Nu de hele culturele wereld op z'n gat ligt door de maatregelen om het coronavirus een halt toe te roepen en onze naasten in de samenleving te beschermen, moeten we het creatieve brein aanspreken om in deze nare situatie toch mooie initiatieven op te zetten. Popfabryk doet al vrij snel na de intelligente lockdown een oproep aan Friese makers in de popcultuur om een idee in te dienen, waarbij het de uitdaging is om alleen of in groepsverband - maar dan zonder fysiek contact - een eindproduct te presenteren. Voor het uitvoeren van het project krijgen de makers precies een week de tijd. Op de site van 3VOOR12/Friesland worden de eindproducten gepresenteerd en vertellen de deelnemers hoe het idee tot stand is gekomen en de weg naar het resultaat. Het tweede idee dat we presenteren is die van Jos Blomsma (Buitenmens). Hij zoekt de samenwerking op met de in Praag woonachtige Poolse zangeres Ai fen.

Een chronologisch verslag

Het ThuisLab-project kwam als geroepen en zorgde ervoor dat een aantal losse zaken samenkwamen en opeens heel logisch leken. Een chronologisch* verslag:

  1. Ik ben al ruim een jaar bezig muziek te maken onder mijn pseudoniem 'Buitenmens'. Normaal gesproken wacht ik niet tot iets is uitgekristalliseerd, maar hierbij dacht ik: ik doe het eens anders en neem de tijd, kijken hoe de muziek zich ontwikkelt.
  2. Net op het moment dat ik zat na te denken over de eerste stappen die Buitenmens zou moeten zetten in de wereld, was er sprake van een halve lockdown. Mijn buurvrouw moest me erop wijzen dat de naam Buitenmens zich mooi verhoudt tot de hele situatie. Bedankt, buurvrouw.
  3. Vrijwel tegelijkertijd kwam ik in contact met Ai fen, een muzikant uit Praag. Zij stond al een aantal weken hardnekkig bij mijn friend suggestions; een vrouw met op de achtergrond een enorme modulaire synthesizer. Ze bleek te componeren, fluiten en zingen. Ze had net haar debuut-EP uitgebracht. Ik besloot haar te vragen of ik een remix van een van haar liedjes mocht maken.
  4. Op Facebook kwam er een oproep voorbij: bedenk een idee voor ThuisLab – maak muziek zonder met iemand in dezelfde ruimte te zijn. Ik denk dat ik binnen 10 minuten mijn idee had ingediend. Eigenlijk was dit idee nog helemaal niet concreet en had ik Ai fen niet eens gevraagd of ze hieraan wilde meewerken, maar soms moet je een beetje doorpakken.
  5. Binnen no-time had ik een 'akkoord' op het project. Ik heb snel Ai fen gevraagd of ze dit überhaupt met mij wilde doen en gelukkig vond ze het allemaal great.
  6. Ik heb over een periode van een paar dagen – wat heel lang is voor mijn doen – een schets gemaakt van een compositie; een zich ontwikkelend stuk met bas, elektronische drums en melodieën. Nog niet heel vast omlijnd, maar in ieder geval een startpunt met alle ingrediënten. Alle bestanden zette ik op Google Drive.
  7. Na een paar dagen spanning en summier contact, kreeg ik een bericht terug: Ai fen had iets gemaakt. En niet zomaar iets: het was totaal anders dan waar ik mee was begonnen; veel donkerder en mysterieuzer. Wel even schrikken, maar eigenlijk heel mooi.
  8. Ik kreeg van haar het halffabricaat terug, dit keer dus met fluit en vocalen. Voor mij was het nu de keus: ga ik vasthouden aan het oorspronkelijke idee of zie ik wel waar we terechtkomen. Ik besloot voor dat laatste te gaan.
  9. Vanaf daar was het eigenlijk vrij gemakkelijk. Nog een paar keer heen-en-weer sturen, suggesties doen en klaar. Afmixen, beetje masteren.
  10. Bij de compositie moest en zou ook een video worden gemaakt. Ik hou me veel met (bewegend) beeld bezig, dus het leek me mooi om de muziek aan te vullen met een video. Bovendien heb je dan een mooi, compleet eindproduct. Toevallig** had ik – via een ander project – net toegang gekregen tot een site met artistieke stock video's. Heerlijk om hierin mooie en toepasselijke beelden te vinden. Bij het toevoegen van bewegend beeld gaat de muziek veel meer leven, ook voor mezelf. En een groot voordeel van stock-materiaal: je hoeft de deur niet uit.
  11. Natuurlijk is het tóch meer werk dan je dacht en hebben we de door onszelf gestelde deadline ietwat overschreden, maar zo gaan die dingen.

* het verslag doet slechts een poging chronologisch te zijn. Hierdoor lijkt het hele proces vloeiend en logisch te zijn verlopen, maar helaas (?) gaat het in de echte wereld niet zo. Het kan zijn dat sommige stappen in dit verhaal omgedraaid zouden moeten worden.
** toeval? Ja, toeval. Maar soms voelen dingen alsof ze zo zouden moeten zijn.

Conclusie

De timing van dit project kwam door een samenloop van omstandigheden als geroepen. Deze  manier van online werken vind ik eigenlijk heel prettig. Samen muziek maken kan ik met vrijwel niemand. Ik ben een introvert iemand en het real-time onder woorden brengen van mijn mening of idee kost me veel moeite. Bij het heen-en-weer sturen van bestanden komt natuurlijk enorme vertraging kijken. De ander moet niet alleen de bestanden downloaden, maar überhaupt in een situatie zijn waarin muziek kan worden gemaakt. Het duurt dan een paar dagen voordat je iets terugkrijgt. Die trage communicatie vind ik ideaal.

Al met al was het best spannend; misschien vat de andere persoon het project heel nonchalant op, bijvoorbeeld. Of levert diegene iets aan waarmee je niks kunt en niks bij voelt. Je loopt een risico en hoopt maar dat het eindresultaat aan je eigen standaarden voldoet. In dit geval is dat zeker gebeurt, ondanks het feit dat we elkaar niet kennen én de strakke deadline (zie punt 11).

Ik had eind 2019 (half grappend) besloten dat 2020 het jaar zou worden waarin ik me niet zou laten leiden door angst. Geslaagd: op geen enkel moment tijdens dit project ben ik gestorven.

Het resultaat

ThuisLab is een initiatief van Popfabryk, in samenwerking met 3VOOR12/Friesland. Makers uit de Friese popcultuur mogen een plan indienen en leveren een product aan die op onze site wordt gedeeld en waarbij de maker(s) tekst en uitleg geeft over het idee en de voortgang van het project. Wil je Buitenmens (Jos Blomsma) en Ai fen volgen en hun muziek ontdekken, bezoek dan hun Facebookpagina's: Buitenmens en Ai fen.