Muziek
Toen de Britse rockveteraan Justin Adams zich rond de eeuwwisseling in Afrikaanse muziek begon te verdiepen, kwam hij uit bij de gevierde Gambiaanse griot Juldeh Camara. Het klikte muzikaal zo goed, dat er inmiddels al drie albums verschenen onder de naam JuJu (Justin-Juldeh). De heren zijn aan elkaar gewaagd: ze dagen elkaar uit op gitaar en op de éénsnarige nyenyara, een traditioneel instrument waarop Juldeh Camara duizelingwekkend soleert. Met daarnaast ook nog bas en drums heeft de bezetting veel weg van een rockband.
Roots12: JuJu los van alle genres
Adams: "Een muzikant leeft op een bepaalde manier net buiten de maatschappij"
De grootste publieksacts spelen op de 15e editie wederom voor het open veld op het Alliantie stage. De wereldreis leidt dit jaar langs de Turken van Kardeş Türküler, de zuiderburen Baloji, de Japanse band Asakusa Jinta, Bonga, het Belgisch/Congolese Baloji en hekkensluitend duo JuJu, dat westerse rockmuziek feilloos integreert met de Afrikaanse eensnarige nyenyara.
In gesprek met Justin Adams:
Is het moeilijk voor een muzikant met Europese roots en een modern instrument traditionele Afrikaanse muziek te maken?
"Ik heb veel geluisterd en onderzoek gedaan naar verschillende soorten muziek. Ik denk daardoor in soorten, in plaats van genres. Als je kijkt naar de geschiedenis van blues en rock & roll, dan zie je dat ook deze hun oorsprong vinden in West-Afrika. Uit deze twee genres is weer veel van de hedendaagse popmuziek ontstaan. Muziek gaat over verbinden en verbindt mensen ook echt met elkaar. Ik speel graag al die verschillende soorten muziek, al probeer ik dan wel zoveel mogelijk mijn eigen interpretatie ervan neer te zetten. Het zou immers onmogelijk zijn voor mij om West-Afrikaanse muziek als een West-Afrikaan te spelen."
De teksten van de nummers zijn gezongen in de taal van de Fulani. Kun je vertellen waar de nummers over gaan?
"Over veel verschillende dingen. Over het algemeen is het zo dat een griot zoals Juleh over alles in zijn leven zingt. Hij probeert mensen met zijn teksten aan te sporen om de juiste dingen te doen. Soms gebruikt hij historische iconen die raakvlak hebben met zijn boodschap als voorbeeld. We hebben ook een nummer dat Sahara heet en gaat over hoe mooi het is dat in de Sahara de cultuur en de muziek zo goed bewaard is gebleven. Maar andere nummers gaan weer over tolerantie."
Hoe belangrijk is het voor jou om een boodschap over te dragen met muziek?
"Ik denk dat elke muzikant bewust moet zijn over de verantwoordelijkheid die hij in de samenleving draagt. Een muzikant leeft op een bepaalde manier net buiten de maatschappij omdat we over de wereld reizen. Daardoor krijg je een bijzonder perspectief. We zien de verschillen maar vooral gelijkenissen tussen verschillende mensen en culturen. Als je een beetje van die ervaring kan delen met de mensen is dat heel fijn."
Wordt er gewerkt aan een vierde album van JuJu?
"Op het moment zijn we daar niet mee bezig. Ons laatste album kwam ongeveer een jaar geleden uit en we hebben het nu heel druk met optredens. Maar wellicht dat we in de nabije toekomst nog aan de slag gaan met een vierde album."
Wanneer kunnen we JuJu weer in Amsterdam verwachten?
"Geen idee. Voor mij is Amsterdam wel altijd een echte muziek stad geweest. Ik heb hier heel vaak gespeeld. Als ik eerlijk ben heeft Amsterdam de afgelopen tien jaar wel een beetje van haar charmes verloren. Ik krijg ook van andere vaak te horen dat er steeds minder live acts worden geprogrammeerd in de kleinere clubs maar vooral DJ’s. Desondanks blijf ik graag terug komen en vind ik Amsterdam nog steeds een speciale plek."