Een dj zonder vinyl, dat was lange tijd net als een rapper zonder wijde broek of een metalfan met kort haar. Maar de aloude zwarte plak is anno 2007 niet meer onlosmakelijk verbonden met de dancescene. Dj’s draaien cd’s, soms zelfs mp3’s. De 12 inch wordt stilaan een nostalgisch object.

Dj-veteraan Rob Boskamp stapte een paar jaar geleden over naar de cd. “Eerst dacht ik nog: dat gebeurt mij nooit. Toen dacht ik: met cd’s ga ik wel lichter het vliegtuig in, ik gebruik cd’s voor mijn buitenlandse optredens. Maar uiteindelijk kom je tot de conclusie dat het ook voor een tripje naar Groningen veel praktischer is.” Die conclusie trekken meer mensen: “De laatste drie maanden is de ontwikkeling erg hard gegaan. Een dj met vinyl is al bijna een paria. Je moet vaak op je rider aangeven dat je vinyl wilt draaien.”

Samen met Rob Kuilboer en Maarten Luijt van dance distributeur Astral Music begon Boskamp deze maand RMR Digital. Het bedrijf verkoopt compilatie-cd’s met dance singles. In plaats van een stapel 12 inches, koopt een dj bij RMR Digital een klein zilverkleurig schijfje: “Onder het motto Alle 13 Dope”, zegt Boskamp. “We zijn op dit moment bezig met onze eerste themacompilatie: Dutch Electro. Dat gaat van Fedde Legrand tot de meest minimale electro.” RMR Digital zal de compilaties vermoedelijk tegen de zomer ook digitaal aanbieden.

Daarvoor kan het onder andere terecht bij Dance Tunes, een Nederlandse variant op online dance winkels als Beatport en Dj Download. De verkoopportal bestaat deze maand twee jaar en lanceerde onlangs een nieuwe website. Dance Tunes heeft 150.000 legale mp3’s in zijn bibliotheek, die vrij zijn van beperkend Digital Rights Management. In tegenstelling tot eerdergenoemde sites richt Dance Tunes zich vooral op de normale consument. General Manager Denis Doeland: “Wij verkopen digitale muziek aan de mensen die vroeger cd’s kochten. We zien duidelijk dat de aloude compilatie ook hier populair is. Mensen die naar een feest als Sensation gaan weten niet welke tracks ze nou precies goed vonden. Wij bundelen het voor ze. Alleen kopen ze nu niet de hele cd, maar de tien beste tracks.”

Ook dj’s kopen bij Dance Tunes, verzekert Doeland: “Zelfs degenen die beweren van niet. Het is net als vroeger in de platenzaak. Dj’s willen graag doen geloven dat ze white label promo-exemplaren hebben, maar soms hebben wij iets gewoon eerder.” De vinylromantiek heeft hij overboord gegooid: “Ik kom zelf uit 1971, vinyl is voor mij een en al nostalgie. Maar ik heb ook neefjes die graag dj willen worden. Die kopen Pioneer cd-spelers en draaien muziek die ze illegaal van het net getrokken hebben. Met die generatie zal het vinyl definitief verdwijnen. Het is gewoon een andere tijd.”

Eigenaar Jeroen Krom (dj Jerome) van Outland Records, gevestigd aan de Amsterdamse Zeedijk, ziet de veranderingen met lede ogen aan: “Ik stop als dj op de dag dat ik gedwongen wordt cd’s te draaien”, zegt hij stellig. “Ik heb het idee dat ik met dezelfde tracks op cd niet hetzelfde gevoel over kan brengen als op vinyl.” Toch verwacht Krom niet dat dance vinyl nog een lang leven heeft: “Ik kan niet zeggen of ik het nog drie maanden of een jaar ga volhouden. Technics (sinds jaar en dag markleider, red.) is vorig jaar gestopt met het maken van draaitafels. De voorraad slinkt met de dag. Als ze op een gegeven moment op zijn, zal dat voor veel mensen een trigger zijn om over te stappen.”

Volgens Krom is de verkoop van vinyl het afgelopen jaar met 50% afgenomen. “Er is niks aan te doen. Een dj als Brian S bijvoorbeeld, was tot voor kort een trouwe klant van me. Maar hij komt steeds vaker op plekken waar hij alleen cd’s kan draaien. De housescene is het meest geïnfecteerd met het cd-virus. In de meer puristische scenes als techno en minimal houdt men meer vast aan het vinyl.” Om de terugloop op te vangen verkoopt Outland ook andere producten. Uiteraard dj-gear, maar ook dvd’s met visuals en zogeheten designer tools. Geen cd’s. “Ik verkoop wat ik zelf leuk vind. Ik geloof niet in het medium cd.”