12 keer de Apocalyps op 3voor12 (21-12-12)

De soundtrack voor het einde der tijden

Laurence Tanamal ,

Morgen, vrijdag 21 december, is het dan zover: onze dagen zijn geteld, aangezien de telling van de Mayakalender die dag tot een einde komt. De wijze waarop de aarde zoals wij die kennen verloren gaat is nog niet helemaal duidelijk. Zo wordt er gesproken over een versterkte intensiteit van de zonnestralen waardoor de natuur uit balans raakt, worden wij in een zwart gat gezogen of bezocht door een komeet. Anderen beweren juist dat het aflopen van de Mayakalender geen einde, maar een nieuw begint betekent. Of de mens dan ook deel uit mag maken van deze nieuwe start is geen zekere zaak. Stop daarom met waar je nu mee bezig bent (werk, sport, na morgen maakt het toch niet meer uit) en luister naar onze geselecteerde soundtrack voor de onvermijdelijke armageddon.

Iron Maiden – 2 Minutes To Midnight

2 Minutes To Midnight van de pioniers van de New Wave of British Heavy Metal is gebaseerd op de doemdagklok, die bijgehouden wordt door de ‘Bulletin of the Atomic Scientists’. Deze klok geeft aan hoe dicht de mensheid zich bij een kernoorlog bevindt, dit allesvernietigende scenario aanduidend als middernacht. Het dichtst bij een kernoorlog kwamen wij overigens in september 1953, toen de klok op 23:58 stond (twee minuten voor middernacht). Tijdens deze periode testten de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie h-bommen in het korte tijdsbestek van negen maanden.

“The body bags and little rags of children torn in two
And the jellied brains of those who remain to put the finger right on you.
As the madmen play on words and make us all dance to their song,
To the tune of starving millions to make a better kind of gun“

Tool – Ænema

Edgar Cayce (1877-1945), ook wel bekend als ‘de slapende profeet’, was een paranormaal medium dat vanuit een trance voorspellingen deed over allerlei uiteenlopende onderwerpen, zoals gezondheid, de economie en het einde der tijden. Zo voorspelde dit orakel dat een groot deel van Californië en New York op een dag weg zal zinken in de Grote Oceaan door toedoen van verschrikkelijke weersveranderingen. Zijn voorspellingen en opvattingen werden niet alleen door de New Age-beweging opgepikt, maar ook door komediant Bill Hicks en de progressieve band Tool, met het nummer Ænema.

“Learn to swim
Cuz I'm praying for rain
And I'm praying for tidal waves
I wanna see the ground give way
I wanna watch it all go down
Mom please flush it all away
I wanna watch it go right in and down
I wanna watch it go right in
Watch you flush it all away“

Muse – Apocalypse Please

Terwijl iedereen met knikkende knieën in hun schuilkelder vol geblikte boontjes de laatste seconden aftelt tot een naderende Apocalyps, zijn er ook religieuze fanaten die dit doemscenario maar al te graag voltrokken zien worden. Dit geeft hen namelijk de kans om met een belerende vinger ‘ik zei het toch’ als laatste woorden uit te spreken in de bevestiging dat hun geloof het bij het rechte eind had. Muse putte inspiratie uit dit gegeven en vormde er het lied Apocalypse Please naar die naar eigen zeggen ‘zo belachelijk mogelijk’ moest klinken. 70 procent van de opbrengst van dit nummer is aan Oxfam geschonken. Heeft de Apocalyps toch nog iets goeds opgeleverd.

“It's time we saw a miracle
come on it's time for something biblical
to pull us through
and pull us through
and this is the end
this is the end of the world“

Nick Drake – Pink Moon

Tijdens aloude tijden stond een roze maan voor een voorspelling van de Apocalyps. Ook Nick Drake gebruikte voor het gelijknamige lied dit verschijnsel als een metafoor voor een onvermijdelijke dood. Een tragisch liedje van een singer-songwriter die pas na zijn dood de erkenning kreeg die hij verdiende. Opvallend is dat dit lied gebruikt is voor een reclame voor de Volkswagen Cabrio. Kennelijk had de fabrikant zoveel vertrouwen in hun product dat zij deze graag in verband bracht met een niet te ontvluchten einde.


“Saw it written and I saw it say
Pink moon is on its way
And none of you stand so tall
Pink Moon gonna get you all“

Godspeed You! Black Emperor – Dead Flag Blues

Deze Canadese post-rockers staan net zo bekend om hun opvattingen als om hun uitgesponnen en naargeestige muziek. Anarchisten willen zij niet zozeer genoemd worden, maar de band heeft allesbehalve een voorliefde voor het regeringsstelsel. Zo zijn zij in 2003 aangehouden op verdenking van terrorisme en uiten zij openlijk kritiek op het militaire systeem en grote bedrijven. Eén van hun nummers, Dead Flag Blues, bevat monologen die klinken als een apocalyptische voorspelling. Een ander nummer, East Hastings, is gebruikt in de postapocalyptische zombiefilm 28 Days Later.

“The car's on fire and there's no driver at the wheel
and the sewers are all muddied with a thousand lonely suicides
and a dark wind blows”

"The skyline was beautiful on fire
All twisted metal stretching upwards
Everything washed in a thin orange haze"

Radiohead – Idioteque

Als er één songtekst is die sinds de uitgave van het nummer kapot geanalyseerd is, dan is het Radioheads Idioteque wel. Alhoewel zanger Thom Yorke zich nooit specifiek heeft uitgesproken over dit nummer, dat een toonbeeld is van Radioheads stijlverandering van gitaarband naar elektronische act, zijn er veel aanwijzingen terug te vinden voor een Apocalyps. Zo wekt een zin als ‘Who's in a bunker? Women and children first’ het vermoeden dat er een (kern)oorlog in opkomst is, terwijl ‘Ice age coming’ refereert naar de klimaatveranderingen die Yorke wel vaker aanhaalt voor zijn teksten.

