Vrijheidspodium op regenachtig museumplein

Gewoon doen waar je zin in hebt

Laura Klompenhouwer, Eyal van der Reep, Meindert Bussink | foto's Richard Tas ,

Het door ononderbroken miezerigheid geteisterde Amsterdamse bevrijdingsfestival is stiller dan je zou hopen, maar, en daar gaat het om, de sfeer zit er goed in. ‘Vrijheid is belangrijk. Elk jaar komen er hier weer mensen bijeen. Maar godverdomme, doe er dan ook eens iets aan!’

Gewoon doen waar je zin in hebt

Het vrijheidspodium wordt geopend door Wicked Jazz Sounds Band. Anders dan de naam doet vermoeden heeft de muziek nauwelijks iets met jazz te maken. De opzwepende pop-lounge wordt gedoseerd aangevuld door vrolijke zang, blaassolo’s en funky ritmes. De zangeressen laten de miezerige regenval voor wat het is en dansen constant glimlachend in gekleurde rokken. Dan al zijn de eerste obstakels voor een geslaagd optreden zichtbaar; op deze grauwe dag lukt het de band niet voor een nuchter publiek het zonnetje te laten schijnen. Hoewel de muzikanten stuk voor stuk topmuzikanten zijn, zakt de sfeer al snel als een pudding in elkaar. Waar de eerste nummers nog als fris aandoen, hoort men na een aantal nummers nog steeds dat groovy orgeltje, dat soulgezang, dat getrompetter, die groovy baspartij en die kleine gitaarsolo. Dan rest natuurlijk de vraag: mag er iets anders van de band verwacht worden? 
De rockveteranen van Claw Boys Claw weten als geen ander hoe zij het publiek naar hun hand moeten zetten en ook het hoofdpodium op het Museumplein moet er aan geloven. Vijfentwintig jaar na de oprichting lijkt de Amsterdamse band geen steek veranderd en vol passie krijgt het publiek de beste nummers uit hun gehele oeuvre voorgeschoteld. Zanger Te Bos bespeelt even charismatisch als altijd het toegestroomde publiek. Een nummer lang zwerft hij rond in het publiek. Hij heeft vandaag zelfs een belangrijke boodschap: ‘Vrijheid is belangrijk. Elk jaar komen er hier weer mensen bijeen. Maar godverdomme, doe er dan ook eens iets aan!’. In de regen komt ook het publiek steeds meer los, een groot deel van de mensen is overduidelijk voor Claw Boys Claw naar het Museumplein gekomen. Ruim over tijd en na zes keer beloofd te hebben dat dit het laatste nummer is wordt er definitief afscheid genomen. Dat is pas rockermentaliteit.
‘Durf jij vrij te zijn?’ Met deze boodschap – die op licht erotische wijze wordt vertolkt – trekken DJ Isis en Ellen ten Damme het thema ‘bevrijding’ net wat breder. De dames speciaal voor deze dag een samenwerkingverband in een muzikaal minitheaterstuk. Bij opkomst tipt Isis letterlijk al een stukje van haar sluier op en toont het museumplein haar blote bil. ‘Kan ’t nog hoger? Je ziet ’t wel hoor’, klaagt een vrouw in het publiek, nog niet wetend wat haar nog te wachten staat. Vakkundig weet de band van Ten Damme een sfeervol Arabische soundscape te creëren die uitmondt in een stevige rockriff. Hier overheen gilt en kreunt Ellen al spelend op haar viool. De steeds wulpser dansende Isis begeleidt het geheel met een drone geluid van esoterische bliepjes en loops van percussiegeluiden. Wanneer het net iets harder begint te regenen, helpt Isis Ellen van haar BH te ontdoen. Vervolgens trommelen ze beiden op de met tape aangebrachte triggers op het lichaam van Ten Damme. Het publiek krijgt in willekeurige volgorde de woorden ‘durf jij vrij te zijn’ naar zich toe geslingerd. Boodschap ontvangen.
Arjuna Schiks is tot nu toe vooral bekend van de hit ‘Konijntje’, een samenwerking van hem en Willie Wartaal onder het pseudoniem aka The Junkies. Hij begint zijn optreden met een stoned-aandoende grimas en een remix van Emiliana Torrini’s ‘Jungle drum’. Een goede gangmaker, maar geen geweldige keuze: het is niet zo moeilijk een al lekker nummer lekker te houden. Iemand uit het publiek merkte terecht op dat hij verwacht dat er een konijntje uit Arjuna’s hoed zal springen, want een goochelaars hoed is het inderdaad. Maar zijn hoed blijft op halfzeven staan en er komt niets uit. Niet dat het iemand deert, tenslotte komt het gewilde ‘Konijntje’ toch tevoorschijn, zij het in muziekvorm. Wat hierbij wel opvalt is dat Willie Wartaal geen gastoptreden levert, terwijl hij ergens backstage moet zijn aangezien de Jeugd van Tegenwoordig direct na Arjuna zal optreden. Ruzie bij de Magnetron Music-clan?

Het optreden van De Jeugd van Tegenwoordig is waar de kleine mensenmassa op het Museumplein op heeft gewacht, zo blijkt uit de manier waarop de menigte naar voren komt en op elkaar geduwd wordt. Het nummer Applaus, waarvan de helft van de tekst bestaat uit het woord “kut”, wordt luidkeels meegezongen, ook door meisjes, inclusief zinnen als “ik zeg links, rechts, links, rechts schudden met die kut”. Een strak optreden, waarin een lofzang op alle vormen van intoxicatie het centrale thema is. En natuurlijk wordt er een bijna-lege fles wodka bijgehaald als het nummer over drank en pillen gaat. Een toepasselijke sfeer voor de beschonken menigte. Wel moet het voor de overgebleven, niet-jeugdige bevrijdingsfestivalganger een vreemde gewaarwording zijn. “Voor de jeugd van tegenwoordig”, moeten ze bij zichzelf denken, “staat vrijheid voor ‘gewoon doen waar je zin in hebt’”.

Gezien: Wicked Jazz Sounds Band, Arjuna Schiks, De Jeugd van Tegenwoordig, Claw Boys Claw, DJ Isis & Ellen ten Damme
Museumplein, 5 mei 2009