Mavis! is een doorwrochte soul/gospel/blues-documentaire waarin het leven van Mavis Staples de leidraad is, maar waarin vooral veel wordt verteld over hoe de ‘civil rights movement’ van Martin Luther King in de jaren 60 muziek als soundtrack gebruikte om de boodschap te verspreiden. Hoe het leven in arm Chicago was in diezelfde jaren, de grote verschillen in raciale kwesties tussen het noorden en zuiden van de VS. De vader van Mavis, Roebuck ‘Pops’ Staples stelt na een ontmoeting met Dr King vast ‘What he can preach, we can sing’ met als resultaat een maatschappelijk betrokken song als ‘Why (am I treated so bad)’, waarmee The Staple Singers direct een gevestigde naam worden.
‘Pops’ richt al in de jaren 50 zijn ‘Staple Singers’ op, met daarin zijn dochters en zoon. De samenstelling van ‘The Staple Singers’ varieert door de diverse decennia, maar dochters Mavis en Yvonne – anno 2015 nog altijd onafscheidelijk blijkt uit de documentaire – zijn altijd de vertolkers van zijn muziek: gospel begeleid door vader Pops op gitaar, met blues schema’s waardoor de sound meestal als ‘soul’ wordt ervaren. Mavis springt er uit door haar vocale kwaliteiten. Een substantiële solo-carrière komt in termen van succesvolle albums en singles nooit echt van de grond voor Mavis, zelfs niet als Prince in de jaren 80 twee albums met haar maakt. Prachtige beelden in de film zijn die waar Prince Mavis in zijn studio uitlegt vanuit welk gevoel ze moet zingen.
Muzieklabel Stax zag eerder in haar een potentiële nieuwe Aretha Franklin, maar behaalde uiteindelijk ook veruit het meeste succes met The Staple Singers als groep. Grootste hits blijken I’ll take you there, Respect Yourself en Let’s do it again. Chuck D (Public Enemy) vertelt in de documentaire lachend dat vooral die laatste track bij hem thuis werd gedraaid. Het nummer heeft een voor die tijd tamelijk seksueel getinte tekst, iets waar vader Pops het niet zo op had maar waarover Mavis met gulle lach zegt: ‘God would have approved of it’.
Uiteraard komen er naast vele oude en interessante beelden, ook diverse grootheden en bekenden voorbij om te vertellen waarom ze Mavis Staples zo hoog hebben zitten, soms wat obligaat maar wel eenduidig: Mavis Staples is een geweldige zangeres, die zonder echte wereldfaam zonder meer toch tot de grootheden van de soulmuziek moet worden gerekend, een vrouw die bovendien een belangrijke rol in de civil rights movement heeft gespeeld. Van Bonnie Raitt tot Levon Helm (The Band) ondersteunen ze dit verhaal. Opvallend is de passage waarin Mavis bekent dat een toen nog hele jonge Bob Dylan haar avances had gemaakt. Ze traden onder andere samen op in het TV programma ‘Folk Songs and more Folk Songs’ en Staple Singers gingen daarna ook repertoire van Dylan coveren.
Zo’n 15 jaar geleden overleed Mavis vader Pops en in 2013 haar zus Cleotha Staples. Mavis liet nog zeer recent de laatste opnames van haar vader afmaken door Jeff Tweedy van Wilco. De vriendschap tussen Jeff Tweedy en Mavis is aandoenlijk. De geregeld terugkerende beelden van Mavis Staples met haar laatste band op een folk festival hadden wel wat minder gemogen. Het is niet nodig om op die overdadige manier te laten zien dat Mavis Staples nog steeds alleen leeft voor zingen en haar muziek, alles in de documentaire ademt dat er voor haar wat dat betreft geen keuze bestaat: ze zal zingen tot ze omvalt. Sterker nog, daar gaat ze zelf vanuit.