Tamikrest: een band met een missie

"We voeren een strijd tegen de onwetendheid"

Mark Bink ,

In Amsterdam vind je meer verschillende culturen dan in New York. Muzikanten van over de hele wereld komen naar onze stad om te laten horen wat ze in huis hebben. In de rubriek Mokum Melting Pot aandacht voor een keur aan stijlen, van jazz en funk tot niet-westerse muziek. Dit keer aandacht voor woestijnblues. In 2006 besluit een groepje twintigers uit Mali een band op te richten. Hier begint het verhaal van Tamikrest, dat knoop betekent; een verwijzing naar de verschillende regio’s in Mali waaruit de bandleden afkomstig zijn. Inmiddels heeft de groep drie albums uitgebracht en volgden er meerdere internationale tours. 3voor12amsterdam sprak Ousmane Ag Mossa, de leider van de band. 30 maart staat Tamikrest in de North Sea Jazz Club.

Het is onrustig in Mali, vele duizenden mensen zijn op de vlucht en niemand weet hoe lang het gaat duren voordat de vrede terugkeert in het Afrikaanse land. De Toeareg vormen één van de groepen die betrokken is bij het conflict. Tamikrest vraagt aandacht voor de situatie waarin de Toeareg zich bevinden. De bandleden noemen zichzelf Kel Tamasheq (sprekers van het Tamasheq, één van de talen van de Toeareg). Ousmane Ag Mossa legt uit dat veel Europeanen geen realistisch beeld hebben van de situatie in Mali: “Veel mensen daar denken dat de verslechtering van de situatie in Mali iets is van de laatste jaren, maar voor de Toeareg is het al vijftig jaar onveilig en het wordt er niet beter op. Het is onze missie als muzikanten om hier aandacht voor te vragen. We voeren een strijd tegen de onwetendheid.” 

De bandleden zijn opgegroeid in het noorden van Mali, maar inmiddels uitgeweken naar Tamanrasset, een stad in het zuiden van Algerije, als gevolg van de onrust in hun geboorteland. “Op dit moment zijn we weinig thuis, want we zijn veel onderweg met de band. We genieten ervan, we zien dit niet als werk, het is onze passie”, aldus Ag Mossa.

De leden van Tamikrest proberen op verschillende manieren hun luisteraars aan het denken te zetten. “We willen mensen in de eerste plaats raken met onze muziek. We spreken geen Engels en zingen in het Tamasheq, een taal die het grootste deel van ons publiek niet begrijpt. Maar bij elk album dat we uitbrengen zit een boekje met de teksten vertaald in het Engels en Frans. We proberen mensen nieuwsgierig te maken naar de situatie waarin de Toeareg zich bevinden. We hopen dat ze geïnteresseerd raken als ze de muziek horen en zich gaan verdiepen in onze teksten.”

De positie van de vrouw
Op Chatma (zusters), het nieuwste album van de band, speelt de kwetsbare positie van de vrouw in de Toeareggemeenschap een belangrijke rol. De tekst van het refrein van Tisnant an Chatma, het openingsnummer van de plaat, geeft een pijnlijk beeld van de positie van de Toearegvrouw:

Wie kan het lijden van de ziel begrijpen, van hen die hun zussen zien, uitgeput door de beperkingen van een begrensd leven, in diepe pijn en dagelijkse onderdrukking. 

Bob Marley
Ag Mossa: “Ook met de traditionele kleding die we tijdens optredens dragen proberen we de aandacht te trekken.” De kleding is weliswaar traditioneel, maar de muziek is dat niet. Meer dan Tinariwen, de beroemde grote broer van Tamikrest, staat de band open voor andere stijlen. “We volgen het pad dat Tinariwen is ingeslagen, maar we willen er onze eigen richting aan toevoegen. Wij moeten voortzetten wat zij zijn begonnen, om de traditie levend te houden”, aldus Ag Mossa. Naast Afrikaanse invloeden zijn ook artiesten die bekend zijn in de Westerse wereld van invloed op de band. Ag Mossa: “Ik vind Bob Marley erg inspirerend. De bezieling die hij in zijn muziek heeft weten te leggen, vind ik heel bijzonder en is een voorbeeld voor mij. (Hij grijnst): Ik krijg vaak te horen dat ik op hem lijk.”

Tamikrest, North Sea Jazz Club, 30 maart 2014, 21:00 uur