Cultuurbezuinigingen: "Spreken met één mond onmogelijk"

Gezamenlijk plan De Tafel Van Zes zwaar onder vuur

Atze de Vrieze ,

Even leek de cultuursector het voor elkaar te hebben: een gezamenlijk plan voor de bezuinigingen op cultuur. Maar voor dat plan - De Tafel Van Zes - goed en wel gepresenteerd is, laait de discussie al op.

Gezamenlijk plan De Tafel Van Zes zwaar onder vuur

Even leek de cultuursector het voor elkaar te hebben: een gezamenlijk plan voor de bezuinigingen op cultuur. Een breed gedragen strategie om het gesprek aan te gaan met staatssecretaris Halbe Zijlstra. Maar voor dat plan - De Tafel Van Zes - goed en wel gepresenteerd is, laait de discussie al op. Verschillende partijen lieten al weten afstand te nemen van de plannen. Een van de zes partijen – Kunsten ’92 – overwoog zelfs uit het overleg te stappen, maar besloot enkel te blijven omdat vertrekken een nog slechtere optie was. "Er is maar een optie: op elkaar schieten."

Erwin Angad-Gaur van artiestenvereniging Ntb is om meerdere redenen ontstemd over De Tafel Van Zes. "Allereerst de communicatie", zegt hij. "Er lekte een discussiestuk uit, waarover een aantal partijen vervolgens in de media spraken alsof het een kant en klaar plan is. Terwijl andere partijen het belangrijk vonden het eerst aan hun achterban voor te leggen. Dat zou nog geen groot probleem zijn als het een goed document was, maar dat is het niet. Zo gaat het mijns inziens te veel over de subsidiecultuur, terwijl cultuurbeleid meer omhelst. En het is dusdanig vaag opgesteld dat de staatssecretaris er dadelijk bij elke pijnlijke ingreep lachend uit kan citeren."

Rob Kramer van Productiehuis ON is het daarmee eens. Hij omschrijft De Tafel Van Zes als een menukaart waar de staatssecretaris rustig uit kan kiezen wat hij wil. Bovendien is het plan voornamelijk goed voor de grote gevestigde instituten. "Alleen het topje van de piramide is erbij gebaat, initiatieven met een groot publiek belang. En dat terwijl kleine initiatieven juist voor de dynamiek kunnen zorgen die het plan ook zegt na te streven. Daarnaast is het plan nu al achterhaald door de realiteit. Er wordt een beroep gedaan op steun vanuit gemeentes en provincies, maar deze week bleek al dat de Provincie Utrecht helemaal stopt met steun aan podiumkunsten."

Voor de popmuziek is het plan helemaal slecht, vindt Kramer. Volgens hem is in het plan geen voorstel te vinden dat de sector ten goede komt. "Dat mag je het popcircuit verwijten", zegt hij. "In de media zijn de afgelopen tijd veel geluiden te horen geweest over de cultuurbezuinigingen, maar weinig uit de pophoek. Subsidie blijft een lastig onderwerp, de popsector beschouwt zich als zelfredzame ondernemers. Dat is ook zo, maar dat is grotendeels noodgedwongen. Het is wel min of meer wat Zijlstra voor de hele sector wil, maar de popsector werpt zichzelf te weinig op als goed voorbeeld."

Los van de vraag of De Tafel Van Zes wel of geen goed document is, kun je vraagtekens stellen bij het uitgangspunt om met één mond te spreken. De cultuursector is als een boot met twintig opvarenden, waarvan er acht over boord moeten. Beslis dat maar eens met één mond. "Dat is onmogelijk", beaamt Rob Kramer. "Er is maar een optie: op elkaar schieten. Wij kunnen natuurlijk zeggen: de pruiken van de opera kosten al evenveel als de hele popsector, laten we die maar eens afschaffen."

"Er zijn wel onderwerpen waarover de cultuursector afspraken kan maken", zegt Angad-Gaur. "Bijvoorbeeld over betere samenwerking tussen verschillende bestuurslagen, over de rol van genre-instituten of de rol van de overheid. Maar uiteindelijk moet je de harde keuzes niet zelf maken, die moet je aan de politiek overlaten. Ons doel moet blijven om met een stem uit te leggen wat de consequenties zijn van deze bezuinigingen."