Hypnotic Brass Ensemble: de kracht van het collectief

"De maatschappelijke trend is gebaseerd op het individu dat gericht is op zichzelf, maar wij geloven in de kracht van broederschap"

Mark Bink ,

In Amsterdam vind je meer verschillende culturen dan in New York. Muzikanten van over de hele wereld komen naar onze stad om te laten horen wat ze in huis hebben. In de rubriek Mokum Melting Pot aandacht voor een keur aan stijlen, van jazz en funk tot niet-westerse muziek. Dit keer geven we het woord aan een van de leden van een bijzondere band. Hun eerste optreden buiten de V.S. was in Nederland (2006) en nu zijn ze terug. Aanstaande donderdag 30 januari in de North Sea Jazz Club: de Hypnotic Brass Ensemble; afkomstig uit Chicago, tegenwoordig gevestigd in New York. Acht broers die je omverblazen met hun funky mix van hiphop en jazz. De mannen zijn zoons van de vermaarde jazztrompetist Phil Cohran, die een groot aandeel heeft gehad in hun muzikale ontwikkeling. 3voor12amsterdam sprak met Saiph Graves, oftewel ‘Cid’. Het werd een inspirerend gesprek over onafhankelijkheid, creativiteit en de kracht van samenspel.

Sinds de oprichting van de band proberen jullie je eigen koers te varen om niet vast te zitten aan de eisen van een platenlabel. Wordt dat moeilijker nu jullie steeds bekender worden?
We hebben een paar jaar geleden Phil Cohran Entertainment opgericht om de zakelijke kant van de muziek te regelen, maar we zijn nog steeds op zoek naar een onafhankelijk label om onze volgende plaat op uit te brengen. De band wordt te groot voor ons om alle zaken naast de muziek zelf te blijven regelen. We hebben intussen getourd met de Gorillaz en een van onze tracks is gebruikt in de film The Hunger Games. We hebben op alle continenten gespeeld, maar nog niet zo veel hier in de V.S. Daarom willen we ons de komende tijd vooral gaan richten op het vergroten van onze fanbase in de States en het zou goed zijn als een label de regelzaken voor z’n rekening neemt.

Hebben jullie al een label in gedachten?
Er is een paar labels die we wel zien zitten. We creëren een competitie voor hen, zodat we de best mogelijke deal kunnen sluiten voor de band.

Ik kan me voorstellen dat de kans op een goede deal toeneemt, nu jullie steeds bekender worden.
Dat klopt en daar komt bij dat er nu veel betere labels zijn dan voorheen. Verschillende advocaten en distributeurs die eerder bij grote labels werkten - zij gingen failliet als gevolg van de veranderingen in de muziekindustrie - zijn bij indies terecht gekomen en verrichten daar heel goed werk. Het is een goede tijd om een onafhankelijke artiest te zijn. Als Hypnotic kregen we verzoeken om James Brown en Earth, Wind & Fire te imiteren, maar wij willen alleen ons eigen materiaal spelen; zodat we de wereld iets kunnen geven dat alleen wij kunnen geven. En daar zoeken we een label bij dat echt bij ons past. We willen niet op een label releasen waar, bij wijze van spreken, ook 70-jarige jazz-dudes en een gangsterrapper van vijftien onder contract staan. Het moet de juiste vibe hebben; de match moet kloppen. We zijn bovendien erg ‘hands on’.

Wat bedoel je daarmee?
Veel labels verwachten van hun artiesten dat ze meewerken aan interviews, maar ook dat ze zich vooral niet bemoeien met de marketingkant van het vak. Wij hebben dat altijd zelf gedaan. We hebben niet alleen de muziek geschreven, maar regelden ook altijd onze marketing en distributie. Zo hebben we de band opgebouwd; vanaf het jarenlang spelen op straat tot waar we nu zijn. Dat kunnen en willen we niet meer helemaal loslaten. 

Toen ik de documentaire over de band zag, werd me al snel duidelijk hoe groot de rol van jullie vader was en waarschijnlijk nog steeds is in jullie leven. Is het moeilijk om als band jullie eigen pad te volgen?
Ja, dat is niet makkelijk. Onze vader heeft meer dan 4.000 nummers geschreven. Het zijn destijds in de jaren ’60 en ’70 geen grote hits geworden, vanwege zijn uitgesproken politieke ideeën. Als zijn zoons, grootgebracht met zijn muzikale traditie, verwachten mensen dat wij zijn muziek spelen. Als je echter naar Hypnotic luistert, hoor je dat onze muziek deels voortvloeit uit die van hem, maar toch  fundamenteel anders is. Het gebeurt regelmatig dat het niet werkt als we samenspelen. We hebben veel respect voor pa’s visie en voor wat hij ons geleerd heeft, maar wij hebben onze eigen boodschap.

Wat is jullie boodschap?
Hypnotic's filosofie is iedereen te inspireren creatief te zijn. Het maakt niet uit wat je doet. Of het nu je werk is of een hobby; je legt er persoonlijke kwaliteiten in en het is belangrijk dat je je daar bewust van bent. De maatschappelijke trend gaat uit van het individu dat gericht is op zichzelf, maar wij geloven bovenal in de kracht van het collectief; de kracht van broederschap. Op die manier profiteer je van elkaars creativiteit en bouw je samen aan iets moois.

