Samhain 2025 dag 1: een wereldreis door de duisternis Samhain 2025 dag 1: een wereldreis door de duisternis

Lowen mag de grote zaal inwijden met een bijzonder ritueel. Deze band heeft zijn wortels diep in zowel de metal als het Midden-Oosten geplant. Zangeres Nina Saeidi, geboren in ballingschap maar geworteld in de Iraanse cultuur, gebruikt haar stem als wapen en als echo van een verleden dat vaak wordt onderdrukt. In het Farsi, Engels of zelfs in dode talen als Sumerisch brengt ze zanglijnen die even betoverend als confronterend zijn. Naast haar staat Shem Lucas, die met gitaar en bas in ongewone maatsoorten het fundament legt, ondersteund door drummer Cal Constantine. Hun laatste album, Do Not Go to War With the Demons of Mazandaran (2024), put uit het Perzische epos Shahnameh en belichaamt een kruising van mythologie, politiek en muzikale intensiteit.

Al bij de eerste tonen horen we dat het een bijzonder optreden gaat worden. De intense stem van Nina Saeidi brengt de zaal tot directe stilte. Haar strakke blik en sierlijke bewegingen wekken het beeld op van een tovenares die een vloek uitspreekt waardoor je elk vermogen tot spraak verliest. Gekleed in een prachtige groen en gouden jurk trekt zij niet alleen met haar stem de aandacht. De muziek wordt gedragen door haar stemgeluid, maar ook de drums zorgen voor een behoorlijke intensiteit. Het gitaargeluid is complex, maar de stem lijkt een soort helende werking te hebben. We krijgen vijf nummers van het nieuwe album, waarbij vooral ‘May Your Ghost Drink Pure Water’ opvalt. Het volledige arsenaal van drums, zang en gitaar wordt op ons afgevuurd. Het is geen makkelijke muziek en ondanks dat het niet heel afwisselend is, blijft je aandacht tot op de laatste seconde op het podium gericht. Verschillende attributen worden getoond bij de nummers. Zo zien we een mes, een geborduurd Perzisch wapenschild en een boek. Afgesloten wordt met het stevige ‘Corruption On Earth’ en ‘Ghazal For The Embrace Of Fire’. Wij ontwaken uit de vloek en constateren dat we nog leven. Een prachtige opening van dit weekend.

Enisum uit Italië omschrijft zichzelf als “Alpine black metal”, een term die perfect past bij hun wortels in de bergen van Piemonte. Sinds hun debuut heeft de band natuur en isolatie centraal gesteld in hun werk. Hun nieuwste album Forgotten Mountains (2023) ademt dat landschap: melancholische melodieën botsen tegen ruige black metal-partijen, als weerspiegeling van een harde maar prachtige omgeving. In de nummers worden we vandaag dan ook meegezogen in de wereld van de bergen. Op het podium zien we een kale boomstronk, met daarachter de imposante zanger Lys. Met zijn ijskoude stem weet hij de sfeer van de koude bergtoppen te vangen in de teksten. Enisum opent met ‘The Place Where You Died’. Op het podium gebeurt niet veel, maar de muziek nodigt je uit om je ogen te sluiten en je in te beelden dat je in je eentje op een koude, grijze Alpentop staat. Een desolate omgeving die je dwingt tot introspectie. De muziek is gelaagd en hard, maar je voelt de emotie er doorheen druipen.

De set is zo opgebouwd dat het lijkt alsof je een eenzame tocht door de Italiaanse  Alpen maakt, waarbij je telkens verrast wordt door de veranderende weersomstandigheden. De lagen in de muziek en de tempowisselingen zijn ingenieus. Bij ‘Mountain’s Spirit’ voel je de wind om je oren gieren om vervolgens heel hoopvol de zon op je gezicht te voelen schijnen. De muziek is donker en licht tegelijk. Je voelt deze sfeer ook in het publiek. Er wordt meegedeind op het ritme van de drums. Het slotnummer ‘Arpitinian Lands’ is overweldigend mooi. Een folky begin, maar al snel worden we een diepe afgrond in gesleurd. Het tempo van de drums en de gitaren verdubbelen in snelheid om abrupt tot een einde te komen. We landen in een donker landschap en worden wakker met een onvoorspelbaar lekker gevoel. Het is dan misschien ietwat ambitieus om een eigen genre uit te vinden, maar als je het zo overtuigend weet neer te zetten, dan is die ambitie volledig terecht. Enisum is een van de ontdekkingen van dit weekend.

