De Ierse kerels van The Clockworks openen deze avond met melancholie, maar ontploffen al snel in geïrriteerde punkrock. De zanger spuugt zijn teksten uit, terwijl de bassist in een soort trance raakt. Enorm leuk om naar te kijken. Sommige nummers klinken expres atonaal en dat klinkt uitstekend. ‘Blood on the Mind’ voelt als The Smiths die een avondje Editors spelen. Of andersom. Anderzijds lijkt het een lovebaby van Fontaines D.C. en Franz Ferdinand. Als we na afloop van de avond naar buiten lopen, staan de heren humble hun eigen merch te verkopen. Lief.
Maandagavond, Maastricht, Marr. Een gouden combinatie. Zonde, vinden we, dat men meteen aan de (met controversie omhulde) Morrissey denkt als je The Smiths zegt. Morrissey kan zijn eigen standbeeld nog eens van een zoentje voorzien, de heren van Oasis kunnen zich weer in een online feud gooien. Marr heeft die controverse niet nodig om een enorm strakke show neer te zetten op een herfstige, natte maandagavond in de Muziekgieterij. In Maastricht bewijst Johnny Marr dat hij niet de voormalige gitarist van The Smiths is: hij is de blauwdruk van britpop. Het had altijd al over hem moeten gaan. Om Johnny Marr kun je eigenlijk niet heen. Zijn invloed reikt van Gorillaz, Talking Heads, Kirsty MacColl en Hans Zimmer tot John Frusciante.
The Clockworks
The Clockworks
Dan wordt het even stil in de zaal en horen we door de speakers zachtjes nummers van The Cure en van The The. Op weg naar het biertje voor tussendoor kom ik minimaal vier keer iemand tegen die verdacht veel op een van mijn aardrijkskundeleraren van de middelbare school lijkt. Ik besluit eens goed rond te kijken en zie dat er weinig mensen níet op aardrijkskundeleraren lijken. De intieme setting van de Muziekgieterij voelt gedeeltelijk te klein aan, maar misschien ook precies goed. Krap. Of beter gezegd: knus. Een soort kringverjaardag, maar absoluut zonder kaas en worst. Wel mét bier en een hele hoop ooms.
Iets voor negenen volgt een soort luchtalarm. De toon is gezet met ‘Generate! Generate!’ Wanneer ‘Panic’ volgt, is het officieel: we zijn welkom in de fijne woonkamer die de Muziekgieterij heet. Johnny loves us all. Al blijft het een beetje een vreemde gewaarwording wanneer een volle zaal glimlacht en roept: "Hang the DJ!"
Marr heeft veel eigen werk, maar wisselt dit strategisch af met nummers als ‘This Charming Man’ en ‘Bigmouth Strikes Again’. Hoewel we ons in de Muziekgieterij omringen met mensen die de hoogtijdagen van The Smiths live hebben meegemaakt, ontbreekt het gevoel van nostalgie. Hoe Morrissey (door middel van geschreeuw) probeert de muziek relevant te houden, is hij dat bij Marr gewoon nog altijd. Het is niet weemoedig. Bij Humo zeiden ze het al: wil je The Smiths live zien, dan heb je twee keuzes: Morrissey of Johnny Marr. Onze keuze is intussen wel duidelijk.
Dat blijkt vanavond: de typische Morrissey-stem (alsof je je tong - of een hete aardappel - achter op je gehemelte houdt terwijl je zoetsappige Britse poëzie leest) mist dan wel, maar de gitaarskills van deze virtuoos maken dat méér dan goed. We merken eigenlijk nu pas hoe overbodig Morrissey eigenlijk is. Daarom ook een dikke shout-out naar de band achter hem, die hem naadloos weet bij te houden. Drummer Jack Mitchell speelt strak mee, maar ik kan niet ont-zien dat hij verdacht veel op Daniel van B&B lijkt. Post-jacuzzi, in een soort fluwelen badjas.
Dan ‘How Soon Is Now?’ Een soort galm overvalt de zaal (met de bovenste balkons, afgeladen vol met publiek). De gitaren, de echo’s en de stem. Als dat nummer nog drie uur langer had geduurd waren we allemaal netjes blijven staan om het helemaal op te slurpen. Hij is “the son”, hij is “the heir”. Zonder verlegenheid.
Marr kan ieder nummer eigen maken. Daar overtuigt hij ons nummer na nummer mee, en dat springt nog eens naar voren wanneer hij een cover van ‘The Passenger’ neerzet. Of je nu een doorgewinterde fan bent of ooit eens gedwongen werd naar The Smiths te luisteren: er is genoeg te ontdekken. Geen opsmuk. Een uitgelichte discobal tijdens ‘Getting Away With It’ van Electronic is the best we can get. Meer dan genoeg zelfs.
Als hem tussendoor gevraagd wordt om een elpee te signeren, zegt hij dat hij dat normaal nooit doet. Tijdens het schrijven doet hij gekscherend alsof hij 'Noel Gallagher' op de plaat schrijft. Noel Gallagher wishes. Die Marr, dat is de koning van de britpop.