Vox Von Braun is terug van weggeweest

"Nederland heeft niet alleen 16 miljoen bondscoaches, maar ook 16 miljoen muziekexperts"

Guus Ritzen ,

Nijmegen mag dan wel als de nationale rockcity bekend staan, tegenwoordig doet Groningen een flinke gooi naar die titel. Terwijl Traumahelikopter de tent afbreekt op SXSW draagt ook Vox Von Braun zijn steentje bij aan de Groningse glorie. In december vorig jaar kwam het album Rich & On Wheels uit: een sprankelende, speelse gitaarplaat die door de pers positief ontvangen werd. We spreken met frontman Wymer Vaatstra.

Inmiddels zijn we drie maanden verder sinds jullie albumrelease, tevreden over de reacties?
Ja! De recensies waren boven verwachting enthousiast. Ik was daar verbaasd over. Terwijl in Nederlandse besprekingen vaak te lezen valt “Goede plaat, máár...”. Die eeuwige 'máár’ die dan altijd om de hoek komt kijken. Bij concerten merk ik dat ook. Dan komt iemand naar me toe en zegt: “Te gekke show man, máár...". Nederland heeft niet alleen 16 miljoen bondscoaches, maar ook 16 miljoen muziekexperts. Ik snap eigenlijk niet waar al die wijsheid vandaan komt. Bij de recensies van Rich & On Wheels viel dat mee. Die waren gelukkig alleen maar positief.

Vrijwel de enige kritiek, die tevens veel gehoord was, was dat de verschijning ervan zo lang op zich heeft laten wachten.
Ja, verdikkie. Naar die kritiek zat ik ook een beetje met verbazing te kijken. Een maand terug had ik een interview en de eerste zeven vragen gingen allemaal over waarom het zo lang duurde! De plaat is er toch?! En niemand zat er verder echt op te wachten - behalve wij dan.

Dat is jammer, omdat jullie door de eerste plaat in een bepaalde aandachtszone terecht kwamen. Zoiets verdwijnt door vervolgens zo lang met een opvolger te wachten.
Tja, zo lang dúúrt het gewoon. Ik kan er ook niks anders van maken. De nummers waren al klaar in 2010. Dat het toen nog twee jaar gekost heeft: boeie!

Er was ook kritiek op de datum waarop het album verscheen: 21 december.
Inderdaad, op de kortste dag van het jaar.

Had Vox Von Braun niet meer kunnen bereiken als jullie wat zorgvuldiger over dit soort zaken nadachten?
Wij zijn daar gewoon totaal niet mee bezig. Wanneer de perfecte datum voor de release is of wat dan ook. Als we echt door hadden willen breken zouden we wel andere muziek gaan maken. 21 december was toch perfect? Het einde der tijden! We brachten onze plaat uit en als ‘ie niet goed werd ontvangen ging de wereld ten onder. Fantastisch! Bovendien: er komen dan niet veel platen uit. Iedereen zegt: “Wat een kut datum” maar ze hebben het er ondertussen wel over. We wilden hem gewoon liever in 2012 uitbrengen dan nog wachten tot januari. Zulke kritiek doet me niet zo veel.

Duidelijk. Wat hebben jullie verder tegen CD-luisteraars?
Helemaal niets. Dat we de plaat alleen op vinyl uitbrachten was puur een financiële kwestie. We moesten dan weer bakken met geld investeren terwijl we al blut waren omdat alle studiokosten door onszelf betaald waren. Er moest een keuze gemaakt worden. We hebben voor vinyl gekozen, een CD uitbrengen kan namelijk altijd nog.

Is het moeilijk om als Nederlandse muzikant anno 2013 je hoofd boven water te houden?
Zeker weten. Je moet andere baantjes hebben, de studio’s worden ook niet goedkoper en de budgetten van zaaltjes gaan omlaag. Iedereen moet het met wat minder doen. Ik werk naast Vox Von Braun als editor bij een tijdschrift en sinds kort ben ik technicus. Verder doe ik wat freelance dingetjes. Ik hoop vooral dat we lekker veel platen gaan verkopen.

Opvallend is dat jullie positieve aandacht krijgen van buitenlandse media. Wat houdt dan toch die grote doorbraak tegen?
Weet jij het? Vertel het mij! Je moet daar gewoon heel veel geluk bij hebben. De muziekwereld bestaat simpelweg ook gewoon uit mensen met bepaalde belangen. Het is net als de echte wereld. Het is een kwestie van geluk en de juiste personen tegenkomen. Dat we überhaupt zoveel aandacht krijgen vind ik al prachtig.

Jullie thuisstad Groningen doet het muzikaal gezien bijzonder goed de laatste tijd.
Inderdaad, dat is te gek. Traumahelikopter timmert lekker aan de weg en die lui van Wolvon organiseren ook veel leuke avonden; Lepel Concerts. Er komen hier steeds meer interessante projectjes, concerten in kraakpanden; dat soort toestanden.

Je hebt je in het verleden negatief uitgelaten over de Nederlandse muziekscene in het algemeen. Hoe kijk je daar nu tegenaan?
Heel anders. Er leeft tegenwoordig iets. Ik heb het idee dat het de laatste jaren een stuk beter is geworden wat muziek betreft. Er zijn zoveel toffe bandjes bijgekomen. Ik vraag me af waarom dat in de tijd ervoor dan niet zo gebeurde. Dat valt niet te verklaren. Misschien heeft het wel met de digitale revolutie te maken, muziek maken en opnemen is door de computer veel makkelijker geworden.

Intussen ben je in de 40. Sommigen zeggen dat rock 'n' roll 'a young man's game' is.
Het voordeel van in de muziek zitten is juist dat als je te oud voor rock 'n' roll bent geworden, je iets anders kunt gaan doen. Bijvoorbeeld country muziek maken. Je moet dan gewoon de muziekstijl een beetje aanpassen. En kijk naar de Stones. Die zijn in de 70 en spelen toch ook nog steeds?

Juist de Stones worden in dat licht vaak als voorbeeld aangehaald: die hadden op hun hoogtepunt moeten stoppen.
Klopt. Maar Johnny Cash kon het bijvoorbeeld ook. Het hoeft ook helemaal niet, als je genoeg hebt van muziek maken kun je er toch lekker mee stoppen? Als ik er genoeg van krijg ga ik wel iets anders spelen. Natuurlijk, in het ideale geval maak je als twintiger een paar fantastische platen en ga je als dertiger met pensioen. Alleen heb ik persoonlijk het idee dat ik pas de laatste vijf jaren wat vrijer ben geworden in het muziek schrijven.

Er klinkt een bepaald compositorisch plezier door op het album. Zie jij jezelf meer als studiowizard dan als podiumdier?
Muziek opnemen en daarmee ‘freaken’ vind ik inderdaad het leukste. Maar live spelen vind ik ook te gek. Dat is zó direct. Dat vind ik ook zo bijzonder als ik denk aan tijden waarin muziek nog niet werd opgenomen. Tijden dat je geen muziek hoorde behalve levende muziek. Ik heb het over bijvoorbeeld het jaar 1850. Je loopt rond in een dorp en er komt een klein muziekgezelschap op je pad. Het gebeurt daar, op dat moment dat jij er bent. Er was destijds geen andere mogelijkheid om muziek te beluisteren. Als ik zelf naar een concert toe ga vind ik dat levende aspect echt fantastisch.

Te zien: Vox Von Braun, Melkweg, The Sound Of The Dutch Underground, donderdag 21 maart 2013