Intimiteit, ontroering en activisme met Sophie Straat in ACU Intimiteit, ontroering en activisme met Sophie Straat in ACU

Wie bij de aankondiging van de show van Sophie Straat in de ACU even twijfelde of dit wel echt waar kon zijn was al te laat, want het optreden was meteen uitverkocht. De ACU, legendarisch krakerscafé met een zaaltje van pakweg honderd mensen. Je zou kunnen denken dat Sophie Straat de omvang van deze zaal ver ontgroeid is, maar dat is een vergissing want, zo stelt ze, "dit is waar we vandaan komen, dit is onze community en we zijn zo verschrikkelijk blij om hier te zijn.” En zo zijn we hier, voor een intieme avond met Sophie Straat, met een show vol maatschappelijk activisme en persoonlijke verhalen.

De aftrap is van C’est Qui?, weer zo'n fijne band in de al zo rijke Utrechtse punkscene. Je zou ze kunnen kennen van de vele optredens bij de Popronde of van het nummer 'Filthy Hands ' op de belangrijke Girls to the Front plaat. Live is het viertal een knetterende bom van noisy grunge-punk.

De smerige bas vormt een mooi contrast met de hoge stem van de zangeres, die met priemende blik en een aantal stevige kicks de zaal vloert. Onze eigen Utrechtse Lydia Lunch is opgestaan! Het laatste nummer gaat over misogynie en vrouwenhaat, dus “als je een eikel bent zou ik maar goed luisteren, anders mag je dansen.” Overtuigend optreden dit, in aanloop naar Eurosonic en hopelijk nog veel meer in het nieuwe jaar.

En dan, jawel, Sophie Straat! Dit najaar bracht ons de nieuwe plaat Wie de fak is Sophie Straat, waarmee de band een artistieke reuzenstap zet. Sophie Straat ontdoet zich op dit album van het wat krappe korset van het activistische levenslied, ten gunste van een veel gevarieerder en gelaagder muzikaal geluid. Vanavond speelt de band de plaat van begin tot eind. Dat is een heerlijk veelzijdige set, om bij te dansen of om te moshen, maar ook om heel goed naar te luisteren.

Want Sophie Straat heeft veel te vertellen. Allereerst over de grote maatschappelijke problemen van nu, met voorop de strijd tegen het nieuwe fascisme, dat weer uit alle smerige riolen opkomt. Het geweldige Engelstalige(!) nummer 'Let me tell you something 'bout my country' is een vlammende aanklacht met de activistische allure van het vroegste werk van The Ex.

Andere vraagstukken lijken misschien wat kleiner, maar Sophie Straat is er erg goed in om ons net even anders naar de wereld te laten kijken. “Waar ik me kapot aan erger is zo’n geschilderde duif op een bord bij een demonstratie. Die duif heeft er niks mee te maken. Fascisme doen we zelf!” is de introductie op het laatste nummer, 'De Witte Duif'. Verdomd, ze heeft gelijk ook.

Op andere momenten maakt ze het juist heel intiem en persoonlijk. 'Old and Wise' is een schitterend gezongen, ontroerende balad over het onvermogen om met goede antwoorden te komen, ook als je het vraagt aan mensen waarvan je vroeger dacht dat ze alles wisten, zoals je ouders. Het antwoord ligt niet in het midden, maar ergens verspreid in veelheid, zo houdt Sophie ons voor. Ze durft onzeker te zijn, tussen pessimisme als het leven even kut is, en hoop als er vrienden zijn en als de kracht van de antifascistische community zich laat zien.

De onzekerheden liggen de laatste tijd voor Sophie Straat ook wel voor het oprapen. “Deze week was echt fokking raar”, stelt ze vast als het onvermijdelijk gaat over de protestactie van de Dolle Mina's, die haar nummer 'Vrijheid, gelijkheid, zusterschap' naar de nummer 1 positie van de Nederlandse Spotify Top 50 bracht, om een racistisch AI-misbaksel te blokkeren. Het nummer staat niet op de nieuwe plaat, maar het zaaltje van ACU ontploft als de band het als toegift toch speelt, in bovendien een dampende, opgevoerde versie.

Dit is een avond van het soort waarvan over een tijdje duizenden mensen zullen zeggen dat ze erbij waren. En dat is misschien ook wel een beetje waar, want deze avond is een overwinning voor de stem van de community, voor de strijd tegen het fascisme. En die community is onvoorstelbaar veel groter dan wat er in een zaaltje past.