Column: ‘Onder vuur’ (11)

Charisma

Leontine de Reede, ,

Gefascineerd ben ik door het veelzeggende woord ‘charisma’. Sommige mensen hebben het gewoon, zijn ermee geboren. De Duitse socioloog Max Weber beschouwde charisma als een eigenschap van iemand die maakt dat anderen aan hem of haar buitengewone kenmerken toeschrijven. Voor muzikanten is het handig een behoorlijke dosis charisma in huis te hebben. Sommigen hebben het gewoon al en dat maakt dan weer dat je denkt aan iemand zonder charisma, Henk Jan Smits.

Charisma

Gefascineerd ben ik door het veelzeggende woord ‘charisma’. Sommige mensen hebben het gewoon, zijn ermee geboren. De Duitse socioloog Max Weber beschouwde charisma als een eigenschap van iemand die maakt dat anderen aan hem of haar buitengewone kenmerken toeschrijven. Voor muzikanten is het handig een behoorlijke dosis charisma in huis te hebben. Sommigen hebben het gewoon al en dat maakt dan weer dat je denkt aan iemand zonder charisma, Henk Jan Smits. Henk Jan Smits heeft al veel te vaak bepaald of iemand het wel of niet heeft. Hij noemt het de X-factor maar dat vind ik veel te ‘hip’ en vaag klinken, net zo vaag als bijvoorbeeld het woord ‘urban’. Nu beslaat het ongrijpbare charisma ook best een wazig gebied, maar je voelt er gelijk iets bij. Eén blik op een bandje of muzikant en je weet genoeg. Ze hebben het meestal eigenlijk niet. Vaak hoeft er maar één persoon te zijn die de band draagt met zijn of haar charisma. Zonder die persoon zou zo’n groep weinig bestaansrecht hebben, dat weet je gewoon. Ook al ben je de beste in je soort, zonder die sterke persoonlijke aantrekkingskracht, die vaak door anderen wordt ervaren als een uitstraling met zuigkracht, word je nooit legendarisch. Eén goed voorbeeld is Dave Grohl. Sympathieke uberman Dave leidt iedereen om de tuin met een charismatisch gezag waarmee hij respect afdwingt bij beide seksen, bij iedereen. Een man zou zijn vriendin nog aansporen er met Dave vandoor te gaan. Hij zou het begrijpen. Dave is een gruwelijk knappe man, misschien wel de allerknapste. Althans, dat lijkt zo. Feitelijk is hij niet knapper dan veel anderen - denk in dezelfde band aan drummer Taylor Hawkins - maar er is iets met hem waardoor we allemaal in de eerste plaats voor Dave zouden kiezen. Mocht Dave niet voorhanden zijn, vind ik Taylor alsnog een aantrekkelijke vervanger, maar dat terzijde. Dave loopt daar op zijn gemak op de catwalk bij Live Earth te slenteren en neemt quasi nonchalant bezit van alles en iedereen, brengt de hele massa in beweging. Zelfs als hij rochelt of boert raakt iedereen in extase. Irrationeel, maar het gebeurt. Reken je rijk als je het bezit. Zoals een vriendin van mij standaard placht te zeggen: “Dat wil ik ook!” Het is makkelijk meegenomen als je iedereen kunt overtuigen van jouw persoon, vooral in de muziekindustrie. Het mooie is dat ik laatst ergens gedetailleerd op het web heb gelezen hoe je je eigen charisma positief kunt beïnvloeden. Het hoeft dus niet per se aangeboren te zijn. Iedereen kan het fenomeen vergaren. Dat gaan we dus maar eens proberen. Ik, de nuchterheid zelf, heb voor u een verkorte cursus charisma vertaald en samengevat in zes simpele stappen, speciaal aangepast voor de Haagse muzikant. “Zet de omstandigheden naar uw hand. Omstandigheden kunnen je uitstraling bepalen. Kies je eigen toneel en ga goed voorbereid aan de slag.” Klinkt retesimpel en dat is ‘t natuurlijk ook. Het gaat er gewoon om dat jij je zeker voelt daar op het podium. Jij kunt iets wat een heleboel anderen ook kunnen en dat is spelen in een bandje. Je moet goed genoeg spelen om indruk te maken, dus repeteer je tot je er nog net niet dood bij neervalt als je geen aangeboren briljante muzikant bent. Doodgaan als je niet beroemd bent maakt je niet op slag wel succesvol, onthoud dat! Dope en alcohol helpen ook niet. Dat vinden toeschouwers alleen leuk als je je strepen al verdiend hebt, en dan nog lachen ze je uit. “Kies je eigen toneel”: neem dat niet te letterlijk. Jij hebt in veel gevallen nog niets te kiezen en moet uit je panty gaan voor iedere boeking. “Een duidelijke visie doet wonderen Met een visie vertelt u welke kant het op moet gaan. Een visie kan een bron van inspiratie zijn en moet ingaan op wat mensen willen...” Jouw mening is nieuw en inspirerend! Durf anders te zijn maar doe het oprecht en maak het herkenbaar voor luisteraars. Ga uit van een idiot-proof benadering. Mensen zullen tegen je op kijken of je in elkaar willen slaan. Je doel is bereikt, alle publiciteit is goed! “Creëer een wijgevoel. Mensen willen graag bij een groep horen. En ze willen het gevoel hebben bijzonder te zijn.” Zorg dat je geneest van je communicatiestoornis en stap over de irritatie heen dat mensen groepsdieren zijn. Contact maken met je publiek is van cruciaal belang. Kijk die chagrijnen in de zaal diep in de ogen, glimlach naar ze terwijl jij ze in gedachten afslacht. Het draait niet om jou, jij en je band. Het gaat om de bezoekers. Jouw succes is afhankelijk van hen. De klant is koning. Roep dat wijgevoel op en ze zullen aan je lippen hangen. De volgende keer roep je ‘fuck you all motherfuckers’ en ze zullen je van hun kant extatisch en dankbaar aanstaren. "Wees aantrekkelijk” Uiterlijk is niet per definitie een garantie voor een goede uitstraling maar ’t helpt als je een beetje kek voor de dag komt. Nog beter is het een unieke stijl te creëren, een trademark. Als je het goed doet zie je dat gelijk terug bij je fans die zich net als jij gaan proberen te kleden, hilarisch! “Wees "echt" Sta achter je eigen product. Je valt genadeloos door de mand als je een houding aanneemt die niet bij je past. Kan niet makkelijker. Volgende week op alle Haagse podia, een overvloed aan charisma en een blije journalist die haar favoriete woord ‘charismatisch’ in overvloed kan copy-pasten! Dit artikel is gebaseerd op "Zo krijgt u de x-factor" auteur: Natalie Hanssen, Psychologie Magazine maart 2004.