In gesprek met Frietboer over zijn nieuwe album, het Frietboerism label en commercie

“Geld verandert de intenties van mensen”

Interview: Michael Janiec ,

Frietboer en zijn Frietboerism label. Klinkt als een beweging opgezet door een cafetariahouder. Niets is minder waar. Vandaag spreken wij met Frietboer uit Etten-Leur. Een gesprek met de producent/beatbakker over zijn eigen nieuwe poëtische album, het label en de commercie in het algemeen.

Hey Thijs, hoe is het met je?
”Ik ben behoorlijk gefocust de laatste weken. Voorlopig ook nog wel denk ik, veel projecten afmaken. In het bijzonder: het aanpassen, afmixen en masteren van de EP van PoetryPusher. Het zijn zes nummers met zijn raps, mijn producties en een paar samenwerkingen met anderen. De EP moet binnenkort al af zijn, want er worden beelden bij geschoten. Het geheel ‘Wow! - the Alientape’ komt uit in februari.”

Kan je iets meer vertellen over die EP?
“PoetryPusher, het zit al eigenlijk in de naam. Een artiest die leeft van de poëzie. Ik vind het een inspirerende kerel, in zijn werkwijze en boodschap.”

Hoe zijn jullie in contact gekomen?
”Volgens mij via Facebook, ik weet alleen niet of dat het eerste contact was. Eerlijk gezegd ken ik hem van ‘Spuiten en Slikken’ op BNN. Hij las toen een vrij seksueel getint gedicht voor over een vrouw.”

Wat is jouw impressie van hoe het album van Kubus: ‘Kick Snare Snicker’ eind december ontvangen is?
”Ik ben erg tevreden met de reacties en de verspreiding ervan. Er volgt een vinylversie en de videoclip is pas uit. Kubus werkt veelal met modulaire apparatuur, geluidsapparaten met draden en draaiknoppen. Hier en daar krijg ik de opmerking dat het geen hiphop is, maar dat wordt ook nergens geclaimd.”

Je bent eveneens bezig met een album onder je eigen naam: Thijs van den Bosch. Kan je hier meer over vertellen?
“Het wordt een album vol poëzie en raps genaamd ’Monsters‘. Het zal vanaf 15 januari beschikbaar zijn via de Frietboerism website.”

Je vertelde net hiervoor nog: “het album gaat over de invloed van woorden.” Kan je hier wat dieper op in gaan?
”De presentatie van woorden heeft veel invloed. De woordkeuze bijvoorbeeld, of hoe je iets schrijft. Denk aan het gebruik van hoofdletters of interpunctie. Daarom wil ik ook graag teksten bij de download van het album doen. Daarbij zijn de teksten niet met interpunctie of hoofdletters, maar wel ingedeeld op een zo neutraal mogelijke manier. Als ik een woord met hoofdletters schrijf, heeft dat invloed op de interpretatie. Mensen onderschatten deze krachten. Dat is één van de onderwerpen die ik over wil brengen. Toch zeg ik het niet echt letterlijk op het album. Het zijn vooral boodschappen met een associatief en kritisch karakter. Ik vind het leuk om mensen ernaar te laten zoeken.”

Waar haal jij je inspiratie vandaan buiten de muziek?
”Ik word meestal gedreven door maatschappelijke zaken. Ik streef naar een goede invloed op de tijd dat ik hier ben op deze aarde. Dat is heel moeilijk, want ik wil zo oprecht mogelijk zijn. Je kan echter niet altijd honderd procent oprecht zijn.”

Hoe gaat het met het overbrengen van je visie in de muziek?
“Het geeft mij veel voldoening. De reacties van de mensen zijn regelmatig verrassend. Ik zit vaak thuis te werken aan muziek, alleen daar merk je dat niet zo snel. Tijdens optredens ontmoet ik mensen met verschillende achtergronden en daar leer ik op mijn beurt weer van.”

Hoe ben je eigenlijk op de naam Frietboer gekomen?
“Dat is een goede vraag. Die naam komt van Henk Hersmis, hij is helaas in 2011 overleden. Hij was mijn buurman, goede vriend en mentor. Hij gebruikte het woord regelmatig. In plaats van: “check die gast”, gebruikte hij de woorden: “check die frietboer.” Deze man heeft mij erg gemotiveerd mijzelf en mijn muziek te ontwikkelen.”

Hoe gaat het met het label nu? Jullie brengen toch alleen gratis muziek uit? Je laat blijken dat commercie niet aan jou besteed is. Is dat moeilijk nu je opgepikt wordt door een groter publiek dan voorheen?
“Ik vind het lastig als mensen mij de vraag stellen: “wanneer komt die cd uit?” Daar zijn wij niet echt mee bezig, kwaliteit gaat voor. We hebben vrijwel geen inkomsten en geen uitgaven. We doen alles tegen onkosten, zoals reiskosten bij optredens. Geld verandert de intenties van mensen. Ik vind dat onoprecht en onnatuurlijk, terwijl ik juist daar veel van hou.”

