Hardop herdenken

Wie zich op 1 juli in de binnenstad begeeft, hoort kaseko en Caribische klanken tussen de gebouwen weerkaatsen. Op de West-Kruiskade schuifelt het publiek tussen gekleurd schaafijs en witte barbecuerook. Er hangt een zinderende deken over de stad en de hitte plakt, net zoals het koloniale verleden, aan de gevels. Rotterdam viert Keti Koti en vindt vrijheid in muziek. 

In Wijkpark Oude Westen waait geen enkel zuchtje wind door de bomen waaronder bezoekers beschutting zoeken in de laatste streepjes schaduw. Vanaf het podium zingt de Rotterdamse zangeres Omara Lua hen toe. Blootvoets, en begeleid door de elektrische gitaar van Amin El Yousfi, brengt ze deze herdenkingsdag tot leven. Haar muziek voelt bijna als een ritueel, zoals ze Engels met Sranantongo vervlecht en boodschappen uitdraagt over vrijheid, herkomst en verbinding. ‘Wat mij betreft bestaat er geen heling zonder vrijheid, en geen vrijheid zonder heling’, vertelt ze naderhand. Wanneer ze ter afsluiting het bekende Surinaamse nummer Mi kanto ma mi de ete inzet, wat ‘Ik ben gekanteld, maar ik ben er nog steeds’ betekent, resoneert de boodschap in zowel viering als verzet. 

Later die middag brengt Coronaband het veld in beweging. Ze spelen het van oorsprong Surinaams-Creoolse kaseko en openen hun set met een a capella-intro van diepe stemmen. Leadzanger Haroen voelt zich evenveel Rotterdammer als Surinamer en verwoordt het belang van muziek heel simpel: ‘Muziek maakt mensen blij’, zegt hij. ‘Dit is een dag om te herdenken, maar we willen ook in het hier en nu zijn, muziek helpt daarbij.’ Het geheel van call-and-response, percussie, blazers en samenzang nodigt uit tot dansen, zelfs onder de brandende zon. 

Overal in de stad dragen mensen hun roots. Koto-rokken, angisa-hoofddoeken, pangi’s en vlaggen uit Suriname en het Caribisch gebied kleuren het straatbeeld met trots en betekenis. In De Doelen staat cultureel erfgoed centraal met onder meer de Awasa: een traditionele Marrondans op de ritmes van apinti-drum en schudinstrumenten. Traditie krijgt hier een podium in een warm samenzijn van minimaal drie generaties. 

Aan de overkant, op het Schouwburgplein, klinken weer andere tonen. Hier brengen artiesten als Nyarko en Jayh Jawson, hoewel geen Rotterdammers, afro en R&B naar het hart van de stad. Van het park tot aan het plein beweegt de stad op verschillende ritmes, maar met gedeelde ondertonen: verbondenheid, zichtbaarheid en trots. Muziek is op Keti Koti geen omlijsting, maar het hart van de dag. Het is de culturele kern, de levende herinnering en de viering van de toekomst. Het zijn de klanken van een geschiedenis die niet zwijgt, en een herdenking die niet stil hoeft te zijn.