Tin Men And The Telephone speelt met verwachting

“Irritatie leidt tot inspiratie”

Amsterdam ,

In Amsterdam vind je meer verschillende culturen dan in New York. Muzikanten van over de hele wereld komen naar onze stad om te laten horen wat ze in huis hebben. In de rubriek ‘Mokum Meltingpot’ aandacht voor een keur aan stijlen, van jazz en funk tot niet-westerse muziek. Dit keer aandacht voor een van de meest originele en progressieve bands van dit moment, notabene uit Amsterdam: Tin Men And The Telephone. Deze mannen kleuren graag buiten de hokjes. In plaats van ‘slechts’ een nieuwe plaat presenteert het trio op 26 september in het Bimhuis de interactieve ‘App je nou?! app. Hiermee kun je als luisteraar zelf met de muziek aan de slag en bepaal je tijdens optredens van de band wat er op het podium gebeurt. 3voor12/Amsterdam sprak Tony Roe (toetsen en elektronica) en Lucas Dols (bas).

In jullie muziek gebruiken jullie veel geluiden die je dagelijks hoort, maar die een niet-muzikale oorsprong hebben, zoals voetbalcommentaar en een voicemaildienst van de KPN. Hoe ontstaat zoiets?
Tony: “Een niet-muzikaal gegeven is vaak mijn bron bij het schrijven van nieuwe stukken. Vooral van stoorzenders krijg ik ideeën. Irritatie leidt tot inspiratie. Ik heb een bibliotheek aan geluiden, met bijvoorbeeld schreeuwende hangjongeren en irritante voicemaildiensten. Als ik iets hoor waar ik me aan erger, begint het bij me te borrelen en krijg ik zin om iets te maken. Zo zapte ik een tijd geleden op een avond langs zo’n 0900-beldienst waar seks met stevige oudere vrouwen werd aangeprezen. Een van die dames deed dat op zo’n overdreven manier, dat ik dacht: “ik zal je krijgen”. Ik heb toen haar stem opgenomen en daar een melodie van gemaakt. Die speelden we tijdens optredens. Het publiek reageerde hier in eerste instantie positief op, totdat we de melodie langzaam lieten terugveranderen in het oorspronkelijke geluid; de stem van de vrouw. Dat vonden veel mensen nogal confronterend; ze bleken te genieten van iets dat ze eigenlijk heel ordinair vinden.”

Het gaat dus ook om het verrassingseffect?
Lucas: “Ja, we spelen graag met verwachtingen en we houden ervan ons publiek uit te dagen.”

Het lijkt me dat me je daarmee ook het risico loopt dat je het publiek van je vervreemdt.
Tony: “Zeker, want als je totaal niet aan de verwachtingen voldoet of te veel verwacht van je publiek, komt niet aan wat je wilt overbrengen. We hebben wel eens een optreden gehad waarbij we zo vol zaten met ideeën, dat het eigenlijk drie shows ineen waren. Het publiek reageerde daar verward op. Mensen wisten gewoon niet wat ze ermee aan moesten; er was een overload aan informatie. Het gebeurt ook dat technisch niet uitvoerbaar is wat we hebben bedacht.
Een goede opbouw van onze shows is essentieel. Je kunt een optreden niet beginnen met een berg techniek en dan halverwege alles uitzetten, want je wekt bepaalde verwachtingen bij je publiek en mensen raken hoe dan ook teleurgesteld als je daar op geen enkele manier aan voldoet.”

Hoe kwamen jullie op het idee van een nieuw album in de vorm van een app?
Lucas: “We zijn altijd op zoek naar een uitdaging.”
Tony: “Ja en er zijn op technisch gebied zo veel mogelijkheden; daar willen we iets mee doen in de muziek die we maken. De app heeft drie functies: je kunt spelen met onze muziek door bijvoorbeeld een andere versie te maken van onze nieuwe nummers. Je kunt partijen weglaten en zo de liedjes uitkleden of juist bepaalde instrumenten sterker naar voren laten komen en zo je eigen versies maken van onze tracks.”
Lucas: “Daarnaast is de app gelinkt aan onze website, zodat we in contact staan met de gebruikers ervan. En het heeft ook een functie tijdens onze optredens. Mensen in de zaal kunnen door middel van de app op hun telefoon beïnvloeden wat er op het podium gebeurt qua muziek, licht en beeld. “

Hoe werkt dat precies?
Tony: “Terwijl we spelen stelt de computer, via de app, bepaalde dingen beschikbaar qua beeld, licht en geluid. De toeschouwer krijgt dan op zijn telefoon een metertje in beeld dat communiceert met mijn computer. Mensen kunnen aangeven wat ze willen dat er op het podium gebeurt en dat komt vervolgens binnen op mijn laptop. Wat de toeschouwers willen, vindt op dat moment plaats; bijvoorbeeld een verandering qua licht, iets in de muziek of een nieuwe projectie.”

Dus voor jullie is het ook een verrassing hoe het optreden zal verlopen?
Tony: “Absoluut. En dat houdt het spannend.”

Heeft die combinatie van muziek en techniek te maken met het feit dat je niet alleen het conservatorium hebt gedaan, maar ook aan de TU Delft hebt gestudeerd?
Tony: “Ja, ik denk het wel. Mijn neiging naar techniek was er altijd al, maar heeft zich in Delft verder ontwikkeld. Die studie veranderde mijn manier van denken. Dat merkte ik ook toen ik samen met een softwareontwikkelaar werkte aan onze app. Die mensen denken heel anders. Alles is mogelijk als je maar lang genoeg blijft nerden. Daarnaast halen we onze inspiratie ook uit andere projecten, zoals bijvoorbeeld die van PIPS:lab. Dat is een groep kunstenaars en visueel muzikanten. Zij pushen ook heel erg die combinatie van muziek en techniek."

Wat is jullie volgende stap?
Tony: “We hebben geen duidelijk doel, maar we zijn wel continu op zoek naar nieuwe mogelijkheden. Wat er over drie jaar gebeurt weet je niet; misschien bestaan er dan al geen apps meer. De mogelijkheden zijn eindeloos, al is geld hierin wel een remmende factor, want in het overgrote deel van de muziekbusiness gaat weinig geld om. Alleen al zo’n app bouwen is heel duur. Aan ideeën bij ons geen gebrek, maar het is op dit moment gewoon niet mogelijk om alles dat we bedenken te financieren. Toch blijven we zoeken naar nieuwe mogelijkheden. Dit is nog maar het begin."

Tin Men And The Telephone live, presentatie App Je Nou?! Bimhuis, 26 september 2013, 20:30 uur