Hoe is Frietboer precies begonnen met het label en het maken van muziek?
“Ik heb het label opgezet met hulp van designer Niet Cool. Hij is één van de mensen geweest die mij over de streep heeft getrokken. Naast het design van artwork, flyers en de site van het label, geeft hij advies over diverse zaken. Omi EKP versterkt sinds het tweede seizoen de kern van Frietboerism. Ik vond laatst een filmpje terug dat veel invloed op mij heeft gehad. Mijn oudste broer had een Amiga-spelcomputer geleend van een vriend, daar stonden demo’s op. Dit waren in feite lange animatieclips begeleid door muziek. Een van deze filmpjes was pure rave. Piano’s, breakbeats, gabberkicks waren een aantal dingen die mij toen heel erg prikkelden.”

Is dit wat je toen echt inspirerende?
“Destijds nog niet. Ik was daarvoor ook wel geïnteresseerd in muziek. Mijn oudste broer bracht altijd de coole muziek mee naar huis. Op de eerder genoemde spelcomputer stond tevens één van de eerste “tracker-software” om muziek mee te programmeren. Het lukte ons alleen nog niet om het geluid echt tof te maken. Toen de vriend en eigenaar van het apparaat langskwam, vertelde hij: “je moet de bassdrum om de vier tellen zetten.” Wow! Er ging een wereld voor mij open.”

Waar luister jij echt naar als je demo’s binnen krijgt?
“We specialiseren ons in lo-fi en distorted elektronische muziek. Het liefste heb ik een breakbeat met ruis, dat kan alles zijn tussen hiphop en breakcore.”

Hoe is je rol in de videoclip van Eigenheimer tot stand gekomen?
“Joris Bax, de clipmaker, heeft inmiddels meerdere clips gedaan voor ons label. Eigenheimer vertelde dat hij met hem bezig was om een videoclip te maken en dat hij iemand zocht voor de rol. Ik heb al eerder in een videoclip van hem gespeeld en had een vermoeden dat ik wel geschikt was voor die rol. Toen heb ik voorgesteld om het te doen.”

Is het in slow-motion opgenomen of is het gewoon hoe je kijkt in de clip?
“Het is geen slow-motion, ik heb het nummer ter plekke een aantal keer beluisterd. Ik kende het nummer, maar had het nog niet vaak gehoord. In de clip reflecteer ik een sfeer en als ik het nu terug zie, ben ik heel tevreden. Eigenheimer vroeg mij om recht in de camera te kijken met een doordringende blik. Zo zijn de meeste reacties van mensen over de clip ook: “dit is best vet, maar zo ongemakkelijk.” En dat is dus juist de bedoeling.”

Wat is stilte voor jou als muzikant?
“Heel fijn. Rust natuurlijk en ruimte. Ik heb heel veel aan mijn hoofd, stilte is goed.”

Hoe is het om met je vriendin samen te werken en hoe is dat tot stand gekomen?
“Wij zijn beide personen die van ruimte houden. Als je met elkaar gaat samenwerken, dan raak je een deel van die ruimte kwijt. Dat betekent soms stress. Ik vind haar inspirerend en revolutionair. Onder de naam Lamy Lame schrijft ze al jaren en maakt af en toe opnames ervan. Hoewel onze samenwerking later tot stand is gekomen, steunt ze mijn projecten al vanaf het begin.”

Hoe ziet jouw set-up eruit thuis?
”Ik heb een computer speciaal ingericht voor produceren, daar staat expres geen internet op. Voor produceren gebruik ik FL Studio en voor optredens gebruik ik Ableton Live.”

Wat is nog een gouden tip voor de (beginnende) producers?
”Wat ik vaak als tip geef: om de 80 hertz uit alle sporen en of instrumenten te filteren, behalve de bassdrum. Ik hou van flinke bassdrums en die komen dan beter uit de verf. Veel samples hebben frequenties die vaak storen met lage drumgeluiden. Ik zeg niet dat het altijd werkt, maar vaak wel. Het belangrijke van muziek maken en afmixen is dat je het zelf lekker vindt klinken. Als je niet weet hoe het moet, vraag het aan iemand met meer ervaring. Ik geef ook graag antwoord op zulke vragen als het contact prettig verloopt.”

“We hebben het nu over geluid, maar het is belangrijk om na te denken wat je doel en/of richting is. Laatst sprak ik nog met een beginnende beatmaker die zijn muziek wilde verkopen. Ik heb hem aangeboden om dingen uit te leggen. Hij had er niet echt oren naar over hoe het in de praktijk werkt. Als iemand een demo naar me stuurt, heb ik het liever niet over het genereren van inkomsten ermee. Het staat allemaal beschreven op de website van Frietboerism. Als je bekend wilt worden en geld wilt verdienen, dan moet je geen demo’s naar ons sturen. Als je respect wilt voor je werk… Dat is een ander verhaal.”

Wat hoop je te realiseren in 2014 met Frietboerism?
“Meer uitpakken. We proberen steeds meer voor elkaar te krijgen. Denk bijvoorbeeld aan alternatieve promotiestunts zoals contests. We hebben gespeeld met gedachtes over commercie, om bijvoorbeeld uitgaves te verkopen en de opbrengsten te steken in promotie en verspreiding. We merken steeds dat het demotiverend werkt wanneer we het hierover hebben. Geld is zo'n gedoe.”

Wat wil je nog kwijt om het interview te concluderen?
”Bekijk onze website. Er zijn vele downloads beschikbaar, videoclips te zien en er is informatie over de aangesloten artiesten, zoals; Omi EKP, Eigenheimer, Kubus en vele anderen.”