Sinds 2005 geeft Waldgeflüster een stem aan de Beierse natuur en melancholie. Oprichter Benjamin König, alias Winterherz, begon het project als een eenmansband, maar breidde later uit tot een volwaardige formatie. Hun muziek weeft atmospheric black metal samen met akoestische folk, alsof de bossen zelf mee fluisteren. Hun plaat Dahoam (2021) staat volledig in het teken van thuis en afkomst en werd deels in dialect gezongen. De release van hun nieuwe album Knöchengesänge is op 7 november. We krijgen vandaag 4 nummers in 45 minuten voorgeschoteld. De twee nummers van het nieuwe album zitten vol met tempowisselingen en onlogische ritmes. De zang is intens en Winterherz zoekt op een bescheiden manier contact met de mensen in de voorste rijen. ‘Krähenpsalme’ is een prachtige opening. Er zit een lichte post-metal vibe in de muziek en af en toe wordt er een akoestische gitaar gebruikt. Het geheel zorgt voor een complexe sound die toch toegankelijk is. Bij Beieren denken we natuurlijk aan Oktoberfest, maar dat gevoel is ver weg gedurende deze show en de bandnaam doet iets anders vermoeden, maar er wordt weinig gefluisterd. Het laatste nummer ‘Unter bronzenen Kronen’ is het episch einde. We worden in dik 10 minuten meegesleept door de donkere en lichte delen van het Beierse woud en dat alles in het Beiers dialect.

Conan is een band die zijn eigen niche heeft gegraven in de sludge en doom. Met hun zelfverklaarde “caveman battle doom” hebben ze sinds hun oprichting in 2006 een reputatie opgebouwd van logge riffs en massieve, repetitieve structuren. Frontman Jon Davis leidt de charge met diepe, oerkrachtige zang en gitaren die meer aanvoelen als rotsblokken dan als akkoorden. Hun album Evidence of Immortality (2022) liet horen dat eenvoud ook monumentaal kan zijn. Dit jaar kwam het album Violence Dimension uit, waarbij we mogen constateren dat er niks nieuws onder de zon is, maar dat Conan gewoon doorgaat met slopen. Ook vandaag staat de muziek op standje “sledgehammer” en worden we vanaf de eerste noot tot de laatste toon compleet kapot gebeukt. Blijkbaar is dit wel de band waar iedereen op gewacht heeft, want de hoofden gaan massaal op en neer bij de logge riffs. Het is een samenvoeging van het doormidden slaan van het drumstel, het compleet kapot shredden van de basgitaar en het vernietigen van de stembanden. Voor de oudere lezer wekt de naam Conan nog een herinnering op. Arnold Schwarzenegger speelde met verve de rol van deze barbaar in 1982. Bijna 35 jaar later worden we bruut onthoofd door nummers als ‘Hawk as Weapon’ en ‘Battle in the Swamp’. Het absolute hoogtepunt (of is het het dieptepunt in het kader van het zo laag mogelijk stemmen van de instrumenten?)  is ‘Volt Thrower”. Tot nu toe was het weekend hard, maar genuanceerd. Conan vreet de fijne nuances met huid en haar op en zaagt de zaterdag van festival vakkundig doormidden.

