op zo’n podium, je bent bezig met alles tegelijk. Maar gelukkig ging alles goed", zo vertelt Harry zichtbaar opgelucht. De broers noemen hun multimediashow een autobiografie. “In de show zitten bijvoorbeeld 8mm filmpjes van toen we jong waren. We speelden westerns na die we vaak op de Duitse televisie zagen. Ik wilde filmmaker worden en Harry moest van mij acteren en stuntman zijn”, aldus Gerry. Harry vult aan:”De grens was bereikt toen Gerry wilde dat ik van de bovenste sport van een ladder naar beneden zou vallen. Dat ging me te ver!”. De beelden vormen een spannend contrast van huiselijkheid, kleinheid en grootsheid in dromen: robots, de maan. Harry licht toe: “Als ik weer in Drente ben, op een bruiloft of zo, voelt dat als een andere planeet. Het heeft iets droevigs hoe mensen daar leven, de simpelheid ervan. Zonder het te veroordelen, hoor! Maar ik pas me makkelijk aan. Gerry niet, die heeft er meer moeite mee. Hij trekt het niet. De meest wonderlijke gebeurtenis om ervan los te komen, was toen ik een jaar of negen was. Mijn vader bracht een drumstel mee. Ik vind dat echt een wonder. Toen dook ik in de muziek.”In Groningen vervolgden de broers hun muzikale carrière. Het lijkt logisch dat het multimediaspektakel een plek krijgt op Noorderslag. Harry betwijfelt of dit gaat lukken: “We hebben nog niets gehoord. Het is moeilijk om als Noorderlingen op Noorderslag te staan. We vinden zelf ook dat we er horen. Wie weet…” De grote afsluitende act op woensdag zijn de Flaming Lips. Stonden ze afgelopen zaterdag in Edinborough nog op de MTV European Music Awards, nu moeten ze de grote schouwburgzaal overtuigen. Dat lijkt, zeker in het begin, van een leien dakje te gaan. De stoelen blijven ingeklapt en onder begeleiding van grote ballonnen en confetti swingt het publiek enthousiast mee met de verklede bandleden en genodigden op het podium. Zanger Wayne Coyne waarschuwt spottend voor het geluidsniveau en raadt het publiek aan de orden eerst dicht te houden. Toch ontbreekt er iets: het is teveel een kunstje, dat enkele maanden geleden in de Melkweg op precies dezelfde wijze werd uitgevoerd. Tuurlijk, er zitten leuke verzinsels tussen: de camera op de microfoon die een megaprojectie van het hoofd van Coyne laat zien tijdens de intermezzo’s, de handpopnon die meezingt tijdens titelnummer van de laatste cd: Yoshimi Battles The Pink Robot en het ‘kinderfeestjesgevoel’. In Amsterdam was Coyne echter nog wel bij stem. Nu maakt hij er een potje van. Maar het publiek vreet het. Ligt het aan het late uur? Het Wipneus en Pim-achtige gevoel? Het feit dat er eindelijk popmuziek op deze avond te zien is? De Ed Kowalczyk rede over de oorlog in Irak, aangevuld met protestsong en schuimrubberen grote vuist? De cover van White Stripes’ Seven Nation Army (inclusief argumenten ter verdediging ervan)? Al met al een iets te gemakkelijke, weinig gepassioneerde afsluiting van deze eerste dag Crossing Border waarbij robots de hoofdrol lijken te spelen.