Bassekou Kouyate wil de verbindende factor zijn

"We moeten ons niet uit elkaar laten spelen door onruststokers"

Amsterdam ,

In Amsterdam vind je meer verschillende culturen dan in New York. Muzikanten van over de hele wereld komen naar onze stad om te laten horen wat ze in huis hebben. In de rubriek ‘Mokum Melting Pot’ aandacht voor een keur aan stijlen, van jazz en funk tot niet-westerse muziek. Dit keer aandacht voor de Malinees Bassekou Kouyate en zijn band Ngoni Ba. Hij bracht begin dit jaar zijn derde album uit: Jama Ko, wat ‘grote samenkomst van mensen’ betekent. Met deze plaat heeft Kouyate meer dan ooit een belangrijke boodschap: het Malinese volk is één en moet zich niet uit elkaar laten spelen door onruststokers.

Op 21 maart 2012 valt het regeringsleger de hoofdstad Bamako binnen en pleegt een staatsgreep. De soldaten reageren op de gewapende opstand van een groep Toearegstrijders en islamisten die een gelegenheidsverbond zijn aangegaan, in een poging de regering af te zetten. Precies die dag beginnen Kouyate en zijn band Ngoni Ba, bestaande uit zijn vrouw, zoons en neven, aan de opnames van Jamo Ko. In plaats van op de vlucht te slaan, draait Kouyate de volumeknop nog iets verder open. “Ik was natuurlijk wel bang, maar ik wilde me absoluut niet neerleggen bij het geweld. Ik vroeg me af wat die mensen bezielde, om met elkaar te vechten. We hebben in Mali eeuwenlang vreedzaam met elkaar samengeleefd; dat weiger ik te laten verstoren door machtswellustelingen.” Toen Kouyate en zijn familie besloten in de studio te blijven, belde een Duitse fotograaf hen op, een vriend van Kouyate. “Hij vroeg me zo snel mogelijk naar de televisiestudio te komen waar hij op dat moment was. Daar was het veilig. Dat hebben we gedaan, zodat we de opnames konden voortzetten.”

Deze zomer kreeg Mali met Ibrahim Keita een nieuwe president. Hoewel het nog steeds onrustig is in het land, heeft Kouyate er vertrouwen in dat Keita zal zorgen voor stabiliteit. Voor zichzelf ziet hij een rol als boodschapper weggelegd. “Ook in minder roerige tijden is het belangrijk te benadrukken dat we moeten blijven samenwerken. Gewelddadige conflicten zijn nergens goed voor. Mali heeft een enorm rijke muziekgeschiedenis en muziek is nog altijd een belangrijk onderdeel van onze cultuur. Daarom is dat het middel om deze belangrijke boodschap over te brengen.”

Kouyate ziet het ook als zijn taak meer bekendheid te geven aan de ngoni, een snaarinstrument dat hij als geen ander beheerst en dat een kruising is tussen een banjo en een luit. “Mijn vader heeft me geleerd ‘m te bespelen en het is mijn taak mijn kennis over te dragen aan de volgende generatie.” Het is een bewuste keuze van Kouyate om samen met zijn familie een band te vormen. “Het is traditie. Ik maakte zelf ook muziek met mijn ouders.”

In 2010 werkte Kouyate mee aan Afrocubism een project waarbij Malinese en Cubaanse artiesten samenspeelden. “Op dit moment is daar helaas geen geld voor, maar ik sta altijd open voor muzikale avonturen en de samenkomst van muzikanten uit verschillende landen. We moeten steeds op zoeken blijven naar verbinding, om gewelddadige conflicten te voorkomen.”

Bassekou Kouyate & Ngoni Ba, North Sea Jazz Club, zaterdag 26 oktober 2013, 21:00 uur