Popmuziek eindelijk in het volle licht in Tweede Kamer

Bij een gemiddeld debat over de cultuursector is het wachten op een vraag van de SP of GroenLinks, maar maandagochtend ging het eens een keer alléén maar over popmuziek. Peter Kwint (SP) presenteerde zijn Popnota, die de popsector dichter naar het centrum van het cultuurbeleid moet duwen. Dat is nodig, vindt Kwint, want de popinfrastructuur is kwetsbaar, komt er in de subsidieverdeling bekaaid vanaf en de inkomenspositie van makers staat onder druk. 

Over de volle breedte beaamde de Kamer het belang van de popsector. Ook de minister, die in haar beleid weliswaar sprak van verjonging, maar in de coronacrisis in eerste instantie sterk terug viel op de aloude cultuurelite, waarin theater en klassieke muziek de boventoon voeren. Breed gedragen is de zorg over de onderkant van de piramide, zowel muziekonderwijs als de humuslaag van de popsector, oefenruimtes en kleine zalen. Ook wil de minister dat regelingen beter aansluiten bij de popsector. Volgens Van Engelshoven wordt daar bij het Fonds Podiumkunsten al aangewerkt, onder meer sessies op ESNS en ADE. 

Verdeeld zijn de opvattingen over een ‘streamingtax’, een door de overheid opgelegde verplichting aan techreuzen als Facebook en YouTube om meer af te dragen aan makers. Partijen als de VVD en D66 willen dat meer aan de markt overlaten, al zegt Van Engelshoven wel te willen helpen met bijvoorbeeld onderzoek naar de inkomenspositie van makers en situatie in andere landen. In de Popnota zelf wordt het probleem van ‘te lage afdracht aan makers’ overigens afgeschoven op alle streamingdiensten, terwijl bijvoorbeeld Spotify (draagt 70% van zijn omzet af) een totaal ander muziekbeleid heeft dan Facebook (betaalt liefst zo weinig mogelijk). Branche-organisatie NVPI liet namens de platenindustrie weten dat ingrijpen een slecht idee is. Een verplichte hogere afdracht aan artiesten zijn er voor zorgen dat labels minder investeren in artiesten, of het zou voor rekening komen van de consument. In beide gevallen is de artiest uiteindelijk ook slecht af, stelt de NVPI, die liever ziet dat we kijken hoe nieuwe Europese Auteursrechtenrichtlijn zijn werk doet. Indirect geeft de branche-organisatie daarmee overigens wel aan dat niet Spotify, maar de labels de belangrijkste strijkstok zijn waar het gaat om betaling aan makers.

Concrete plannen kwamen uit het debat niet voort. Dat heeft alles te maken met de demissionaire status van het kabinet. Zo verschijnen het Nationaal Podium Plan en een verlenging van investeringsfonds Upstream wel even op de radar, maar toezeggingen kan Minister Van Engelshoven niet doen. Dat realiseert Peter Kwint zich natuurlijk ook. Zijn belangrijkste doel is deze nota in het overdrachtsmapje van de nieuwe minister te krijgen.