Het is alweer zo’n dertig jaar geleden dat de clubcultuur zoals we hem kennen ontstond (rond dj’s, mixen en speciale edits), meer dan twintig jaar sinds de explosie van de house. Sindsdien is er nogal wat veranderd. Was het maken van een remix vroeger bijvoorbeeld een gigantische onderneming, tegenwoordig produceert één persoon in een studio zomaar 35 producties in een jaar. Hoe denken DJ legendes Carl Cox en David Morales, die aan de voet van de house gestaan hebben, over deze ontwikkelingen? Tijdens een panel op ADE steken ze hun irritatie niet onder stoelen of banken. “Het heeft vijftien jaar geduurd voordat ik was waar ik nu ben”, zegt David Morales. “Door alles wat wij ontwikkeld hebben, is het al mogelijk om dat alles binnen een jaar voor elkaar te krijgen.”

Helden van het eerste uur
David Morales (1961), geboren in New York, is een internationale house DJ/producer die al 30 jaar mee gaat. Vooral met het remixen van diverse popnummers heeft hij faam gemaakt. Hij won er zelfs enkele Grammy’s mee. “Een van mijn eerste remixen was een nummer van Mariah Carey. Om de tekst gelijk te laten lopen op de beat moest het nummer helemaal opnieuw door haar worden ingezongen. Het werd een gigantische en kostbare productie, maar er werd wel echt iets heel nieuws neergezet, een trend was gezet.”

De Britse Carl Cox (1962) begon zijn carrière als funk- en hiphop-DJ. In 1986 verhuisde hij naar Brighton, waar hij in aanraking kwam met acid house. Zijn grote doorbraak vond plaats op de Sunrise Rave in Londen in 1988. Vanaf toen ging het hard en groeide hij uit tot één van de best betaalde dj’s ter wereld. Doordat hij als een van de eerste dj’s met drie draaitafels tegelijk werkte, staat hij bekend als de ‘3-deck Wizard’. Hij heeft veel nummers uitgebracht bij verschillende platenmaatschappijen, waaronder zijn eigen label Intec Records. Carl Cox: “Toen ik een jaar of 14 was ging ik al naar clubs. Ik hing dan heel irritant boven de DJ-booth, omdat ik precies wilde zien wat daar allemaal gebeurde. Maar vooral wilde ik het beter doen dan zij. Ik begon met het remixen van hiphop en daarmee werd ik lokaal bekend. Zo is het balletje gaan rollen. Ik ben gaan experimenteren met heel veel verschillende stijlen. Zo ben ik gekomen waar ik nu ben, dertig jaar later.”

Vinyl-dj’s
Sinds de opkomst van dj-cultuur in de jaren zeventig is er enorm veel veranderd. Dj’s draaien nauwelijks nog vinyl en remixen van popnummers hoeven allang niet meer door de artiest opnieuw ingezongen te worden. Producers als de Nederlandse R3hab en Afrojack maken rustig 35 producties in een jaar, hit na hit. En neem een DJ als David Guetta, die om de haverklap met zijn nummers in de top 40 is terug te vinden en producties maakt met wereldsterren. Het maakt hem op dit moment de populairste dj van de wereld. Dat klinkt als een enorme vooruitgang, maar Morales heeft zo zijn twijfels. “Tegenwoordig kan iedereen die met de juiste apparatuur een remix van een hit maakt zichzelf een superster noemen. Een hit opnieuw inzingen kan vaak niet eens omdat de meeste zangers en zangeressen van nu niet eens kúnnen zingen”, zegt hij geirriteerd. “Een remix maken vroeger en nu is een verschil van dag en nacht. Het heeft vijftien jaar geduurd voordat ik was waar ik nu ben. Door alles wat wij ontwikkeld hebben is het al mogelijk om dat alles binnen een jaar voor elkaar te krijgen.”

De mannen begrijpen dat het tijdperk nu eenmaal veranderd is. Carl Cox: “Natuurlijk begrijp ik dat je niet kunt kiezen in welk jaar je geboren wordt, en dat je gebruik maakt van de technische mogelijkheden die voorhanden zijn. Maar de attitude van de gemiddelde DJ is gewoon veranderd.” David Morales voegt hier aan toe: “Waneer je in onze tijd DJ was, was je daar fulltime mee bezig. Je ademde muziek, ging regelmatig naar platenzaken en was eigenlijk nergens anders mee bezig dan muziek maken. Het lijkt tegenwoordig alleen nog maar om rijkdom en faam te gaan.”

Carl Cox: “Het duurde vroeger zoveel langer om naam te maken dan tegenwoordig. Je moest er voor vechten en echt de juiste attitude hebben. Mijn generatie dj’s heeft de muren voor de nieuwe generatie neergehaald. De nieuwe generatie schijnt dit zich nauwelijks te beseffen en plukt hier alleen maar de vruchten van, er worden geen grenzen meer verlegd. Iemand vroeg mij laatst of ik even beroemd ben als David Guetta. Ik antwoordde ‘nee’, maar zonder mijn generatie had hij nooit zover kunnen komen! Dj’s hoeven niet meer zo creatief en vaardig te zijn als wij vroeger, daardoor is het makkelijker geworden voor de nieuwe generatie om succesvol te zijn.”

Morales: “Wat ik de nieuwe generatie dj’s zou willen meegeven: laat je niet leiden door succes en geld, maar door je liefde voor muziek. Blijf altijd je eigen ding doen en jezelf ontwikkelen. Blijf niet herhalen wat je ooit deed, alleen omdat dat geld in het laadje bracht of omdat dat van je verwacht wordt. Alleen dan zullen de mooiste producties ontstaan en zal de DJ cultuur zoals wij die kennen voort blijven bestaan, en zich blijven ontwikkelen.” Waarop Cox antwoordt: “Amen”.