Net op Amsterdam Centraal aangekomen dagjesmensen worden al decennia lang als een magneet naar het groen verlichte baken aan de andere kant van de Dam getrokken. Megastore Fame vertelt 3VOOR12/Amsterdam hoe zij zich staande houden in deze roerige tijden van het veranderende muzieklandschap.
Afgelopen december vierden jullie het twintigjarige bestaan van Fame. Kun je iets vertellen over de begindagen?
Wij vallen onder de holding van Hans Breukhoven (tevens eigenaar Free Record Shop en Van Leest) en zijn in 1990 opengegaan. Ons ontstaan lag eigenlijk in het verlengde van buitenlandse megastore zoals Virgin en HMV, omdat er in Nederland verder ook nog geen megastores waren. We zijn toen begonnen met twee filialen, ook één in België, maar die is in de jaren negentig alweer opgehouden te bestaan. Hans wilde naast de Free Record Shop een winkel die het publiek een andere ervaring gaf. Meer een entertainment-winkel, waar je ook gewoon naar binnen kunt lopen en even vermaakt wordt.
De muziekcultuur is in die twintig jaar drastisch veranderd en om ons heen verdwijnen steeds meer platenzaken. Hoe kijken jullie daar tegenaan?
We ervaren deze ontwikkelingen niet zozeer negatief. Natuurlijk valt het wel tegen en is het voor iedereen in de branche wel lastig, maar het nekt ons niet. Wanneer we ons alleen op cd’s zouden richten, dan zouden we het wel zwaar kunnen krijgen. Wij richten ons daarom ook op bijvoorbeeld dvd’s en games.
.. en die game-industrie groeit als kool...
Inderdaad. In de jaren negentig was onze gamesafdeling de grootste van Nederland, omdat wij veel import deden. Tegenwoordig hebben wij ook het Game Mania-concept. Game Mania heeft door het hele land vijftig locaties en is sinds 2006 ook onderdeel van de Free Record holding.
Jullie hebben ook veel merchandise artikelen.
Klopt, maar daar zijn we heel selectief mee en proberen bewust niet alles op voorraad te hebben; in tegenstelling tot het cd-assortiment.
Ik zie wel eens een nieuwe biografie van een band liggen die een boekhandel om de hoek dan het dubbele kost...
Daar mag je onze hoofdinkoper voor bedanken.
Nou, bij deze.
Hahaha, ik zal het doorgeven. Het fluctueert een beetje met boeken. De ene keer hebben we er heel veel staan en de andere keer maar een paar. We hebben trouwens ook alleen maar Engelse boeken en doen geen Nederlandse. Wat je wel ziet is dat mensen soms met een hele andere reden naar binnen lopen en uiteindelijk met een heel ander product de deur uitlopen.
Een hippe hoofdtelefoon?
Ja dat is echt een hele goeie markt, maar dat hebben we op zich ook wel nodig. We zitten wel op een locatie waar je wel wat meer dan een cd’tje moet kunnen verkopen. We willen heel graag een platenzaak zijn, maar we willen ook heel graag op deze locatie verder op de manier zoals we dat nu doen. Lekker obscure dingen aanbieden en daarnaast ook gewoon hele commerciële hoofdtelefoons.
Wat hebben jullie eigenlijk niet?
We hebben momenteel niet zoveel vinyl staan en willen daar de komende tijd wel meer aandacht aan besteden. We kijken ook wel naar de mogelijkheden om tweede hands vinyl in de schappen te zetten, maar dat brengt toch vaak weer veel complicaties met zich mee. Het blijft best lastig om de koper duidelijk te maken wat nu nieuw is en wat tweede hands en zijn daarom altijd wat huiverig met tweede hands artikelen. Het brengt daarnaast ook zoveel meer administratie met zich mee. Bij Game Mania hebben we bijvoorbeeld een speciaal computersysteem daarvoor ingericht om te kunnen kijken naar de concurrentie.
Dan hebben jullie ook nog geregeld instore-concerten..
Dat is echt iets waarmee we ons proberen te onderscheiden en is voor ons heel belangrijk. Gemiddeld hebben we één optreden per week, soms een paar weken niets en soms eens twee in een week. Als je dan terugkijkt naar de historie wie er allemaal bij ons geweest zijn, dan is dat inmiddels een mooie lijst. Op zo’n moment gaat het ons niet niet om die honderd extra cd’s die we dan verkopen, maar puur om de marketingwaarde. In het verleden hebben we bijvoorbeeld wel eens Maria Carey in de winkel gehad en dan verkoop je wel een heleboel cd’s, maar als een Amsterdamse bandje speel, wat we dus ook doen, dan gaat het ons niet om de verkoop maar puur om het entertainment voor het publiek op straat. Het is daarnaast ook gewoon leuk om een artiest in een andere setting te zien dan hij normaal is. Je kunt Moke bijvoorbeeld honderd keer gezien hebben, maar een intiem optreden tussen de cd-bakken is toch een hele andere ervaring.
Nu we zo’n beetje jullie hele assortiment hebben besproken, op wie richten jullie je eigenlijk?
Onze doelgroep ligt grotendeels buiten Amsterdam. Veel dagjesmensen waarbij Fame of de Bijenkorf bovenaan het lijstje staat om eens lekker rond te struinen. Daarnaast zijn er natuurlijk veel toeristen en hebben we eens in de twee maanden vaste klanten koopavonden. Dan sluiten we de winkel gewoon reguliere tijd en dan gaan we een uur later open voor onze vaste klanten. Dan staat er een man of zeven- achthonderd voor de deur te dringen. Vergelijkbaar met de dwaze dagen van de Bijenkort, rent iedereen dan door de winkel op zoek naar hun favoriete boxsets die dan speciaal op die avond in de aanbieding zijn. Er worden dan echt kinderen onder de deur geslingerd met de opdracht om zo’n boxset te scoren. Heel bizar om dan van die mannen van vijftig te zien duwen en trekken. Iedereen mag dan bijvoorbeeld twee boxen per persoon aanschaffen en vervolgens zie je dat er mensen zijn die er vijf pakken en deze dan gaan ruilen voor andere boxen.
Hoe ziet Fame er over vijf jaar uit?
Oi, dat vind ik altijd een enge vraag. We werken nu eenmaal in een markt waarin iedereen onzeker is over zijn toekomst. Ondanks dat wij heel groot zijn, leeft dat gevoel ook wel bij ons. Wij leven nu nog wel veel van de mannen die zeg maar plus vijftig zijn en die nog relatief veel geld uitgeven aan het kopen van cd’s en platen. We zullen nu wel een weg in moeten slaan dat zodra die mensen wegvallen we een nieuw publiek ook aanspreken.