“Ice age coming
Ice age coming
Throw it in the fire
Throw it in the fire
We're not scaremongering
This is really happening”

Pink Floyd – Two Suns In The Sunset

Two Suns In The Sunset is het laatste nummer op The Final Cut, een conceptalbum dat voor het grootste gedeelte gescheven is door bassist Roger Waters. Het album vertaalt Waters’ afkeurende gedachten over de oorlog, en het idee dat zijn vader tijdens de Tweede Wereldoorlog voor niets is gestorven omdat hij vocht vanuit een vredesideaal. De ‘tweede zon’ in het nummer verwijst naar een grote vuurbal die voortkomt uit een nucleaire explosie: “Even though the day is done. Two suns in the sunset. Hmm. Could be the human race is run.”

“And as the windshield melts
My tears evaporate
Leaving only charcoal to defend
Finally I understand the feelings of the few
Ashes and diamonds
Foe and friend
We were all equal in the end”

"Weird Al" Yankovic – Christmas at Ground Zero

Allemaal erg optimistisch, dat Nederland massaal dennenbomen in huis haalt, maar helaas valt er geen kerst te vieren nu de 21e de wereld ophoudt te bestaan. Gelukkig hebben wij nog een lied van ‘s werelds grootste parodiezanger "Weird Al" Yankovic (bekend van o.a. Eat It, White and Nerdy en Amish Paradise) dat ons herinnert aan de knusse kerstdagen. Althans, Christmas at Ground Zero klinkt dan wel als een warm lied in 60’s stijl, de songteksten spreken over een situatie waarin de mensheid ten onder gaat aan een nucleaire oorlog terwijl de feestdagen naderen.

“It's Christmas at ground zero
The button has been pressed
The radio just let us know
That this is not a test
It's Christmas at ground zero
And if the radiation level's okay
I'll go out with you and see all the new
Mutations on New Year’s Day”

The Police - When the World Is Running Down, You Make the Best of What's Still Around

Het zal niemand verbazen dat de titel van dit nummer de langste ooit is van The Police. When The World Is Running Down is geschreven door Sting vanuit een postapocalyptische visie over de wereld, wat dit een van zijn eerste liedjes maakt die niet over Sting of zijn gevoelens en problemen zelf gaat. De wereld is in verval, constateert Sting, en de wijze waarop hij beschrijft hoe hij al jaren veroordeeld is tot hetzelfde eten en dezelfde video’s wekt de indruk dat hij vast zit in zijn huis of een schuilkelder.

“When I feel lonely here, don't waste my time with tears
I run 'Deep Throat' again, it ran for years and years
Don't like the food I eat, the cans are running out
Same food for years and years, I hate the food I eat”

Creedence Clearwater Revival – Bad Moon Rising

Bad Moon Rising is geschreven door John Fogerty tijdens een vlaag van inspiratie toen hij The Devil and Daniel Webster (1941) zag. Hierbij maakte niet de plot (een senator die een deal met de Duivel sluit), maar een scene waarin een verwoestende orkaan voorkwam de grootste indruk. Met die beelden in zijn achterhoofd kwam de zin ‘I hear hurricanes a-blowin’ / I know the end is coming soon’ bij hem naar boven. Fogerty zelf verklaarde aan The Rolling Stone in 1993 dat het lied verkondigt dat de Apocalyps ons met een bezoek zal vereren.

“I see the bad moon arising
I see trouble on the way
I see earthquakes and lightnin'
I see bad times today"

"Don't go around tonight,
Well, it's bound to take your life,
There's a bad moon on the rise”

Black Sabbath – After Forever

Het grote vraagstuk ‘wat gebeurt er met mij na mijn dood?’ is relevanter dan ooit aangezien wij vrijdag gezamenlijk ten onder zullen gaan. Het zijn de religieus getinte thema’s van Black Sabbath die hen de grootste kritiek vanuit christelijke kringen opleverde – het label satanisme werd door sommigen toegewezen. After Forever spreekt iedereen aan die twijfelt over het bestaan van God, en laat je nadenken over wat er met je ziel gebeurt nadat de dag des oordeels is gevallen.

“When you think about death do you lose your breath or do you keep your cool?
Would you like to see the Pope on the end of a rope - do you think he's a fool?
Well I have seen the truth, yes I've seen the light and I've changed my ways
And I'll be prepared when you're lonely and scared at the end of our days”

R.E.M. - It's the End of the World As We Know It (And I Feel Fine)

Zo’n titel als 'It's the End of the World' hoeven we alleen nog maar in te koppen. De openingszin van het nummer laat er dan ook geen gras over groeien: het einde is nabij (‘That's great, it starts with an earthquake, birds and snakes, an aeroplane’). Aardbevingen zijn vanuit de Bijbel gezien verschijningen die het einde der tijden aankondigen. Ook de 'tenhemelopneming', de opname van de volgelingen van Christus in de hemel (in het Engels wel The Rapture genoemd, die absoluut in mei 2011 zou plaats vinden, geen twijfel over mogelijk) wordt genoemd. Frontman Michael Stipe verklaarde dat hij de songteksten schreef alsof hij in een droomstaat verkeerde. Zo werd hij in zijn slaap bezocht door visioenen over het einde van de wereld en vernietigde gebouwen.

“Save yourself, serve yourself
World serves its own needs,
Listen to your heart bleed
Dummy with the rapture
And the revered and the right, right
You vitriolic, patriotic, slam, fight, bright light,
Feeling pretty psyched
It's the end of the world as we know it
It's the end of the world as we know it
It's the end of the world as we know it and I feel fine”