1985 lijkt een vruchtbaar jaar te zijn geweest in de roerige jaren tachtig. Na verschillende jubilarissen, waaronder Aardvarck, de Grote Prijs van Nederland, Eurosonic Noorderslag en 3VOOR12's eigen Song Van Het Jaar-verkiezing, in het zonnetje te hebben gezet, viert nu ook 's lands langst geopende en immer populaire gaydiscotheek De Trut haar vijfentwintigjarig bestaan.
Begonnen als kraakdisco Flux in de voormalige drukkerij en machinefabriek Tetterode in Amsterdam Oud-West besloot de Amsterdamse kraakbeweging van die tijd ruimte te geven aan het initiatief van de Amsterdamse homoscene om er een gaydiscotheek van te maken. Ondanks het gedeelde anarchisme met een punkattitude ging die laatste scene in december 1985 over op de opening van de danskelder: de Trut is geboren.
Hoe gaat een discotheek bijna drie decennia om met nieuwe (markt)invloeden, om dan toch gewoon op dezelfde solide basis blijven voort te bestaan? Om populariteit heeft de Trut nooit verlegen gezeten. Menig nietsvermoedende voorbijganger zal vast al eens gek opgekeken hebben van de lange rij wachtende bezoekers: voor de deuren openen is iedereen welkom, maar bij 250 bezoekers is het klaar. Daarna: een er in, een eruit. Een wekelijkse zondags ritueel dat je alleen hier aantreft.
Naast een veilige en vertrouwde ruimte om uit te gaan krijgt de Trut al snel een magneetfunctie in de ondergrondse creatieve wereld. Menig kunstenaar en artiest is er een graag geziene gast en veel nu bekende dj's hebben hun eerste vlieguren kunnen maken in de altijd groezelige 'grot' aan de Bilderijkstraat. Enkele inmiddels bekende dj's en bezoekers zijn Carlos Valdes, Sandrien, Lupe, Wannabe A Star, modeontwerper Bas Kosters, fotograaf Erwin Olaf, journalist en presentator Cornald Maas, politicus Boris van der Ham en cabaretier Alex Klaasen.
Mede door het vrijwillige karakter van het bestuur en barpersoneel -de Trut is een stichting en subsidieverlener- werkt de Trut met enkele huisregels, met een fotografie- en telefoonverbod als de opvallendste statements. Ondanks of door deze principes kleeft er altijd een bijzondere sfeer aan een bezoek, iets waar de vaste clientele echter niet meer gek van opkijkt.
Toch leek er in 2009 een abrupt einde te komen aan de Trut. Met een persbericht trad de organisatie naar buiten en kondigde het een overname aan door een commerciële partij. Het woekerende iPhone-gebruik, en het onbegrip hierover onder het personeel noopte het bestuur tot een radicale ommekeer. "De Trut is dood, binnenkort opent The Cellar zijn deuren: entree 10 euro en een biertje gaat 2,50 kosten".
Zover is het niet gekomen en ondanks de serieuze berichtgeving van het onafwendbare einde door ondermeer het Parool is de Trut gewoon springlevend. Iedereen blij, want werken aan een veilig leefklimaat in de hoofdstad zonder discriminatie is door het recente anti-homogeweld weer urgenter dan ooit. Ook gaat de stichting vrolijk verder met het subsidiëren van gerelateerde projecten binnen en buiten Nederland. De dagopbrengst wordt sinds jaar en dag doorgezet naar het Trutfonds en komt dus volledig ten goede aan de door hen gesteunde initiatieven.
De vraag blijft of we misschien ooit zonder homodisco's gaan leven, een tijd waarin het conflict het aflegt tegen de gezamelijke liefde, een liefde die voorkomt uit alles overstijgende creativiteit en muzikaliteit. Voor dit zover is zit je voor een unieke wekelijkse zondagavond uit geramd bij de Trut.
In het weekend van 22 en 23 januari viert de organisatie zijn verjaardag: eerst groots in het hele gebouw van het plaatselijke COC, zondag als vanouds in de Trut zelf.