'God is dood!' schreeuwt een mallotige acteur met rooie Calimero pet en Aziatische teenschoenen naar het publiek. Volgens hem is dat de eerste van onze hedendaagse dogma's ofwel tekortkomingen. Vanavond staat het Leidse theatercollectief Veenfabriek/Touki Delphine in Frascati in theatersteegje het Nes. Het publiek is gemêleerd maar voornamelijk jong, precies de doelgroep van het festival: 16 tot 23 jaar.
Volgens de festivalflyer 'jaagt de nieuwe garde van de Veenfabriek helfdhaftig op het spook angst, dat onze samenleving onveilig maakt. Angst die niet wordt veroorzaakt door omstandigheden in het verre buitenland, maar die wordt gevoed door onze directe omgeving: angst voor een ritje met de metro of een rugzak naast een bankje. De nieuwe gevaren om ons heen vragen om nieuwe helden: de Ghostbusters.' Een directe hommage aan de hitfilm uit 1984. Met spokenjagers Bill Murray en Dan Ackroyd en inderdaad komt heel even de sample 'who you gonna call..?!' voorbij om ónze tijdgeest te verdrijven.
Het stuk blijkt een vernieuwende cross-over. Muziekfans, theaterliefhebbers en expositiehoertjes kunnen naast elkaar hun hart ophalen. Het toneel staat vol met langdradige computers, synthesizers en gitaren, waar opera wordt vermengd met filmsamples, geluidseffecten en bizarre uitvindingen die dito geluiden (her)produceren. Zelfs de simpele uitroep 'hihi' van hoofdpersonage Joep van der Geest (!) doet leentjebuur vermoeden (uit Michael Jackson's The Way You Make Me Feel). Groot mixtalent in huis dus.
De tribune is uitgelaten want er valt veel te lachen. Een scheelkijkende Japanse waarzegster die met haar natte vinger over een wijnglaasje vleit en de hoge tonen overstemt met kwade uitvallen, werkt automatisch op je lachspieren. Dan de absurde voordrachten van een mager koorlid: 'Toch? Melk.' En het hoofdpersonage, dat er alles aan doet om bij het gezelschap een wit voetje te halen. De acteurs brengen hun statement met genuanceerde malligheid, begeleid door een drummend konijn en een boom verkleed als pianist.
Op een gegeven moment pakt de licht gefrustreerde hoofdpersoon een megafoon, dimt zelfs de lichten van de nooduitgang en fluistert 'geen paniek.' De mensen op de eerste rij krijgen grote plastic platen aangereikt om zich te kunnen beschermen tegen de rotzooi die ogenschijnlijk zal komen. De acteur steekt vervolgens een sigaret op dat een rotje blijkt te zijn en stopt die midden in een pudding die met een dof klapje uit elkaar valt. Het maakt de angst om alleen al nat of vies te worden compleet belachelijk.
Muzikant Ton van der Meer: 'Toen wij twee jaar geleden deze voorstelling gingen maken, ging elke krant en elk nieuwsprogramma over terreurdreiging en hoe wij daar met zijn allen heel erg bang voor moesten zijn. Er waren ook tegengeluiden, onder andere van schrijver Ralf Bodelier die het boek Tegen de Angst schreef.’ Van der Meer en zijn collega's vonden dat al die angst en terreur niet zoveel voorstelde en wekten daarom drie nieuwe superhelden tot leven die zelf ook praktisch niets voorstellen. 'Want tegen slechte terreur kan je ook niet op met slechte superhelden.'
Tekst en foto's: Jilles van Dam
‘Slechte terreur bestrijd je ook niet met slechte superhelden’
Spetterend muziektheater op het Breaking Walls festival
Breaking Walls is een multidisciplinair festival gemaakt voor en door jongeren van 16 tot 23 jaar. 3VOOR12/Amsterdam nam een kijkje tijdens de programmering op woensdag.