Groeten Uit: Luke Nyman troubadourt Route 66

Britse Amsterdammer reist langs 's werelds bekendste snelweg

Tekst: Luke Nyman en Robbie van Zoggel | Beeld: Delphine Bedel ,

Singer-songwriter Luke Nyman en fotografe Delphine Bedel reisden uitgerust met een grote huurauto, videocamera, 3 fototoestellen, 3 audiorecorders, 2 laptops, een hoop opladers en harddisks, een gitaar, twee grote kledingkoffers en een TomTom een maand door Amerika. Ze schoten meer dan 9000 foto's, ruim 24 uur video en maakten voor ruim 20 uur aan muziek. Hun reis is nu te zien en horen als expositie in gallerie Lumen Travo en als verslag hier op de site.

3000 kilometer
De reis loopt van Chicago naar LA en beslaat meer dan 3000 km, als je niet de huidige Route 40 neemt maar de oude wereldberoemde Route 66. Op de snelweg, officieel afgeschaft in 1985, is de maximum snelheid tegenwoordig maar 55 mijl per uur. Maar eerlijk is eerijk: al zou je sneller kunnen, er is zo veel te beleven dat je dit eenvoudigweg niet wil. Route 66 brengt alles samen: flikkerend neon, spierwitte Cadillacs, oude pompstations en de ontdekking van de wereld, de verhalen en de levens achter de lokale bevolking. Toen, toen de snelweg nog echt bestond, en nu.

Ontmoeten
"In Oklahoma onmoeten we Jerry McClanahan, kunstenaar en schrijver van de Route66-gids, waarin de hele geschiedenis van de snelweg tot in detail wordt beschreven. Hoe de route kon ontstaan, de periode van de de aanleg (1926), de officiële sluiting midden jaren 80 en de spookstadjes die door het verstrijken der tijd zijn ontstaan. Wat verder op de route in Texas vertelt Wanda Queenan, vanaf de jaren 50 eigenaar van een kunstwinkel, over haar handel met Indianen in tomahawks, juwelen en parels. Haar herinneringen roepen een levensstijl op die nu inmiddels ondenkbaar is. Eenmaal in LA zijn we in gesprek geraakt met Norman M. Klein, die ons een goed beeld schetst van het huidige beeld van de Verenigde Staten". Al deze ontmoetingen vormen de basis van de documentaire binnen de expositie.

Het Onverwachte
Van alle plekken waar Nyman langs de route speelde waren de meesten gek en obscuur; een ontbijtzaaltje in het motel in Pontiac (Illinois), het Midpoint Cafe in Adrian (Texas), het Automuseum in Santa Rosa (New Mexico), op het topje van de Grand Canyon, met de Mediocre Musicians in Erick (Oklahoma) en...een Hawaïaanse serveerster in Santa Fe (New Mexico).

8 staten, 8 gezichten
In de reis die 8 staten met elkaar verbindt blijkt elke staat zijn eigen identiteit te hebben, met alle gevolgen van dien. Zoals ook geldt voor Amsterdam heeft Santa Fe een soort magische aantrekkingskracht voor bezoekers. "We hadden erg veel moeite om de stad bijtijds achter te laten. Als je een maand lang 100 kilometer per dag aflegt reis je in feite op schema van California naar Chicago, maar al te vaak werden we in de greep genomen door de bevolking, de sfeer en geluiden van de lokale omgeving. Aan het einde van de derde week bleven we plakken in het Midpoint Cafe in Texas. Nog een week over voor de helft van de route: vanaf nu moesten we nog strenger voor ons zelf zijn".

LA in zicht: Kingman, Barstow en San Bernadino
"Rijdend door de woestijn van New Mexico en Arizona voelt als stilstaan; het landschap is eindeloos uitgestrekt, met hier en daar een gedefinieerd strookje bos, wegvallend tegen de enorme zandvlaktes. Uren en uren verandert er niets, ook de net aangelegde achtbaansweg op dit deel van de route ziet er elke kilometer hetzelfde uit.

'Een grote tegenstelling met het beste uitzicht dat ik ooit heb gezien: de Grand Canyon. Het kost je een hele dag om je aan te passen en te bevatten dat je er daadwerkelijk bent. Een plek bij uistek voor een jamessie. We streken neer voor een bezoek aan het Bagdad Cafe, genoemd naar de film, die de herinnering levend houdt van het oorspronkelijke maar inmiddels verdwenen Bagdad in Siberia (Californië). Het leven weerspiegel in de film; we weten dan dat La La Land niet ver meer weg is".

Eindroute
"Als je de bergen uit gaat, rijdt je via San Bernardino goed en wel LA binnen, en dat merk je aan de eindeloze rijen verkeerslichten. Het eerste wat we zien is een Aziatisch restaurant, iets wat me niet meer tegenkwamen sinds we Chicago verlieten. Bijna met trots worden vegetarische gerechten aangeprijsd. Ze mikken vast en zeker op vegetariërs die sterven van de honger na 3000 kilometer afgelegde kilometers in de pure natuur. Wij snakten naar meer. De mensen in LA zijn erg vriendelijk maar na alle gewone mensen in de Midwest voelt het als een façade. Vreemd en fascinerend tegelijk. Een huis in Beverly Hills met 30 Griekse nepbeelden in de voortuin, allemaal dezelfde. Het scheelt natuurlijk wel dat je veel minder planten water hoeft te geven".

"Ook al hebben we de finish bereikt, nergens wordt echt aangegeven waar Route 66 eindigt. Het is enkel een knooppunt van 2 doorgaande wegen, geen geschikte plek om op de gevoelige plaat te zetten. We zijn daarom uitgeweken naar de pier van Santa Monica en hebben een luxe kamer genomen in het Georgian Hotel met uitzicht op de Stille Oceaan. Bij de 83ste verjaardag van Route 66 blijkt de pier daadwerkelijk erkend als het einde van de snelweg. Amerikanen maken er geen punt van om dingen te veranderen als iedereen er van profiteert. Waarom zouden ze ook niet?"

'American life'
"Ik ben de cultuur en mentaliteit van 'the American way of life' erg gaan waarderen. Ze leven voor de handel met een glimlach en vrolijke noot. Als ze zich niet kunnen bedruipen, gaan ze verder. Simpel, en soms hard, maar nooit achteruit hollend. Een prettige combi van wat Europeanen noemen nomadisch en zakeninstinct. In dat opzicht ligt de verklaring voor deze mentaliteit historisch bij de eerste 'native' Amerikanen. Men wordt rijk door op het ene stukje Amerika casino’s te runnen en op het andere stukje belastingen te ontlopen. Als je volbloed Amerikaans bent kun je een gratis beurs aanvragen voor vervolgonderwijs. Ongelooflijk hoe veel Amerikanen nu hun ‘echte’ Amerikaanse identiteit claimen".

De hele foto- en video-expositie R66/USA is te zien in Lumen Travo, Lijnbaansgracht 314, Amsterdam en loopt van from 10 september tot 8 oktober 2011. Daar zijn ook de gespeelde nummers tijdens de reis en audiofragmenten opgenomen op verschillende plaatsen te horen.

Noot
De hele tekst is vertaald naar het Nederlands. Luke Nyman is opgegroeid in Engeland en is als singer-songwriter bekend van het Amsterdam Songwriters Guild en formaties als de Travlin' Tunes en Hartog. Delphine Bedel heeft gestudeerd in Parijs. Ze is voornamelijk fotograaf en curator en werkt bij Amsterdam Art/Book Fair.