Weinigen weten de zwaarte van geschiedenis en mythologie zo tastbaar te maken als het Ierse Primordial. Sinds begin jaren ’90 bouwt de band een oeuvre dat even episch als melancholisch is. Frontman Alan “Nemtheanga” Averill is de onmiskenbare stem en het kloppend hart van de groep: zijn zang is tegelijk rauw en melodieus. Zijn teksten trekken lijnen van oude Ierse verhalen naar de werkelijkheid van vandaag. Het tiende album How It Ends (2023) is doordrenkt van die thematiek, een plaat waarin vergankelijkheid en identiteit centraal staan. Toch was het To the Nameless Dead (2007) dat hen in de internationale scene verankerde: een bezwerend album dat hun stijl definieerde en Primordial tot een cultnaam maakte. Binnen de pagan en black metal is hun positie uniek. Dat blijkt ook vandaag. De grote zaal staat (zeker vooraan) goed vol en er heerst een uitgelaten sfeer als de band het podium betreedt.

Openingsnummer ‘Gods To The Godless’ zet de perfecte toon voor de rest van de show. De verhalende zang werkt bezwerend en de vuisten gaan gevraagd en ongevraagd de lucht in. “Raise your fists for me. We are the enemies of the world” klinkt het door de microfoon. De kracht van Primordial zit in de herhalende riffs. Vooraan wordt er flink meebewogen. Het hoogtepunt van de show zit in het midden. ‘The Gathering Wilderness’ is een intens donker epos, waarbij zowel de band als het publiek alles geeft. De klik tussen beiden is duidelijk en dat zorgt ervoor dat de band net dat beetje extra geeft. Afgesloten wordt met ‘The Coffin Ships’, waarbij je een soort van 80’s feel krijgt bij het hoge stemgeluid en ‘The Empire Falls’ dat een stevig einde geeft aan een prima optreden. Primordial laat zien dat ze tot de top in hun genre horen.

Tristan Shone is een man met een missie: als Author & Punisher bouwt hij zelf de machines waarmee hij muziek maakt. Als ingenieur, kunstenaar en muzikant tegelijk, creëert hij een industriële wereld die meer lijkt op een fabriek dan op een podium. Zijn instrumenten, zware metalen constructies met hydraulische armen en zelfgemaakte controllers, zijn net zo belangrijk als de klanken die ze voortbrengen. Het laatste album Nocturnal Birding laat zien dat er ook ruimte is voor melodie en atmosfeer zonder de brute kracht te verliezen. Het is een vreemd schouwspel op het podium. Shone staat verstopt achter zijn controllers en naast hem zien we nog een gitarist. Hij voorziet de machinale beats van een laagje metal. Het is intens, traag en donker. Het lijkt helaas wel alsof de muziek te zwaar of te moeilijk is vanavond, want het weet niet echt te pakken. We worden compleet murw gebonkt door de enorm zware bassen. Gedurende het optreden loopt de zaal een beetje leeg en dat is jammer. Het beste nummer van de set is ‘Titanis’, dat op plaat maar ook live alles samenvat waar Author & Punisher voor staat. Lompe beats met een bedwelmend ritme.

Toen Sleep uiteen viel, besloot gitarist en zanger Matt Pike in 1999 een nieuw pad in te slaan met High on Fire. Het resultaat was een band die de kracht van stoner en doom combineerde met de agressie van thrash. Vanaf hun debuut The Art of Self Defense (2000) maakten ze naam. Hun album Electric Messiah (2018) werd beloond met een Grammy en met hun nieuwe album Cometh the Storm laten ze horen dat hun vuur nog lang niet gedoofd is. De zaal is half leeg als de band begint te spelen, maar het gaspedaal gaat er genadeloos op. De lekkere stonerriffs vliegen ons om de oren. De setlist is een mengelmoes van nummers van verschillende albums. Met ‘Fury Whip’ en vooral ‘Rumors Of War’ krijgen we klassiekers te horen en dat is ook te merken aan de reactie van het publiek. Van het nieuwe album worden vandaag alleen ‘Burning Down’ en ‘Darker Fleece’ gespeeld. Met dat laatste nummer wordt dag 1 van Samhain afgesloten. Was dit een memorabel optreden? Dat niet, maar de trouwe fans hebben genoten van een solide optreden van High on Fire.