Vijf jaar duurde het voordat Sufjan Stevens een waardige opvolger kon maken op zijn meesterwerk Illinoise. In 2005 scoorde de uit Holland, Michigan afkomstige artiest met het album de derde positie in de 3VOOR12 albumjaarlijst.

Natuurlijk was er in de tussenliggende periode het kerstalbum, de opera over de Brooklyn-Queens Expressway en het door Stevens geproduceerde debuut van zijn vrienden van Welcome Wagon. En nog maar kort geleden verscheen ineens All Delighted People, een uit de kluiten gewassen EP. 

Een existentiële crisis vormde de basis voor Age Of Adz. Vorig jaar werden de altijd aanwezige fundamentele vragen over de waarde van zijn werk en zijn rol als muzikant sterker. Stevens noemt Age Of Adz de weerslag van dat proces. De belangrijkste inspiratie voor Age Of Adz was het werk en het levensverhaal van kunstenaar Royal Robertson uit Lousisiana, die wordt gerekend tot de stroming van outsider artists. Een wat tragische figuur die in 1975 werd verlaten door zijn vrouw Adell voor een andere man. Dat was het moment waarop de schizofrenie het bij Robertson overnam en hem er toe zette om zijn huis te veranderen in een haat/liefde tempel voor zijn ex-vrouw. Compleet met schilderijen die haar vrouwelijk overspel verbeeldden. Robertson overleed in 1997.

Stevens trekt paralellen met zijn eigen leven. In nummers als Now That I'm Older en Futile Devices lijkt hij te verhalen over een verbroken relatie, in I Want to Be Well over zijn depressie. Openhartiger dan ooit en zich inmiddels beseffend dat in communicatie woorden vaak vergeefse middelen zijn. Age Of Adz gaat meer dan ooit over instinctief te werk gaan, is tekstueel minder verhalend, kent minder settings en karakters.

Het titelnummer is een vrolijke en pompeuze, acht minuten durende song over het leven na de dood. Adz is een verkeerde spelling van 'odds' en komt ook voort uit het werk van Robertson. Age Of Adz belichaamt voor hem ook het onderbewuste, de vrije manier van denken. De teksten van Stevens volgen die lijn ook. 

De crisis heeft ook invloed gehad op de muziek. Stevens stopte met piano en banjo en ging terug naar het begin. Experimenteel. Speels en instinctief. De barokke elementen van Illinoise worden flink aangezet op Age Of Adz, maar dan vooral in elektronische vorm. Age Of Adz staat verder af van Illinoise dan Stevens' vroege werk. Het is wel het eerste album waarop hij volgens eigen zeggen elektronica volledig heeft omarmd. Veel andere elementen uit de Illinoise periode zijn aanwezig, zij het op dat bed van synths en beats. De typische Sufjan koortjes, stembuigingen en refreintjes, de pastorale sfeer en de fantasierijke zijpaadjes. Veel nummers zouden, in akoestische vorm, prima op Illinoise kunnen staan. In Age Of Adz klinkt Stevens heel even als Prince in een Purple Rain-achtige, uitwaaierende echo.

De wat minder geoefende Sufjan Stevens luisteraar mag het vijfentwintig minuten durende epos Impossible Soul, voorlopig best overslaan. De fans zullen smullen van deze kosmische Autotune-musical. Wees niet verbaasd als Sufjan de volgende niet-hiphop-artiest is die na Bon Iver opduikt op een album van Kanye West.

Muzikaal wat experimenteler, misschien. Tekstueel vrijer associërend, zeker. Age Of Adz lijkt op het eerste gehoor een provocatie voor de fans uit de Illinoise tijd. Het is bij vlagen zeker niet geschikt voor alle Sufjan Stevens' folk- en popsongs liefhebbers. Maar wie de uitdaging aangaat ontdekt na een paar luisterbeurten dat wel degelijk dezelfde Sufjan Stevens aan het woord is. 'It's different now, I think", zingt hij in Now that Now I'm Older. Een stukje ouder en wijzer misschien, maar even briljant en grillig als tevoren. Daar kan hij zelf ook niets aan doen.