Heeft het verschil tussen jullie en jullie vader mede te maken met het feit dat jullie in een andere tijd zijn opgegroeid? Toen hij jong was, bestond hiphop bijvoorbeeld nog niet.
Zeker. Toen wij opgroeiden en onszelf ontwikkelden, waren we bezig met muziek waar hij niets mee had. We luisterden ’s avonds laat onder de dekens naar N.W.A. Doordat er in gevloekt wordt, vond hij het maar niks, maar hij begreep op dat moment nog niet waar hiphop voor stond.

Accepteerde hij dat jullie een andere kant opgingen?
In het begin vond hij dat moeilijk. In die periode speelden we veel met hem samen en vaak waren dat zijn stukken. Dan zei hij: “Hey, het klinkt goed, maar ik wil niet dat jullie mijn muziek veranderen!” Tegenwoordig is hij vooral heel trots op ons en met wat wij de afgelopen dertien jaar hebben gedaan, hebben we zijn naam ook weer op de kaart gezet. Hij ziet dat wij voortzetten wat hij ooit is begonnen. Toen we klein waren begrepen we niet altijd waar hij het over had. Dan vertelde hij dat hij Muhammad Ali had ontmoet en dachten wij “yeah, whatever”. Pas later kregen we meer begrip voor elkaar en zagen we in wat hij ons al die tijd probeerde te leren.

Wat is de basis van wat hij jullie wilde leren?
Een van de dingen die hij ons heeft geleerd is de counter melodie: het spelen van een melodie terwijl iemand anders op hetzelfde moment de leidende melodie speelt. Het is de basis waar Sun Ra, zijn eigen band, op is gebouwd. Wij gebruiken op onze beurt counter melodie in onze muziek, maar dat gebeurt onbewust, omdat het zo’n belangrijk deel was van onze muzikale opvoeding. Wat hij ons ook geleerd heeft is modal harmony. Je hoort dat terug in Jupiter, een van onze stukken. Als je dat nummer probeert uit te schrijven, zie je dat er mathematisch gezien geen logica in te ontdekken valt. Het ontstond per toeval toen we samenspeelden en het is een van de nummers die voortkomt uit ons als broers, omdat we elkaar zo goed kennen en al ons hele leven samenspelen. Jupiter is de planeet van uitbreiding en groei. Onze vader is ook astronoom en heeft ons veel geleerd over astronomie. Als we Jupiter spelen proberen we daar groei in door te laten klinken. 

Zijn er momenten dat je wel eens genoeg hebt van je broers, als je zoveel tijd met elkaar doorbrengt?
Natuurlijk. Een familielid kan als geen ander op je zenuwen werken. Er zijn shows waarbij we met elkaar worstelen terwijl we een nummer spelen, zonder dat het publiek iets in de gaten heeft. Soms hebben we ruzie kort voor een optreden, maar het mooie is dat als we op het podium staan en aftellen, iedereen er klaar voor is. We hebben geleerd om conflicten meteen op te lossen, ook als er anderen in de buurt zijn. Voor ons werkt het het best om irritaties direct te bespreken, want dan is de angel eruit voordat het echt vervelend wordt. Maar we zijn altijd in onderhandeling: zeventig procent van onze nummers komt voort uit discussie en dertig procent vanuit overeenstemming.

Hebben jullie een duidelijk toekomstplan voor ogen?
We maken wel plannen, maar elk plan heeft een achterdeur; een escape. We hebben zakelijk gezien grote fouten gemaakt door alles rondom de band altijd zelf te doen. Toch zijn we blijven geloven in onze energie. Als je iets de kosmos instuurt, komt het uiteindelijk terug. Dat is ook de reden dat we veel op straat hebben gespeeld; om goede energie te verspreiden. We hebben er altijd vertrouwen in gehad dat daarmee goede dingen onze kant op zouden komen en dat is ook gebeurd. Pas geleden hebben we een vijfjarenplan geformuleerd. Waar het op neerkomt, is dat we ons werk efficiënter willen gaan doen; op een slimmere manier. We hebben in veel verschillende landen gespeeld, maar we zijn nog nauwelijks verbanden aangegaan met de muzikanten met wie we in al die landen hebben samengespeeld.

Hoe willen jullie dat aanpakken?
We willen uiteindelijk een kantoor in elke regio waar we optreden. In Nederland willen we bijvoorbeeld een afdeling waar Nederlanders werken die het muzieklandschap kennen. Ik zie een boom voor me met verschillende vertakkingen, die samen een geheel vormen. Eén grote Hypnotic family!

Hypnotic Brass Ensemble, North Sea Jazz Club, donderdag 30 januari 2014, 21:00 uur

TIP: Spreekt de muziek van Hypnotic Brass Ensemble je aan en kom je naar het optreden, kijk dan vooraf naar de prachtige documentaire over de band die enkele maanden geleden te zien was bij Het Uur van de Wolf.