Op de blog van festival en cultureel platform Incubate staat een grote foto van Staatssecretaris voor Cultuur (‘zeg maar tégen cultuur!’) Halbe Zijlstra met de kop ‘Fuck him’. Een boude uitspraak voor de geëngageerde organisatie, die zich normaliter genuanceerd en inhoudelijk mengt in diverse cultuurdebatten en -discussies. “We zijn dan ook heel erg boos,” zegt directeur Joost Heijthuijsen. “Zijlstra is een overambitieuze apparatjik zonder last van enige visie. Het is een feit dat elke euro die je in cultuur steekt méér oplevert. Het past niet bij een liberaal om zo’n kaalslag bij een creatieve industrie te veroorzaken. Het water staat ons en een complete sector aan de lippen, dan mag je volgens mij heel erg boos zijn.”

Ook de satirisch/opiniërende website De Speld richt zijn pijlen op de Staatssecretaris die vanmorgen zijn eerste museumbezoek zou hebben beleefd. De Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten (NAPK) pakt het anders aan. Het begeleidt de presentatie van de bezuinigingsplannen met stemmige muziek. Tijdens de zitting van de Tweede Kamer brengen twaalf musici van het Residentie Orkest en het Koninklijk Conservatorium voor de ingang van de Tweede Kamer een plechtige compositie ten gehore onder het motto ‘bezuinigingen podiumkunsten doodzonde’. Tot en met het Kamerdebat over dit onderwerp op 27 juni wordt dit nog een aantal keer herhaald. NAPK maakt zich hard voor proportionele bezuinigingen. ‘Dit betekent niet ruim 30% bezuinigen op de nu bloeiende culturele sector en 8% bezuinigen op andere beleidsterreinen.’ Het Utrechtse Festival aan de Werf steunt de actie middels een oproep onder de kop ‘Bezuinigen is geen Kunst’.

Heijthuijsen van Incubate wijst op de reikwijdte van de bezuinigingen. “Velen denken enkel aan die ene operazanger of celliste, maar het is niet voor niets een creatieve ‘industrie’. Het is een fijnmazig systeem waar artiesten, festivals, toeleveranciers, technici en bovenal de consumenten last van krijgen. Veel jonge kunstenaars groeien door steun van productiehuizen en het Fonds voor de Podiumkunsten (NFPK). Deze groeien later uit tot de melkkoeien van de creatieve industrie, maar Zijlstra sloopt een complete laag uit die ontwikkeling. Het NFPK wordt gehalveerd werd gisteren bekend in de Volkskrant. Dat betekent niet dat een aantal podia en festival in de problemen komen, maar het hele systeem wordt gesloopt. Het wordt nog moeilijker om een nieuw publiek aan te boren, om nieuwe artiesten te introduceren of vernieuwers naar Nederland te halen. Wij krijgen zelf een beperkte bijdrage aan subsidie, maar doordat overal dingen wegvallen werkt het binnen de hele cultuur door. Alle productiehuizen, op twee na, zullen naar alle waarschijnlijkheid verdwijnen. De doorbraak van Kyteman is grotendeels toe te schrijven aan Productiehuis Oost-Nederland (ON). Daarna wordt zoiets breder opgepakt, maar daar is dus wel een visie en plan voor nodig.”

Waarom is het de cultuursector nou niet gelukt om één vuist te maken, om een succesvolle lobby te starten zoals rond een straaljager wel lukt? Heijthuijsen: “In de cultuursector gaat het over het onderscheid dat je maakt. Dat is een essentieel onderscheid. Een alternatief popfestival is iets heel anders dan een fotomanifestatie, wat weer niets te maken heeft met een dansvoorstelling. We korten op cultuur en persoonsgebonden budget. Wat krijgen we ervoor terug? Een supersonische JSF-jet.”