Veel mensen zullen het nooit geweten hebben, of zijn het al lang weer vergeten: vijf jaar geleden werd op de eerste Subbacultcha!-avond 3VOOR12/Amsterdam gelanceerd. Ook Radio Mortale en That Dam! Magazine – het gestopte onafhankelijke magazine voor Amsterdamse indierock van Bas Jacobs (Pfaff) en Bas Morsch (destijds al gestopt met SAL) – waren aanwezig.

Vijf jaar later is Subbacultcha! onder Leon Caren uitgegroeid tot de belangrijkste concertorganisator voor onafhankelijke bands van Nederland, is ze uitgever van een eigen magazine en is ze een label waar The Moi Non Plus, Hospital Bombers en Bonne Aparte getekend staan.

Vijf jaren overdenkend betreed ik het naast de Wibautstraat gelegen kantoor van Subbacultcha! voor een interview met Leon Caren en Bas Morsch. Subbacultcha!-shirtjes liggen verspreid door de hele kamer. "Net aangekomen", legt Bas Morsch uit, die over het maandelijkse magazine gaat. Het zijn shirtjes die leden bij aanmelding voor dit magazine krijgen. Leden mogen tevens gratis naar de Subbacultcha!-avonden.

Leon Caren was in 2004 druk met Blues Brother Castro bezig. Het was echter tijd voor iets anders. "Ik was druk bezig met mijn band, maar dit was niet genoeg om van rond te komen. Ik had dus een aantal bijbaantjes in de horeca. Na verloop van tijd vroeg ik me af of ik dit de rest van mijn leven wilde blijven doen. Dat had ik niet volgehouden."

Hij boekte zelf concerten voor zijn band en bedacht dat hij wat met zijn organisatietalent zou kunnen. "Dat idee kwam echter pas na de Subbacultcha!-avond in Paradiso. Die was bedoeld als een eenmalige avond voor een nieuwe lichting goede Amsterdamse bands. Voor die bands waren er, en zijn er eigenlijk nog steeds, namelijk te weinig goede locaties. Maar plots speelden de acht Amsterdamse bands voor 700 man. De avond was een zo groot succes, dat ik besloot vaker avonden te organiseren onder de noemer Subbacultcha!."

Het gebrek aan goede locaties voor lokale en alternatieve bands is een internationaal probleem, meent Leon Caren. "De grotere podia zijn toch vooral bezig met internationale bands. Lokale bands zijn slechts opvulling. Zij moeten vooral hun eigen concerten organiseren in kleinere zalen. Die bands krijgen pas de kans zich te tonen, wanneer mensen los van de programmeurs concerten gaan organiseren. In andere grote steden waren er al onafhankelijke organisatoren voor alternatieve bandjesavonden, maar in Amsterdam was ik de eerste. Ik heb dat gat nu kunnen vullen."

De drijfveer van Subbacultcha! om alternatieve bands bij elkaar te brengen is grotendeels hetzelfde gebleven, maar tegenwoordig staan er wel meer internationale bands op het programma. Volgens Leon Caren wil Subbacultcha! natuurlijk nog steeds als platform voor bandjes uit Amsterdam dienen. "Maar wij willen tegelijkertijd programmeren op een hoog niveau. Veel internationale alternatieve bands zouden normaal gesproken voor tien mensen komen te staan, terwijl ze meer verdienen. Wij willen een keurmerk creëren. Mensen moeten los van het programma naar onze avonden komen, omdat ze weten dat onze avonden het altijd waard zijn. Daar kun je dan Nederlandse bandjes omheen programmeren." Bas Morsch voegt hier aan toe: "Bovendien denk ik dat een grotere focus op internationale acts juist veel toe kan voegen aan de Amsterdamse alternatieve scene. Je hoort en ziet nieuwe dingen, vervolgens wil je dat niveau ook halen en raak je extra gemotiveerd."

Subbacultcha! zal zich niet in heel Nederland tonen. "Amsterdam heeft een eigen stadscultuur. Er is hier veel behoefte aan wat Subbacultcha! doet, dat merken we onder andere door de betrokkenheid van veel vrijwilligers. Het is een teken dat wij hier nog langer aan de slag kunnen. Bovendien doet niemand in Nederland iets soortgelijks. Wij hebben naar andere internationale organisaties gekeken, zoals Artrocker. Wij zijn dus meer deel van het internationale circuit, dan deel van het Nederlandse circuit. Misschien is Rotterdam een optie, maar vervolgens houdt het al snel op", meent Leon Caren. Bas Morsch hier over: "Het gaat ons ook niet om de groei. Wij willen de juiste muziek bij de juiste mensen brengen."

Op 20 oktober staat Subbacultcha! voor de tweede maal op rij op CMJ in New York. Samen met Hospital Bombers, zZz en Bas en Leons eigen band The Moi Non Plus zullen de buitenlandse acts Blondes, Surf City, Best Coast en Male Bonding optreden. Vorig jaar was er veel belangstelling en dit jaar hoopt Subbacultcha! hier een goed vervolg aan te kunnen geven. Leon Caren legt uit waarom dit niet vanzelfsprekend is: "Vorig jaar was het gigantisch druk. Dat is niet eenvoudig om te bereiken: elke avond heb je op 50 verschillende podia bandjesavonden. Het is zaak je te profileren tussen al dat geweld, dus is het handig om bands die in New York bekend zijn bij je avond te betrekken. Dit jaar zijn wij de samenwerking aangegaan met een plaatselijke radiozender Viva Radio en een blog. Hopelijk kunnen wij op deze manier aandacht trekken voor Subbacultcha! en alle andere Nederlandse bands."

Op 5 november zal Subbacultcha! in de Melkweg haar verjaardag vieren met optredens van onder andere TV Buddhas, The Chap, Teengirl Fantasy, Foot Village, Hospital Bombers, Eklin en Wooden Constructions. Tevens zal Subbacultcha! op 6 november een optreden in Ekko organiseren, op 14 november een kunstboek met kunst van mensen die aan het magazine hebben meegewerkt uitbrengen en op 21 november een filmmarathon in Kriterion houden.

3VOOR12/Amsterdam doet komende week verslag van enkele Amsterdamse groepen en de Subbacultcha! showcase op CMJ.

Tevens zal 3VOOR12/Amsterdam met de landelijke site verslag doen – op film en papier – van de Subbacultcha! Five Year Anniversary Party.